"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Süleymani’nin öldürülmesi sonrası Suudi Arabistan

Muhammet ÖRTLEK
11 Ocak 2020, Cumartesi
ABD’nin 3 Ocak Cuma günü İran’ın Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi ve Şiî milis grubu Haşdi Şabi’nin Başkan Yardımcısı Iraklı Abu Mehdi El-Muhandis’i drone saldırısı ile öldürmesinin yankıları devam ediyor.

Devamında İran’ın, Irak’taki ABD üslerini hedef alması ise, bölgedeki fay hatlarını iyice hareketlendirdi. Elbette ABD’nin, Süleymani’nin öldürülmesi ile karşılık verileceğini tahmin etmesi zor olmasa gerek.

Bölge ülkeleri ve Şiî dünyası için Süleymani ve El-Muhandis’in öldürülmesi büyük bir sembolik anlam taşıyor. Bölgede liderlik iddiasındaki Vehhabi-Sünnî Suudi Arabistan ile Şiî İran arasındaki rekabet herkesçe bilinmektedir. 

Bununla birlikte her iki ülke arasındaki rekabet, kendisini iç savaşın hüküm sürdüğü Yemen’de çeşitli silâhlı yerel unsurlar üzerinden çatışmaya da dönüşmüştü. İki ülkenin benzer rekabeti, Ortadoğu’nun diğer ülkelerinde de görülmektedir.

Süleymani’nin öldürülmesi üzerine, Suudi Haber Ajansı (Saudi Press Agency) 3 Ocakta El-Riyad Gazetesi’nden alıntıladığı haberde “Bölge İçin Yeni Bir On Yıl” başlığını kullandı. Haberde, drone saldırısı ile “bölgede İran projesinin inanılmaz bir hızla gerilediği, Tahran’da rejimin ideolojisinin yani mezhepsel sadâkatin çöküş yaşadığı” belirtildi.

El-Riyad Gazetesi’ndeki “Yeni Bir Arap On Yılı” iddialı haberde “İran’ın bölgesel emellerinin çöküşünün, İran içlerine kadar uzanacağına şüphe olmadığı” şeklinde net ifadelere yer verildi. Haberin devamında “İran rejiminin adaletsizliğinden, halkın gelirinin gereksiz yerlere harcanmasından, 40 yıldır acı çeken İran halkının rejimin sonu belli olmayan dış maceralarından dolayı sessiz kalmayacağı kesindir. Tahran iktidarındaki kliğin, bölge hakkındaki girişimleri çökmekte, yıkılmakta ve sonunda ortadan kaybolacaktır” diye ifade edilerek “dağılma sürecine girdikleri” kaydedildi.

Washington Post Gazetesi’nin 27 Mayıs 2019 tarihli sayısında, ABD Başkanı Donald Trump’ın “İran’da rejim değişikliği ve nükleer silâh aramıyoruz” ifadesi hatırlardadır. Trump’ın bu açıklamasından Süleymani’nin öldürülmesi ve sonrasının tartışıldığı bir sürece girildi. Drone saldırısı ile ABD, başta Suudi Arabistan olmak üzere bölgedeki diğer desteklediği ülkeler arasında “güvenilirliğini yenilediği” iddialar arasında. Bunun dışa vurumu da “Yeni Bir Arap On Yılı” haberidir. Riyad’ın ortaya attığı “Yeni Bir Arap On Yılı”nın içini nasıl dolduracağı ise merak konusudur.

Suudi Arabistan’ın Abkayk ve Hureys petrol sahasında 14 Eylül 2019 günü devlete ait olan Suudi Aramco rafineri tesislerine drone ile gerçekleştirilen saldırı yaşanmıştı. Saldırı sonrasında ABD’nin gerekli tepkiyi vermediğini ileri süren Riyad yönetimi, Washington’a yumuşak tepkisini ilettiği uluslar arası basında yer almıştı. Hal-i hazırda Kongre’nin baskısı altında olan ABD-Suudi askerî işbirliği ve silâh satışlarının önündeki engellerin Süleymani sonrası süreçte kaldırılması ihtimal dahilindedir. Bununla ilgili olarak ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı R. Clarke Cooper’ın 12 Haziran 2019’daki “ABD’nin Suudi’lere silâh satışını durdurması halinde, Rusya ve Çin gibi rakiplerin boşluğu dolduracağı” endişesi halen hatırlardadır. 

Bütün bunlar Suudi Arabistan için olumlu gelişmeler olabilir. Ancak zikredilen muhtemel gelişmeler Suud yönetiminin istediği gibi, Tahran ile arasındaki güç dengesizliğini gidermiyor. Diğer taraftan Riyad, İran’ın vereceği silâhlı cevabın coğrafyası kapsamındadır.

İran politikasını yine ABD’ye paralel geliştirmeye çalışan Suudi Arabistan’ın “Yeni Bir Arap On Yılı” kavramını açıklaması beklenmektedir.

Okunma Sayısı: 1418
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı