6. Hasmınız ve İslâmiyet düşmanı İngiliz, dindeki kayıtsızlığınızdan pek fazla istifade ettiler ve ediyorlar. Hatta diyebilirim ki Yunan kadar İslâma zarar veren, dinde ihmalinizden istifade eden insanlardır. Maslahat-ı İslâmiye ve selâmet-i millet namına, bu ihmali a’mâle tebdil etmeniz gerektir. Görülüyor ki, İttihatçıların o kadar azim ve sebat ve fedakârlıklarıyla, hatta İslâmın şu intibahına da sebep oldukları halde, bir kısmı dinde lâubalîlik tavrını gösterdikleri için, dahildeki milletten nefret ve tezyif gördüler. Hariçteki İslâmlar, dindeki ihmallerini görmedikleri için, onlara takdir ve hürmet verdiler ve veriyorlar.

7. Âlem-i küfür, bütün vesaitiyle ve medeniyetiyle, felsefesiyle, fünunuyla, misyonerleriyle âlem-i İslâma hücum ve maddeten uzun zamandan beri galebe ettikleri halde, âlem-i İslâma dinen galebe edemedi. Ve dâhilî bütün fırak-ı dâlle-i İslâmiye, birer kemmiye-i kalîle-i muzırra suretinde mahkûm kaldığı ve İslâmiyet, metanetini ve salâbetini Sünnet ve cemaatle muhafaza eylediği bir zamanda, lâubaliyâne Avrupa medeniyet-i habîsesinden süzülen bir cereyan-ı bid’akârâne, sinesinde yer tutamaz. Demek, âlem-i İslâm içinde mühim ve inkılâbvâri bir iş görmek, İslâmiyetin desâtirine inkıyad ile olabilir, başka olamaz, hem olmamış; olmuş ise, çabuk ölüp, sönmüş.

8. Zaaf-ı dine sebep olan Avrupa medeniyet-i sefihânesi yırtılmaya yüz tuttuğu bir zamanda ve medeniyet-i Kur’ân’ın zaman-ı zuhuru geldiği bir anda, lâkaydâne ve ihmalkârâne müsbet bir iş görülmez. Menfîce, tahripkârâne iş ise; bu kadar rahnelere maruz kalan İslâm, zaten muhtaç değildir.

9. Sizin muzafferiyetinizi ve hizmetinizi takdir eden ve sizi seven, cumhur-u mü’minîndir ve bilhassa tabaka-i avamdır ki, sağlam Müslümanlardır; sizi ciddî sever ve tutar ve size minnettardır ve fedakârlığınızı takdir ederler. Ve intibaha gelmiş en cesim ve müthiş bir kuvveti size takdim ederler. Siz dahi, evâmir-i Kur’âniyeyi imtisal ile onlara ittisal ve istinad etmeniz, maslahat-ı İslâm namına zarurîdir. Yoksa İslâmiyetten tecerrüd eden bedbaht, milliyetsiz, Avrupa meftunu Frenk mukallitlerini avam-ı Müslimîne tercih etmek maslahat-ı İslâma münafi olduğundan, âlem-i İslâm nazarını başka tarafa çevirecek ve başkasından istimdad edecektir.

B. S. Nursî Tarihçe-i Hayatı, s. 153

Lûgatçe:

a’mâl: Ameller; İslâmî, dinî vazifeler, ibadetler.

cereyan-ı bid’akârâne: Bid’a ile hareket eden cereyan, İslâmın özünde olmayan ve onu tahrip eden iş ve adetleri sokuşturan akım.

cumhur-u mü’minîn: Mü’minlerin çoğunluğu.

desâtir: Düsturlar, kaideler. 

evâmir-i Kur’âniye: Kur’ân’ın emirleri.

fırak-ı dâlle-i İslâmiye: İslâmdan ayrılan dalâlet fırkaları, grupları.

Frenk: Avrupalı.

inkılâbvâri: İnkılâp yaparcasına, devrim yaparcasına.

inkıyad: Boyun eğme, bağlanma, teslim olma.

intibah: Uyanış.

istinad: Dayanma, güvenme.

ittisal: Bitişme, yakınlaşma.

kemmiye-i kalîle-i muzırra: Zararlı azınlık.

maslahat-ı İslâm(iye): İslâma ait fayda, İslâmın hayrı.

medeniyet-i habîse: Pis, çirkin, kötü medeniyet.

medeniyet-i sefihâne: Sefih medeniyet, gayr-i meşrû zevk ve eğlenceleri teşvik eden medeniyet.

mukallit: Taklitçi.

münafi: Ters, aykırı.

rahne: Zarar, ziyan; gedik, yara.

tabaka-i avam: Avam tabakası, halktan ilmi irfanı az olanlar tabakası.

tecerrüd: Soyunma, soyutlanma, uzaklaşma.