Amerika, Almanya ve Fransa’nın da aralarında bulunduğu 10 ülke büyükelçisinin tutuklu iş insanı Osman Kavala’nın serbest kalması için Türk hükümetine yaptığı ortak çağrı sonrası Ankara’nın Batı’yla ilişkilerinde “tarihi kırılma” yaşanıyor. Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Komite üyesi, emekli büyükelçi Erdoğan İşcan Ankara ile Batı arasındaki gerilimin diyalogla çözülebileceği ancak Türkiye’nin AİHM kararlarını uygulamamakta ısrar etmesi durumunda ağır yaptırımlardan kaçamayacağı mesajı veriyor. DW Türkçe’nin sorularını cevaplayan İşcan, büyükelçilerin Türkiye’ye ortak çağrı yapmasının eleştirilebileceğini, ama “Kavala’yı serbest bırakın” demelerinin yanlış olmadığını söylüyor.

Gelişmeler vahim yönde ilerler

İşcan, “10 büyükelçinin temsil ettikleri devletlerin onayı ile devletleri adına yaptıkları açıklama uluslar arası hukuk açısından sorun oluşturmaz. İnsan hakları evrenseldir, iç iş değildir. Zaten aynı yaklaşım Avrupa Konseyi kararlarında resmen var ve Türkiye’ye iletilmiş, iletilmeye devam edilecek. Sorun, diplomasi taktiği açısından. Bu girişimin olası sonuçları değerlendirilmeli, gerginliği tırmandırabileceği dikkate alınmalıydı” ifadelerini kullanıyor. İşcan; Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “istenmeyen adam ilân edilecekler” çıkışıyla yaşanan gerilimden çıkış yolu olup olmayacağı konusunda da Batı’yı işaret ediyor. İşcan, “10 ülkeden bir ya da birkaçının Türkiye ile temas ederek diyalog yoluyla ortak çözüm aramayı önermeleri durumunda, Türkiye bakımından da iç kamuoyuna yönelik çıkış yolu yaratılmış olur. İstenmeyen kişi kararı geri alınabilir. Yoksa gelişmeler vahim yönde ilerler” diyor.

Gerginliğin tırmanması kaçınılmaz

İşcan’a göre Türkiye’nin üzerinde asıl durması gereken konu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararlarının uygulanması zorunluluğu. AİHM’nin Kavala’nın tutukluluğu konusunda Türkiye hakkında ihlâl kararı verdiğini ve “derhal serbest bırakılması”nı istediğini hatırlatan İşcan, Türkiye’yi bekleyen yaptırım sürecine işaret ediyor: “Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi 30 Kasım’da toplanacak ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden doğan yükümlülüklerini getirmediği için Türkiye hakkında ihlâl prosedürü başlatacak. Bu bir yaptırım süreci. Batı ile gerginliğe şimdi çözüm bulunsa bile Türkiye’nin AİHM kararlarını uygulamamakta ısrar etmesi gerginliğin tırmanmasını kaçınılmaz kılacak.”

Haber Merkezi