Kula kul olan köledir; Allah’a ibadet eden ise hür ve akıllı bir insandır. Allah’a abd olan kula kulluğa tenezzül etmez. Kölenin hiçbir hakkı yoktur; çünkü hür değildir. Kölelik zorunlu bir itaattir. Allah’a ibadet etmek ise ilim, akıl, hürriyet, kalb ve gönüllülük işidir. Evet, Bediüzzaman’ın ifadesi ile “Allah’a abd ve asker olmak, öyle lezzetli bir şereftir ki, tarif edilmez. Vazife ise, yalnız bir asker gibi, Allah nâmına işlemeli, başlamalı. Ve Allah hesâbiyle vermeli ve almalı. Ve izni ve kanunu dairesinde hareket etmeli, sükûnet bulmalı.” (Sözler, 6. Söz, s.33.)

Allah’a iman ve ibadet aklî, irâdî ve hür bir tercihtir. İmanda ve ibadette zorunluluk yoktur. Bu sebeple kişi itaat ve ibadetle mükafatı, inkâr ve isyan ile cezayı hak eder. 

Bediüzzaman “Ubudiyet mukaddime-i mükâfat-ı lâhika değil, belki netice-i nimet-i sabıkadır” (Sözler, 2005, 24. Söz, s. 578.) buyurarak ibadetin ahirette verilecek mükafat için değil, peşinen bize verilen nimetlere şükür olarak yapılması gerektiğini ifade ederek Peygamberimizin “Şükreden kul olmayayım mı?” (Buhari, Teheccüt, 6.) hadisini anlamamızı sağlamıştır. Daima duamız bu olmalı: “Allah’ım! Seni anıp zikretmek, nimetlerine şükretmek, sana en güzel şekilde kulluk etmek için bana yardım eyle!” (Ebu Davud, Vitir, 26.)

***

- İbadet nedir?

- İbadet Allah’a iman etmek ve Allah’ı zikretmektir. An büyük zikir ise namazdır. Nitekim yüce Allah “Namaz en büyük zikirdir” (Ankebut, 29:45.) buyurmuştur. 

Evet, Bediüzzaman “Kâinatta en yüksek hakikat imandır; imandan sonra namaz gelir” buyurarak namaz kılan kimsenin Allah’a itaat eden ve mükafatı hak eden bir mü’min olduğunu belirtir. Nitekim Peygamberimiz (asm) “Namaz dinin direğidir” buyurmuşlardır. 

Namaz imanın alametidir, dinin direğidir ve Allah’ı zikrin en faziletlisidir. Namaz tüm mahlukatın ibadetlerini kendisinde toplayan külli bir ibadettir. Namaz içinde oruç, zekat, hac ve kelime-i şahadet, Kur’an okumak, salavat, istiğfar, tesbih, tahmid, tekbir ve fiilen Allah’a itaat vardır. Meleklerin ibadeti ve zikirleri de namazlardaki kıyam, kıraat, rükû, secde ve teşehhüd halidir. Meleklerin tesbihleri de namazlardaki bizim tesbihlerimizdir. Gusül ve abdest namazın farzlarındandır ve namaz için gereklidir. Tesettür, necasetten taharet ve temizlik namaz için gereklidir ve farzdır. Namaz kılanın diğer mübah dünyevi amelleri iyi bir niyetle ibadet hükmünü alır.

***

Amelleri ibadete çevirmenin şartı niyet ve ihlastır. Bu sebeple “Niyet” bütün ibadetlerin ön şartıdır ve farzdır. Niyet amelin hayatı, ihlas ise ruhudur. Beş vakit namaz kılan bir mü’min ibadet ve ziktin her nevini yapmış olur.