Bu amaçla Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve İsveç Başbakanı Magdalena Andersson 19 Mayıs 2022’de, ABD Başkanı Joe Biden’ı Beyaz Saray’da ziyaret ettiler. Niistö ve Andersson “Türkiye’nin güvenlik endişelerinin giderilmesinde mutabık olduklarını” belirtirken, Biden da “iki ülkenin NATO’ya üyeliği hakkında Kongre’ye gerekli bildirimleri” yaptıklarını aktarıyor.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline BM ve diğer diplomatik düzeylerde karşı olan ve daha öncede NATO’nun genişlemesini destekleyen Türkiye’nin, Finlandiya ve İsveç’e yönelik karşı tutumu, diğer NATO üyelerinde şaşkınlığa neden olduğu basından anlaşılıyor. Ancak burada Türkiye’nin PKK hassasiyeti öne çıkıyor. İsveç’te 100 bin Kürt’ün yaşadığı tahmin ediliyor. İsveç’teki Kürt diasporasının tamamının Türkiye’den değil, farklı ülkelerden de gelenlerin oluşturduğu muhtemeldir. Birde İsveç Parlamentosu’nda 6 Kürt milletvekili de bulunuyor. 2018’de seçilen milletvekillleri Liberal Parti’den Gulan Avcı, Sosyal Demokratlar’dan Serkan Köse, Kadir Kasırga, Laven Redar, İsveç Demokratları’ndan Sara Seppälä ve Solcu Parti’den Amina Kakabaveh’tir.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO adayları hakkında “PKK/ YPG’ye destekledikleri”nden dolayı rahatsızlıklarını bildirmişti. 

Türkiye 2019’da kuzey Suriye’de PKK’nın Suriye kolu YPG’ye karşı düzenlediği harekâtının ardından, Finlandiya ve İsveç’in silah ambargosuna maruz kaldı. Şimdi Türkiye’nin, her iki ülkenin NATO üyelik teşebbüslerinde öncelikle silah ambargosunun kaldırılmasını talep edeceğine kesin gözle bakılıyor. Türkiye, kendi güvenlik ve terörle ilgili endişelerinin giderilmesi hususunda, iki ülkenin PKK’yla ilgili tavırlarını değiştirmek niyetinde. NATO’da kararların oy birliğiyle alındığı hatırlandığında, Türkiye’nin iki ülkeyi de üyelik sürecinde zorlayacağı bekleniyor.

Batı açısından, Avrupa güvenliği için uzun süre tarafsızlıklarını koruyan iki ülkenin NATO’ya katılmaları tarihi önemde. Türkiye, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ilk günlerinde Antalya’daki toplantıda arabuluculuk yapmış, Ukrayna’ya İnsansız Hava Aracı satmış, İstanbul ve Çanakkale Boğazları’nı Rusya donanmasına karşı kapatmıştı. Böylece Türkiye, Ukrayna meselesinden Avrupa ve NATO’daki müttefikleriyle birlikte hareket etmiştir. 

Diğer taraftan Rusya-Ukrayna heyetlerinin müzakereler için bir araya geldiği İstanbul’daki Dolmabahçe Sarayı’nda 29 Mart 2022’deki toplantıya Rus oligark Roman Abramoviç’in de katılması; Türkiye’nin Rusya’ya yaptırım ve uçuş kısıtlaması getirmemesi dikkat çekiyor. Türkiye’nin, Rusya’yla ilişkilerini dengelemeye çalıştığı yorumlanıyor.

Bununla birlikte Türkiye’de muhtemel bir erken seçim veya 2023’teki seçimlere giden süreçte, yaşanan ekonomik sorunlar biliniyor. Bundan dolayı, iki ülkenin NATO üyelik girişimleri Türkiye’nin uluslararası ortamda kendisini öne çıkarması için fırsat şeklinde değerlendiriliyor. Elbette bunun iç siyasete yansımaları da olacaktır.

Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin hassasiyetleri hakkında uzlaşabileceklerinin sinyalini veriyor. Türkiye de taleplerinin yerine getirilmesinden yana tavrını koruyor. Ancak NATO dahil, tarafların uzlaşmalarının orta vadede gerçekleşeceğine ihtimal veriliyor.