İnsan bedenindeki trilyonlarca hücre, sanki tek bir iradeye bağlı gibi çalışır. Kalp, beyin, sinir ağı, hormon sistemi… Hepsi görünmeyen bir uyum ve haberleşme düzeniyle hareket eder. Biyofizikçiler buna “uyumlu titreşim” (koherans) adını veriyor.
Hücrelerin yaydığı ışık sinyalleri (biyofotonlar) ise bu uyumun delillerinden biridir. Peki bu uyum nereden geliyor? Vücuttaki parçalar nasıl “birlikte” hareket ediyor? Bediüzzaman’ın ifadesiyle insan “küçük bir kâinattır.” Nasıl ki büyük kâinat esir zemininde birlik içindeyse, insan bedeni de kendi içinde “mikro bir esir alanı” gibi davranır.
Hem İslâm düşüncesi hem modern nörobilim, niyetin ve dikkatin gücüne işaret ediyor. Zihin, odaklandığı şeyle bir “uyumlu bir titreşim alanı” oluşturuyor. Bazı kuantum fizikçilerine göre “Gözlemci etkisi” deneyleri, bilincin atom altı düzeyde etkili olabileceğine işaret ediyor. Bu durumda insan, kâinatın görünmeyen dokusuna dâhil, dua ve niyet gibi latif fiillerle bu dokuyla rezonans kurabilen, esir alanına “işaret” gönderebilen bir merkez hâline geliyor. Risale-i Nur’un “hava zerresinde kayıtlı sesler” ve “zerratın hareketi” gibi bölümleri, bilincin kâinatla olan ince bağlarına işaret etmektedir.
Tüm bu veriler Tevhid hakikatini nasıl ispat ediyor?
Kâinatın yapısına dair bütün bu veriler, tevhid hakikatine işaret eden ortak bir tablo oluşturuyor. Evrenin hiçbir noktası gerçekte boş değil; esir yahut kuantum alanı adı verilen görünmez bir dokuyla bütünüyle kaplanmış durumda. Atomlardan galaksilere kadar her şey bu ortak dokunun farklı titreşimlerinden ibaret. Bu yüzden ayrılık dediğimiz şey, yalnızca dış görünüşe ait bir perdeden ibaret kalıyor.
Kuantum dolanıklığı, mesafenin hakikatte ne kadar zayıf bir kavram olduğunu gösteriyor. Birbirinden çok uzak duran parçacıkların aynı anda tepki verebilmesi, kâinatın görünmez bir bağ ile içten içe birleştiğini ortaya koyuyor. Bu durum, kâinatın hem külli bir birlikle kuşatıldığını (vahidiyet), hem de her bir zerrede doğrudan bir kudret tecellisi bulunduğunu (ehadiyet) hatırlatıyor.
İnsan da bu büyük birliğin küçük bir aynasıdır. Bedenindeki hücrelerin uyumu, kalp-beyin arasındaki ritmik iletişim ve bilincin madde üzerindeki etkileri, mikro âlemde işleyen aynı bütünlüğün yansımasıdır. Dua, niyet ve şuur gibi insanî özellikler ise bu görünmez ağla sürekli bir etkileşim hâlindedir.
Bütün bunların gösterdiği gerçek açıktır: Kâinat kendi kendine işleyen kör bir mekanizma değil; ilim, irade ve kudretle işleyen düzenli bir sanat eseridir. Risale-i Nur’un ifadesiyle, “tabiat bir san’at-ı İlâhiyedir, sâni olmaz. Bir kitab-ı Rabbânîdir, kâtip olmaz. Bir nakıştır, nakkaş olamaz. Bir defterdir, defterdar olmaz. Bir kanundur, kudret olmaz.”
Bugün fizik laboratuvarlarında yapılan deneyler, tevhid düşüncesinin modern bilimdeki karşılıkları hâline geliyor. Madde, enerji, bilgi ve bilinç; hepsi aynı kudret dokusunun farklı tezahürleri olarak karşımıza çıkıyor. Sonuç değişmiyor: Tesadüfe yer yoktur. Kâinat bir kudret ağıdır ve biz o ağın anlamlı halkalarından biriyiz.
Not: Bu makalenin bazı bölümlerinin hazırlanmasında yapay zekâdan yararlanılmıştır.
Kaynakça:
1- Popp, F. A., & König, H. L. (1992). Biophoton emission. New evidence for coherence in living systems. In F. A.
2- Rosenblum, B., & Kuttner, F. (2011). Quantum enigma: Physics encounters consciousness (2nd ed.). Oxford University Press.
3- Lem'alar Otuzuncu Lem'a. https://kulliyat.risaleinurenstitusu.org/lemalar/otuzuncu-lem-a/335.