Yani bir başka ifade ile meseleye mana-i harfiyle veya mana-i ismiyle bakmak gerçek değerlendirme olacaktır. Salgın hastalıklar, salgın yıkımlara sebep olmaktadır. Manevî mutasyonlara sebep olmaktadır.

Salgın, ihanetler,

Salgın, Devlet malını tarumar etmeler,

Salgın, Devlet malını haraç mezat görmeler,

Salgın, Ahde vefasızlığı,

Salgın, Bir yüzük ile gelip, dünyanın en zengini olmalar,

Salgın, Ahlâksızlık,

Salgın, Tamahkârlık,

Salgın, İmansızlık,

Salgın, Hakikatlere duyarsızlık,

Salgın, Örf ve âdetlere ihanetlik,

Salgın, İnsanların hak ve hukukuna saygısızlık,

Salgın, Yalancılık,

Salgın, Müzevirlik,,

Salgın, Kışkırtmacılık,

Salgın, Usûlsüzlük,

Salgın, Haksızlığın perde arkasından dolaşmalar,

Salgın, Adam kayırmacılık v.s. boyutuna bir göz atma ve nerden nereye geldiğimizi bir gözden geçirmemiz gerekir.     

Salgın, İslâmî kuralları kendi menfaatine göre eğip bükmesine yol açar,

Salgın, Liyakatsizliğe sebep oluyor,

Salgın, Adam kayırmaya yol açıyor,

Salgın, Kıyak işlere yol açıyor,

Salgın Peşkeş çekmeye cevaz veriyor,

Salgın, Yolsuzluk. Bu saymaya çalıştığımız soysa hayatımızın da salgınlaş daha neler var neler.