Bu köşede siz can kardeşlerimizden gelen sorulara yer veriyoruz. Bu hafta Manisa’dan bir kardeşimiz, “Hayvanlar neden insanlar gibi dua etmiyor da zikrediyor?” diye sordu. Canlı ve cansız her varlık kendine özel diliyle dua eder, aynı zamanda zikreder. Yani Allah’ı tesbih eder. Risale-i Nur eserlerinde biz her sorumuzun cevabını bulabiliyoruz. Orada dua konusunda da merak ettiğimiz her şey var. Meselâ duanın çeşitleri olduğu yazıyor.
Üç çeşit dua var
1. İstidat lisanıyla yapılan dua: Her canlının yaradılışındaki kabiliyetine göre fıtrî duası vardır. Meselâ küçücük bir tohum, “Allah’ım izin ver, toprağa tutunup büyüyüp gelişeyim, ağaç olayım, Senin isimlerini yeryüzüne ilân edeyim” diye dua eder. Bir arı bal yapmak için dua eder, bir tavuk ise yumurta.
2. İhtiyaç lisanıyla yapılan dua: Bütün varlıklar hâl diliyle ihtiyacına göre dua eder. Meselâ açlık hissi tüm midelerin bir duasıdır ve Allah tüm midelere özel rızıklar gönderir.
3. Izdırar lisanıyla dua: Bu dua da, şiddetli bir şekilde, tam bir ihtiyaç hâlinde, içten gelerek samimî yapılan bir duadır ve makbuldür. Çünkü zor ve çaresiz bir durumda, her şeyden umudunu kesmiş bir anda yapılmıştır. Tıpkı Hz. Yunus’un (as) balığın karnında yaptığı dua ve sonucunda kurtulması gibi.
Arkadaşımızın sorusuna dönecek olursak, dua deyince aklımıza ilk önce biz insanların ellerimizi açıp Allah’a hâlimizi anlatmamız, af dilememiz, isteklerimizi söylememiz gelse de, aslında tüm varlıkların Allah’a dua ettiğini öğreniyoruz. Hatta kâinattan Allah’a devamlı olarak dualar ve zikirler yükseliyor. Çünkü her varlık fıtrî olarak Allah’a yönelmiştir ve O’na muhtaçtır. Tabiî ki hayvanlar da buna dahildir. Yani hayvanlar da hem dua eder, hem de her birinin Allah’a yaptığı zikirleri, tesbihleri vardır. Kedinin mırmırları, kuşların ötüşü, böceklerin vızıltısı onların zikirleridir. Hayvanların sabahları yiyecek araması, onların dualardır. Koyun, keçi ve ineklerin yeşil ot yiyip bembeyaz süt vermesi, onların dua ve zikirlerinin sonucudur.
Bir hayvan bir insana gelip “karnım çok aç” diyemez. Ama onun aç olduğunu bilen Allah onun duasına cevap verir. Bir hayvanın bir yeri acısa, karnı ağrısa, bizim gibi “Bir doktora gideyim” diye düşünemez. Ama onun hâlini gören Allah, ona şifalı bir ot yedirir veya iyi bir insan çıkarır karşısına ya da bir veteriner gönderir.