Muhakkak ki, ömür ve hayat dediğimiz şey, hareket ve faaliyetlerle şekillenip sahibini iki türlü akibetle hemhal ediyor; ya mutlu, ya da bedbin bir hayat... İnsan hayatına ait bu iki faaliyet ve bakış açısını Bediüzzaman Hazretleri, Yirmi Dokuzuncu Lema’nın İkinci Bab’ında “Kur’ânî ve felsefî bakış açısı” şeklinde tarif edip, bununla ilgili yaptığı iki maddelik ihtarında:

“1. Felsefe, herşeyi çirkin, korkunç gösteren siyah bir gözlüktür. İman ise, herşeyi güzel, ünsiyetli gösteren şeffaf, berrak, nuranî bir gözlüktür. 

2. Bütün mahlûkatla alâkadar ve herşeyle bir nevi alışverişi olan ve kendisini abluka eden şeylerle lâfzan ve mânen görüşmek, konuşmak, komşuluk etmeye hilkaten mecbur olan insanın sağ, sol, ön, arka, alt, üst olmak üzere altı ciheti vardır. İnsan, mezkûr iki gözlüğü gözüne takmakla, mezkûr cihetlerde bulunan mahlûkatı, ahvâli görebilir” der.

İçinde bulunduğumuz fitne asrında, insanlığı felsefi bakış açısından kurtarıp, dünya ve ahiretini mamur hale getirmek son derece müşkülleşmiştir. 

Bu dehşetli zamanın insanlarına Kur’ân’ın bir ihsanı ve hediyesi olan Nurlar imdadına yetişip dünya ve ahiretini mutlu ve mutmain kılmaktadır.

İsterseniz, “Felsefî ve Kur’ânî bakış açısı”nı kısaca mütalâa ve mukayese etmeye çalışalım: 

Sağ cihet: Geçmiş zamanı temsil eden bu ciheti bütün dost ve ahbabın yok olup mahvoldukları geniş bir mezaristan olarak beşere gösteren felsefe gözlüğüne bedel Kur’ân bu geçmiş zamanı bütün dost sevgililerin bir araya toplandığı nuranî âlemlere bir geçiş kapısı olarak gösterir.

Sol cihet: Geleceği temsil eden bu cihette, yaşanılan bütün güzellikleri sona erdirip, en sonunda insanı kabrinde yılanlar ve akreplere yem olacağını gösteren felsefî anlayışa bedel, Kur’ân Cennet köşklerine bir basamak ve geçiş kapısı olduğunu gösterir.

Üst cihet: Semavat anlamına gelen bu cihette, felsefî bir anlayışla, başıboş dolaşanmilyarlarca galaksi ve gök cisimlerinin beşere saldığı korkuya bedel, Kur’ân gözlüğü, bu seyyarelerin bir kumandanın emri ile hareket etteğini hatırlatır.

Alt cihet: Arz ve dünyayı temsil eden bu cihette, arzı başıboş gösteren felsefe gözlüğüne bedel Kur’ân, arzın kâinat Sultanının idaresi altında olduğunu hatırlatır.

Ön cihet: Beşer kafilesinde önceden yola çıkan kafilelere bir bakış açısı olan bu cihete felsefe, bütün canlı mahlûkat –insan olsun, hayvan olsun– kafile be-kafile büyük bir sür’atle o cihete gidip kaybolup yok olduğunu gösterip haber vermesine bedel Kur’ân, herkesin katılmak durumunda olduğu bu kafilenin seyahatini fâni menzilden bâki menzile geçiş olarak gösterir.

Arka cihet: Bu cihette felsefe nazarının, “Biz boşuna ve yok olmak için bu dünyaya gelmişiz” şeklindeki bakışına bedel, Kur’ân nazarı, beşerin kâinat sergisinde teşhir edilen kudretin garib ve acib mu’cizelerini görmek için Sultan-ı Ezelî tarafından bu dünyaya gönderilmiş mütalâacı olduklarını gösterir.

Ne mutlu o adama ki Kur’ân gözlüğünü gözüne takar, başta insanları olmak üzere bütün yaratılmışları dost olarak görüp, dostlar dostu olan Rabbinin huzuruna doğru, emin adımlarla, yolculuğuna devam eder...