Fuat Paşa Büyükelçiye şu esprili cevabı verir: “O gördükleriniz, Osmanlı Sigorta şirketinin tabelalarıdır…”

Osmanlı’ya deniz taşımacılığı ile giren sigorta müessesesi günümüzde ekonomik hayatın önemli bir parçası. Hatta öyle ki bazı tür sigortaları yaptırmak kanuni bir mecburiyet. Motorlu taşıt sigortaları bunun en bilinen örneği.

Sigorta sözleşmesinde lehdarın hak ve menfaatlerinin korunması için Sigortacılık Kanunu sigorta şirketlerine birtakım sorumluluklar yüklemiş. Yani sigorta şirketleri öyle tek hedefi kâr etmek olan alelade tacirler olmayıp birer güven kurumları.

Bu yüzden olmalı ki Karayolları Trafik Kanunu’na göre, zarar gören sigortalının dava yoluna gitmeden önce sigorta şirketine yazılı başvuru yapması zorunlu hale getirilmiş.

Kanun koyucunun sigorta şirketine başvuru şartı getirmekten maksadı, ihtilaf davaya dönüşmeden, sigortalının mağduriyetinin barışçıl yollarla çözülmesi ve zararın en hızlı şekilde giderilmesi.

***

Peki, “kötü gün dostu” olması beklenen sigorta şirketleri gerçekte sigortalının ne kadar dostu?

Ne yazık ki; ölüm, cismani zarar ve maddi hasar sebebiyle oluşan zararın tazmini için sigorta şirketlerine yapılan başvuruların ekserisi, sigorta şirketleri tarafından “sessiz kalmak suretiyle” reddediliyor. Yani sigorta şirketleri başvuruların çoğuna cevap dahi vermiyor.

Cevap verdiği başvurularda ise “sudan sebeplerle” ve genellikle evrak eksikliğini bahane ederek hesaplama yapmıyor ve sigortalıyı davaya zorluyor.

Bir örnek verelim: Trafik kazasında vefat eden müteveffanın geride kalan mirasçıları için Türkiye Sigorta A.Ş.’ye bir başvuru yaptık ve zararın hesaplanarak ödenmesini istedik.

Türkiye Sigorta bizden, ev hanımı mirasçı için maaş bordrosu, müteveffa için yeniden otopsi yapılması ve henüz yazılmamış iddianamenin gönderilmesi gibi tarafımızca temini imkansız olan taleplerde bulundu. Sigorta şirketinin işi yokuşa sürmesinin sebebi ise tamamen duygusal! Çünkü bu enflasyonist düzende, sigortalıya hakkı olan parayı şimdi değil de en az dört-beş sene sürecek bir davanın sonunda öderse edeceği kâr büyük.

Sigortalıyı değil de cebini düşünen sigorta şirketleri, kaybettikleri davalarda dahi hemen ödeme yapmıyorlar. Kararın değişmeyeceğini bildikleri halde kararı kanun yoluna taşıyor ve bu zaman zarfında da teminat mektubu vermek suretiyle peşin ödeme kaybından kurtulmuş oluyorlar.

Oysa Sigortacılık Kanunu’na göre, sigortalının tazminatının ödenmesini geciktirmek, iyi niyet kurallarına aykırı, idari ve adli yaptırımları olan bir eylem. Hatta sigorta şirketinin ruhsatının iptaline kadar yolu var.

Anlaşılan o ki sigorta şirketlerini bu yönleriyle denetlemekle vazifeli, “Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu” işini iyi yapmıyor. Bağımsız olması gereken sigorta şirketleri de Türkiye’de bankaların yan kuruluşları gibi olduklarından maddi olarak güçlüler ve dokunulmazlar. O yüzden bu tür kusurlu davranışlarından geri durmuyorlar.

Kötü gün dostu ve “yaman günde yahşi” olması lazım gelirken, aksine “yaman günde vahşi”leşen sigorta şirketlerinin sıkı denetiminin yanısıra bankalarla olan ilişkilerinin de incelenmesi gerek.

Ne demişler: “Banka soymanın, bir banka kurmanın yanında lafı mı olur hiç?”