İRAN İNTİKAM, DÜNYA İTİDAL DEDİ

Pentagon’un, İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun generali Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi’nin ikinci adamı Ebu Mehdi el-Mühendis’i öldürmesi bütün dünyada şok etkisi meydana getirdi. İran intikam açıklamaları yaparken, Batılı ülkelerin pekçoğu, olayın bölgedeki gerginliği arttıracağı ve sonu öngörülemeyen olaylara sebep olacağını belirterek, sağduyu çağrısı yaptı.

YIKICI SAVAŞIN FİTİLİ ATEŞLENDİ

Irak Başbakanı Abdulmehdi, “Saldırı, Irak ve bölgede yıkıcı bir savaşın fitilini ateşlemiştir” derken, saldırıyı ülkesinin egemenliğine yönelik bir ihlâl olarak değerlendirdi. Bu arada, gelişmeler üzerine İsrail Başbakanı Netanyahu Yunanistan’a yaptığı geziyi yarıda keserek ülkesine döndü. Netanyahu olayla ilgili açıklamasında, “ABD’nin kendini savunma hakkı var” dedi.

 ABD’li senatörler: Bölgesel savaş tetiklendi

Süleymani ve el-Mühendis’in öldürülmesine tepki gösteren ABD senatörlerden bir kısmı bölgesel savaşın tetiklendiğini söyledi. Trump’ın böyle bir eylem için Kongre’den izin alması gerektiğini dile getiren senatörler, saldırıyla ABD’li sivil ve askerlerin güvenliklerinin tehlikeye atıldığını savundu.

Gaz tankerine sigara izmariti

Washington merkezli Orta Doğu Enstitüsü direktörü Charles Lister, “Süleymani’nin öldürülmesinin sonuçlarını tahmin etmek zor, bu Ortadoğu’da son yılların en büyük haberi” derken, Irak’ta çalışan gazeteci ve araştırmacı Patrick Osgood ise, “ABD ya İran’la savaşa hazır-ki böyle olması düşük bir ihtimal-ya da büyük bir gaz tankerine bir sigara atıp çekildi, Iraklıları da bunun sonuçlarını yaşamak üzere arkasında bıraktı” yorumunu yaptı.

***

Tehlikeli suikast

İran ordusunun en önemli yöneticilerinden Kasım Süleymani’nin öldürülmesi, İran ve ABD arasındaki gerilimin çok daha ciddÎ boyutlara ulaşabileceğini gösteriyor.

Trump'tan İran açıklaması

'ABD-İran gerginliğinden derin endişe duyuyoruz'

Pentagon: Trump'ın talimatıyla öldürüldü

İran televizyonundan Süleymani'nin öldürülmesine ilişkin açıklama

Sadr'dan 'Irak'ı savunmaya hazır olun' çağrısı

ABD'den vatandaşlarına çağrı: Acilen Irak'ı terk edin

Bağdat’ta Amerikan güçlerince düzenlenen saldırıda öldürülen İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani, ABD ile birlikte İran’ın bölgedeki en büyük rakipleri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin de bölgedeki milis güçlere destek vermekle suçladığı, İran’ın ülke dışındaki operasyonlarından sorumlu komutanıydı. Doğrudan İran’ın dini lideri Ali Hamaney’e bağlı olan Süleymani, Hamaney’e 1979’daki İslâm Devrimi’nden bu yana en yakın isimlerden biriydi. Lübnan, Suriye, Irak ve Yemen’deki çatışmalarda önemli bir rol oynuyor ve bölgedeki politikaların belirlenmesinde etkili oluyordu. İran’ın bölgedeki gücünün mimarıydı. İsrail ve bazı Arap ülkelerinin istihbaratları tarafından defalarca suikast girişiminde bulunulduğu ve her seferinde bu girişimlerin engellendiği belirtiliyor.

“ABD kırmızı çizgiyi aştı”

İran Devrim Muhafızları, ABD’nin “yabancı terör örgütleri” listesinde. İran ordusunun en önemli yöneticilerinden, üst düzey komutanlarından birinin ABD tarafından öldürülmesi, İran ve ABD arasındaki gerilimin çok daha ciddi boyutlara ulaşabileceğini gösteriyor. BBC’de yer alan habere göre, İran’ın dinî lideri Ali Hamaney, devlet televizyonunda yayımlanan açıklamasında, Süleymani’nin “Cennete gittiğini, suçluları çok sert bir intikamın beklediğini” söyledi. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin danışmanı da ABD’nin kırmızı çizgiyi aştığını söyledi. Süleymani’yle birlikte öldürüldüğü iddia edilen El Mühendis de, Hadi el Amiri’den sonra Irak’taki Haşd-i Şabi güçlerinin ikinci önemli komutanıydı. Hizbullah Tugayları’nın komutanı olan El Mühendis, yaklaşık bir yıl önce verdiği bir röportajda Kasım Süleymani’yle ilişkisi için “bir askerin komutanına olan bağlılığı gibi” demişti.

Gaz tankerine sigara izmariti

Orta Doğu uzmanları, Twitter üzerinden operasyonun önemini ve muhtemel sonuçlarını değerlendirdi. Washington merkezli Orta Doğu Enstitüsü direktörü Charles Lister, “Süleymani’nin öldürülmesinin sonuçlarını tahmin etmek zor, bu Orta Doğu’da son yılların en büyük haberi.” dedi, ABD’nin yakında Suriye ve Irak’tan tamamen çekilebileceğini yazdı. Global Politikalar Merkezi’nin Devlet Dışı Aktörler Programı direktörü Hassan Hassan da, “İran, ABD’nin vereceği muhtemel cevap konusunda fazla rahat davrandı” diyerek İran’ın son haftalardaki eylemlerini sıraladı: ABD’nin insansız hava aracını düşürdü. Suudi Arabistan’ın petrol tesislerine saldırdı. Amerikan üssüne saldırıp bir Amerikalı müteahhiti öldürdü. ABD Büyükelçiliğine saldırı organize etti. Tüm bunların ardından Süleymani yenilmez olduğunu düşünerek rahatça ortada dolanmaya devam etti. Irak’ta çalışan gazeteci ve araştırmacı Patrick Osgood ise “ABD ya İran’la savaşa hazır -ki böyle olması düşük bir ihtimal- ya da büyük bir gaz tankerine bir sigara atıp çekildi, Iraklıları da bunun sonuçlarını yaşamak üzere arkasında bıraktı” yorumunu yaptı.