Altı asırlık Osmanlı Devleti, iç ve dış fitne ve îhanetler neticesinde yıkılınca, yerine getirilen rejim, idare şekli olan Cumhuriyet, isim olarak tam bir İslâmî idâre şekliydi. Ama maalesef, sadece isimden ibaret kaldı. Tatbikatta ise, Cumhuriyet ile alâkası yoktu.

Padişahlık sistemi, esasında İslâmî bir idare şekli değildi. Çünkü İslâmiyet milletin idare şeklinde intihabı, yani seçimi esas alır. Öyle, babadan oğula intikal eden saltanat şeklinde bir idare şekli İslâmî değildir. Bunu Üstad Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri eserlerinde anlatıyor. Ve cumhuriyet sisteminin ilk misâlini de Hz. Ebubekir (ra) seçiliş şeklinden veriyor.

Hakikî mânâdaki Cumhuriyeti arzulayan, ama maalesef, tam tersiyle, “cumhuriyet düşmanı” diye suçlanan Bediüzzaman Hazretleri, Cumhuriyeti şöyle tarif ediyor: “… Eskişehir Mahkemesi’nde gizli kalmış, resmen zapta (kayıtlara) geçmemiş ve müdafaatımda dahi yazılmamış bir eski hatırayı ve lâtif (güzel) bir vâkıa-i müdafaayı (müdafaa hadisesini) aynen beyan ediyorum. Orada benden sordular ki: ‘Cumhuriyet hakkında fikrin nedir?’ Ben de dedim: Yaşlı mahkeme reisinden (Eskişehir Mahkeme Başkanı) başka, daha sizler dünyaya gelmeden, ben dindar bir cumhuriyetçi olduğumu elinizdeki tarihçe-i hayatım isbat eder. Hülâsası şudur ki: O zaman şimdiki gibi, hâli (boş) bir türbe kubbesinde inzivada idim. Bana çorba geliyordu, ben de tanelerini karıncalara veriyordum. Ekmeğimi onun suyu ile yerdim. Benden sordular, ben dedim: ‘Bu karınca ve arı milletleri cumhuriyetçidirler, o cumhuriyet perverliklerine hürmeten taneleri karıncalara veriyorum.’ Sonra dediler: ‘Sen, selef-i sâlihîne (sahabe ve tabiin) muhalefet ediyorsun?’ Cevaben diyordum: ‘Hulefâ-i Râşidîn (ilk dört büyük halife) hem halife hem reis-i cumhur idiler. Sıddîk-ı Ekber (Hz. Ebu Bekir ‘ra’), Aşere-i Mübeşşere ve Sahâbe-i Kirâma elbette reis-i cumhur (Cumhurbaşkanı) hükmünde idi. Fakat mânâsız isim ve resim değil, belki hakikat-ı adâleti (gerçek adalet) ve hürriyet-i şer’iyyeyi (İslâmiyet’in tarif ettiği hürriyet) taşıyan mânâ-yı dindar cumhuriyetin (dindar cumhuriyetin) reisleri idiler.”

Evet, Üstadın târif ettiği hakikî Cumhuriyet buydu. Bir asırdır tatbik edilen idâre ve rejimi de, Üstad o şahane cümleleriyle şöyle anlatıyordu: “İstibdâd-ı mutlaka (mutlak baskı, diktatörlük) ‘cumhuriyet’ nâmı vermekle, irtidâd-ı mutlakı (kayıt altına alınmayan mutlak dinsizlik) rejim altına almakla, sefâhet-i mutlaka (mutlak ahlâksızlık, nefsin emrinde gitmek) ‘medeniyet’ ismi vermekle, cebr-i keyfî-i küfrîye (keyfine göre, küfrü, zorla tatbik etmek)  ‘kanun’ ismini takmakla hem sizi iğfal (kandırma, aldatma) hem hükümeti işgal hem bizi perişan ederek, hâkimiyet-i İslâmiyeye ve millete ve vatana ecnebi hesabına darbeler vuruyorlar.”

İşte, tam ve hakikî bir Cumhuriyetin tarifini yapan, hasretini çeken Üstad, 1948 senesinde, zulmen ve haksız yere sokulduğu Afyon Hapishanesi’nde iken hapishane müdürü tahrik etmek için (cumhuriyet düşmanı zannediyorlar ya…) bir Cumhuriyet Bayramı’nda tahrik için koğuşuna bayrak astırır. Üstadın, bu harekete kızacağını zannederken, müdürün hiç ummadığı bir şekilde Üstad ona: “Müdür Bey, size teşekkür ederim ki, Kurtuluş Bayramı’nın bayrağını, benim koğuşuma astırdınız. Hareket-i Milliye’de, İstanbul’da İngiliz ve Yunan aleyhindeki Hutuvat-ı Sitte eserimi tâb ve neşri ile belki bir fırka kadar hizmet ettiğimi Ankara bildi ki, Mustafa Kemal şifre ile iki defa Ankara’ya taltif için istedi. Hatta demişti: ‘Bu Kahraman Hoca bize lâzımdır.’ Demek benim bu bayramda bu bayrağı takmak hakkımdır.” Tabiî bu oyun da aksülamel yapınca, hapishane müdürü şaşırıp kalıyor.

 Evet, başta da söylediğimiz gibi, Üstad hakikî mânâda, dindar bir cumhuriyetçiydi ve onu istiyordu. Ama “cumhuriyet” ismi altında, mutlak keyfîlik ve kanunsuzluk yapan şahs-ı vahîdlik ile çeyrek asır kadar bu milletin anasını ağlattılar. (Ne garib ki, arada; Menderes ve Demirel gibi şahısların demokrat idâresinden sonra, şu anda da Türkiye, şahs-ı vahîd ile idâre ediliyor. Yâni, bir asır sonra, idâre olarak aynı noktadayız.) Dinsizliği, ahlâksızlığı ve bu milletin mayasında olmayan her türlü menfî işleri bu millete zorla yaptırmaya çalıştılar.

Bu menfîliklere son veren, Üstad Bediüzzaman’ın tarifinde kendini bulan, hakikî Cumhuriyeti istiyoruz. Ve bir asırdır, bu mânâdaki, hakikî Cumhuriyeti bekliyoruz…