Görünürde enflasyonun üzerinde bir zam yapıldı. Geçen seneye göre 500 lira zam yapılmış oldu. Ancak artış “psikolojik sınır” diye tabir edilen 3 bin liranın altında kaldı. 

1 Ocak 2020’de asgarî ücret 390 dolardı. Yapılan zamla birlikte 380 dolar oldu. Şaşırmayın. Nasıl mı oldu? Ocak ayında dolar 5.95 lira idi. 1 Ocak 2.324 lira olan asgarî ücretle yaklaşık 390 dolar alınabiliyordu. Dolar şu anda 7.40 civarında olduğuna göre yeni asgarî ücretle 380 dolar ancak alabiliyor. 500 lira zam geldi, ama işçinin 10 dolar zararı var.

Hükümet yüzde 21’lik zammı büyük göstermeye, iktidarları döneminde asgarî ücrete reel olarak/yani enflasyondan arındırılmış olarak yaklaşık 1,5 kat arttığını, 2002’de 184 lira olan net asgarî ücretin 2021’de 2 bin 825 lira 90 kuruşa yükseldiğini söylüyor da, 2002 yılında asgarî ücretle 14 çeyrek altın alınabilirken bugün ancak 4 çeyrek altın alınabiliyor.

***

İŞÇİ VE MEMUR MASADA AZINLIKTA

Asgarî Ücret Tespit Komisyonunda hükümet ve işveren ağırlığı oluşturuyor. İşçi kesimi komisyonda, ama azınlıkta kaldığı için istediği hiçbir zaman olmuyor.

Tıpkı memur ve emeklilerin zamlarının belirlendiği toplu sözleşmelerde olduğu gibi. Memur konfederasyonları masada olsalar da hükümet ne derse o oluyor. Geçen sene olduğu gibi memurlar çok ısrar etse de geçen yıl için 4+4, bu yıl içinde 3+3 zam yapılmıştı. 

Toplu sözleşmede memuru temsil eden Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın yeni asgarî ücret ile görüşlerini açıklarken, “Asgarî ücret yüzde 21,56 oranında artmış oldu. Vergide adalet olmalı. Asgarî ücretten vergi alınmamalı ve o oranda bütün çalışanların ödediği vergi düşürülmelidir. Çalışanın alınteriyle kazandığı vergiyle geri alınmamalı” sözleri memurlardan tepki gördü. Tepki sözlerine değildi. Çünkü söyledikleri yerinde ve haklıydı. Vergide adalet, asgarî ücretten vergi alınmaması gerektiğini söylemeyen mi var?

Ancak asgarî ücrete yüzde 21.56 yapılırken memur maaşlarına bir yıl için yüzde 6 (3+3) zam yapılmasına “İyi güzel diyorsunuz da başkanım; milyonlarca memur ve memur emeklisine yüzde 3+3 artış yapıldı. Buna ne diyeceksin!” gibi yüzlerce tepki oldu.

Tıpkı Asgarî Ücret Tespit Komisyonu’nda işçilerin oy anlamında azınlıkta kaldığı gibi memur konfederasyonu da azınlıkta kalıyor. Bu durum ülkeyi yönetenlerin de işine geldiği için yıllardır “masada eşit ölçüde temsil edilmesi”ne sıcak bakmıyorlar. 

Bu da böyle sürüp gidiyor. Bu durum düzeltilmedikçe işçi ve memur sendikaları konuşmakla ve tepki göstermekle kalmaya devam edecek…

Emeklileri hiç sormayın, hele ki işçi emeklilerini… Emeklilerin çoğunluğu zaten asgarî ücretin altında maaş alıyorlardı, şimdi ise makas iyice açıldı. İlk altı ayda ortalama 7-8 zam ancak alabilecek emeklilerin sesini duyuracak kimse de yok!

Yoksulluk sınırının 8.500 liraya dayandığı, gıda enflasyonun yüzde 20 olduğu ülkemizde yüzde 3, yüzde 8 zamları konuşuyorsak bir mesele yok mu?

***

RTÜK’ÜN 2020 KARNESİ!

Geçtiğimiz yıl Basın İlân Kurumu’nun gazetelere RTÜK’ün de televizyonlara uyguladığı cezalar hep haber oldu, ama bu sıkıntı düzelmesi bir yana daha daderinleşerek devam ediyor. 

Geçen yıl çıkan ve muhalefet tarafından “sansür yasası” olarak isimlendiren internette bazı haberlere “sosyal erişim yasağı” medya açısından geçtiğimiz yılın önemli sıkıntılarından birisini oluşturdu. Şimdi bu yıl bu yasağı çokça konuşacağımızı söylesek yanlış olmaz. Sadece geçen yıl 100’ün üzerinde habere erişim yasağının geldiğini, son örneğinin de eski millî güreşçi, bakan yardımcısı, danışman, eski milletvekili bir devlet bankasında yönetim kurulu üyesi Hamza Yerlikaya’nın sahte diploma haberlerine erişim yasağı getirilmesi ve İYİ Parti Milletvekili Lütfü Türkkan’ın bir twitine engel getirdiğini hatırlatalım.

RTÜK Üyesi İlhan Taşçı “RTÜK’ün 2020 karnesi başlığı altında “Yandaş kanallara 400 bin lira, muhalif kanallara 10 milyon lira para cezası... Yani 25 kat ceza… Yandaşa 4, muhalife 54 kez ceza” hatırlatmasını da burada not düşelim…

Anayasamızda derki, “Basın hürdür sansür edilemez.” Nokta… 

***

“AFRİKA’DAN TOPRAK KİRALAMA!” DERKEN…

İşçi, memur sahipsiz de sanki çiftçi sesini duyurabiliyor mu? Çiftçiyi temsil eden sivil toplum kuruluşları sorunları duyurma konusunda neredeyse sessizler. Çiftçiler bireysel olarak seslerini duyurmak istese de Ankara’ya dahi sokulmuyorlar. Çiftçilerin sorunlarını tek tek açıklamaya ne sütun ne de sayfalar yeter.

Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bugün 140 ülke başka yerlerde toprak kiralamak suretiyle kendini geleceğe hazırlamanın gayreti içerisindedir. Türkiye olarak biz de çeşitli yerlerde toprak kiralamaya başladık. En cazip, en bakir ve bereketli Afrika topraklarıdır” derken kimsenin aklına traktörüne ve tarlasına haciz gelen çiftçi ve köylü gelmiş midir acaba? 

“Ekilmeyi bekleyen topraklarımız varken neden Afrika’da toprak kiralıyoruz?” diye soracak çiftçi STK’ları nerede?

***

2020’DEN 2021’E…

Hâkim ve savcılara seslenen Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, “Bırakın adalet yerini bulsun, isterse kıyamet kopsun. Bizim yargı mensuplarından beklediğimiz budur. Hiç kimsenin talimatına, telkinine bakarak değil, dosyaya bakarak vicdanınıza göre karar verin, 83 milyon geleceğe daha güvenle baksın” demişti. 

Biz de Sayın Bakan’ın geçen yıl söylediği bu sözünü “2020’den 2021’e” sarkan bir söz olarak not düşelim… 

Kıyamet kopmadan adalet yerini bulmalıdır. Çünkü geciken adalet, adalet değildir.