Bediüzzaman, 1911 yılının Mayıs ayında Şam’da bulunan Camii Emeviyye’de içerisinde yüzü aşkın Şam Ulemasının bulunduğu ve on bini aşkın cemaatin bulunduğu sırada irad ettiği Hutbe, bugün de tazeliğini korumaktadır. O gün ifade edilenlerden eğer ders alınabilseydi bugünkü çıkmazlarımız olmayacaktı. Ülkenin içindeki sıkıntılar baş göstermeyecekti.

Bediüzzaman Hutbesi’ne şöyle başlıyor: “Ben bu zaman ve zeminde, beşerin hayat-ı içtimaiye medresesinde ders aldım ve bildim ki: Ecnebîler, Avrupalılar terakkide istikbale uçmalarıyla beraber; bizi maddî cihette kurun-u vustâda durduran ve tevkif eden, altı tane hastalıktır. O hastalıklar da bunlardır:

Birincisi: Ye’sin, ümitsizliğin içimizde hayat bulup dirilmesi.

İkincisi: Sıdkın hayat-ı içtimaiye-i siyasiyede ölmesi.

Üçüncüsü: Adâvete muhabbet.

Dördüncüsü: Ehl-i imanı birbirine bağlayan nuranî rabıtaları bilmemek.

Beşincisi: Çeşit çeşit sarî hastalıklar gibi intişar eden istibdat.

Altıncısı: Menfaat-i şahsiyesine himmeti hasretmek.

Bu altı dehşetli hastalığın ilâcını da, bir tıp fakültesi hükmünde, hayat-ı içtimaiyemize, eczahane-i Kur’âniye’den ders aldığım “altı kelime” ile beyan ediyorum. Mualecenin (reçetenin) esasları, onları biliyorum.” 1

Yukarıda belirtilen her bir maddeyi önemine binaen altı makale halinde izah etmeye çalışacağım. İnsan hayatında önemli bir yer tutan emel yani ümitle hayata bakabilmek bir insan için en önemli duygudur. Bunun aksi ise; ümitsizliktir. Ümitsizlik, hayatı karamsar hâle getiren hatta hayatı yaşanmaz kılan bir duygudur.

Üstadımız; bizim geleceğimizi ipotek altına alan ümitsizlikten kurtulmak için ‘el-emel’ kelimesini bakınız nasıl izah ediyor: “Birinci Kelime: “El-emel.” Yani, rahmet-i İlâhiyeye kuvvetli ümit beslemek. Evet, ben kendi hesabıma aldığım dersime binaen, ey İslâm cemaati, müjde veriyorum ki: Şimdiki âlem-i İslâmın saadet-i dünyeviyesi, bâhusus Osmanlıların saadeti ve bilhassa İslâmın terakkisi onların intibahıyla olan Arabın saadetinin fecr-i sadıkının emâreleri inkişafa başlıyor.”2

Bediüzzaman, Japon başkumandanından nakille şu hakikati ifade ediyor: “Hakikat-i İslâmiyetin kuvveti nisbetinde, Müslümanlar o kuvvete göre hareket etmeleri derecesinde ehl-i İslâm temeddün edip terakki ettiğini tarih gösteriyor.” 3

Dünya coğrafyasına baktığımız zaman en çok gelişen ve yaygınlaşan dinin İslâm dini olduğu görülecektir. Gerek Birleşik Devletler’de ve Latin Amerika’da en hızlı yayılan din haline gelmiş durumda ve Müslümanlar Kur’ân’ın mesajlarının gücü nispetinde hareket etmeye devam ettikçe İslâm, Amerika’nın merkezine doğru yerleşecektir. 

Dünya çapında İslâm’ın revaç bulması Müslümanların doğru İslâmı yaşamalarına bağlıdır.  

Dipnotlar:

1- Hutbe-i Şamiye s. 26-27.

2- Hutbe-i Şamiye, s. 27.  

3- Hutbe-i Şamiye, s. 30.