Bir gün çocuklarla imanî dersimizde, tohumların ve çekirdeklerin içinde kocaman bir ağacı sakladığını söylediğimizde, bir arkadaşımız, “Nasıl yani? Ağaç tohuma nasıl sığar ki?” diye sordu. O gün tohumlar, çekirdekler, ağaçlar üzerine çok şey konuştuk. Bazılarını sizlerle de paylaşmak istedik. 

Tohumlar ve çekirdekler, Allah’ın kudretini, rahmetini, sanatını gösteriyor. Allah her şeyi bir ölçü, bir plan, bir düzen içinde yaratır. İşte tohum ve çekirdekler de bunun en güzel örneklerinden biridir. Bir tohumun içinde, ağacın tüm özellikleri vardır. Dalının nereden çıkacağı, boyunun uzunluğu, yapraklarının şekli, çiçeklerinin rengi, meyvesinin tadı... Hepsi o minicik tohumdaki İlâhî bir programın içindedir. Tıpkı bir ev yapılmadan önce mimarların çizdiği proje gibi. Sonra Allah, o küçücük planı toprağın içinde çalıştırır. Toprakla, yağmurun damlalarıyla, güneşin ısı ve ışığıyla besler, pişirir. Bunların hepsi mu’cizedir. Toprak yarılır, küçücük filiz çıkar, büyür, dallar verir, çiçekler açar, meyveler verir.

Risale-i Nur’da Bediüzzaman Hazretlerinin şu ifadeleri çok ilginç ve ibretlidir: “Nasıl ki bir çam ağacının buğday tanesi kadar bir çekirdeği, koca çam ağacına bir mebde [başlangıç] oluyor; kudret-i İlâhî o acip ağacı o çekirdekten halk ediyor. Milyondan ancak bir hisse o çekirdekte bulunurken, o çekirdek kader kalemiyle yazılan manevî bir fihriste  olmuş. Yoksa, bir köy kadar fabrikalar lâzımdır ki, o acip ağaç, dal ve budaklarıyla teşkil edilsin.”1  Yani her şey Allah’ın sonsuz ilmi ve kudretiyle olur. Başka türlü olması düşünülemez.  İnsanların ürettiği eşya ya da gıdalara baktığımızda her şeyin bir fabrikası var, (Allah’ın verdiği maddelerle) bir üretim yapılıyor ve sonunda kullanışlı bir şey ortaya çıkıyor. Ağaçları ve meyveleri düşündüğümüzde Allah böyle harika bir tarzda yaratmasa sadece elmanın rengi için ayrı bir fabrika, tadı ve kokusu için ayrı bir fabrika, yaprakları, dalları için ayrı fabriya, ayrı ayrı düzenekler, çalışanlar, işçiler vs. o kadar çok şeye ihtiyaç olurdu ki, tüm bunlar belki de bir köy kadar yer kaplardı. Biz, tohum, çekirdek, ağaç ve diğer bitkilere bakıp tefekkür ederek düşünmeliyiz “Böyle bir düzen, tesadüf olamaz. Bunu yapan, tohumda ağacı saklayan, her şeyi bilen ve her şeye gücü yeten Allah’tır.” demeliyiz. 

Dipnot:

1. İşârâtü’l-İ’caz, s. 46.