1-) Müsbet hareket etmektir ki, yani kendi mesleğinin muhabbetiyle hareket etmek. Başka mesleklerin noksanlıklarıyla meşgul olmamak ve gereksiz sürtüşmelere girmemek.

2-) İslâm dairesinde hangi meşrepte olursa olsun, muhabbet ve kardeşlik duygularının olmasına sebep olan birlik bağlarının bulunduğunu düşünüp ittifak etmek. Yani ihtilâf etmemek. Çünkü, hepimizin Allah’ı bir, Peygamberi bir, mukaddes kitab Kur’ân bir, kıblemiz bir gibi binlerce birlik bağları var.

3-) Haklı her meslek sahibinin, başkasının mesleğine ve hizmet tarzına ilişmemek cihetinde hakkı ise, “Mesleğim haktır yahut daha güzeldir.” diyebilir. Yoksa başkasının mesleğinin haksızlığını veya çirkinliğini ima eden “Hak yalnız benim mesleğimdir yahut güzel yalnız benim meşrebimdir.” diyemez olan insaf düsturunu rehber etmek.

4-) Ehl-i hak ile ihtilâfa düşmeden maksatta ittifak etmenin, Allah’ın yardımına vesile ve dinin izzet ve şerefine vasıta olduğunu esas almak.

5-) Ehl-i dalâletin cemaat hâlinde dine hücum ettiği bir zamanda, ferdî olan mücadelenin mağlûp düştüğünü bilerek, ehl-i hak tarafında da ittifak içinde bir şahs-ı manevî çıkarıp onların hücumunu bertaraf etmek.

6-) Hakkı batılın hücum ve taarruzundan korumak için her mü’mine düşen vazifelerden biri, ittifak ve ittihada mâni olan sebeplerin başında gelen nefis ve enaniyet engellerini aşmak, çeşitli maskelerle gizlediği rekabet, kıskançlık ve haset gibi hislerini bir kenara bırakmak ve bunun gibi diğer menfî hislerini İslâm kardeşliği potasında eritmek.

Daha bunlar gibi, İslâm kardeşliğinin temel dayanağı olan ve aynı zamanda kulluk vazifelerimizin ruhunu da teşkil eden ihlâs vasfını mutlaka korumak öncelikli şartların arasındadır.

Bediüzzaman Hazretleri, hayatı boyunca bu hakikatlerin dindar kitlelere ve dine hizmet eden gruplara hâkim olması için çalıştı. Eserlerinde ısrarla şu çağrıları yaptı:

1- Birbirinizin kusurunu görmeyiniz. Yekdiğerinizin ayıbına karşı gözünüzü yumunuz.

2- Bilhassa hariçten gelen hücumlar karşısında, ehl-i hakkı düştüğü zayıf durumdan ve zilletten kurtarmayı en birinci ve en önemli vazife olarak görüp, yüzlerce ayet ve hadis-i şeriflerle emredilen kardeşlik, muhabbet ve dayanışmaya dayalı bir ittifakı gerçekleştirin.

3- Bütün duygularınızla ittifak ve ittihada doğru hareket edin. Ne olursa olsun asla ihtilâf etmeyin.

Bediüzzaman Hazretlerinin bu tavsiyelerine dahilde olduğu kadar, haricî hücumlara hedef olan başta Gazze ve Filistin olarak, diğer İslâm ülkelerinin içine düştüğü içler acısı durum, bütün İslâm dünyasının da muhtaç olduğu Kur’ân’a dayalı prensiplerdir.

Arap Baharı olarak isimlendirilen fakat yüz binlerce insanın katliamına sebep olan İslâm coğrafyasındaki olumsuz tablo, İttihad-ı İslâm’ın bir an önce gerçekleştirilmesini hızlandırıyor. Görünüşte şer ve çirkin olarak görünen musibetlerden, Allah’ın büyük hayırlar ihsan edeceği anlaşılıyor. Yukarıdan beri anlatmaya çalıştığımız prensipler ışığında, şahıslar, cemaatler ve milletler arasında meydana gelecek olan ve ilim, hürriyet ve meşveret zeminde teşekkül edecek ve İslâm kardeşliği temelindeki fikrî ve kalbî ittifaklar, İslâm devletleri arasında kurulacak olan İslâm Birliğinin alt yapısıdır.

Amerika Birleşik Devletleri gibi, içişlerinde serbest ve dış işlerinde ortak hareket edecek olan bir İslâm bloku, dünyanın muhtaç olduğu genel bir barış ve huzura hizmet edeceği gibi, İslâm dünyasının düştüğü zillet ve perişanlıktan da kurtulmasına vesile olacaktır, inşallah. Böyle mutlu bir tabloyu rahmet-i İlâhîden bekliyoruz.