O çok yaralı Eski Said’in kalbine geldi ki: “Üstad-ı hakikî, Kur’ân’dır. Tevhid-i kıble bu üstadla olur” diye, yalnız o üstad-ı kudsînin irşadıyla hem kalbi, hem ruhu gayet garip bir tarzda sülûka başladılar.
Risale-i Nur’un Bir Nevi Arabî Mesnevî-i Şerif’i Hükmünde Olan Bu Mecmuanın Mukaddemesi
Beş Noktadır:
• Birinci Nokta: Kırk elli sene evvel Eski Said, ziyade ulûm-u akliye ve felsefiyede hareket ettiği için hakikatü’l-hakaika karşı, ehl-i tarikat ve ehl-i hakikat gibi bir meslek aradı. Ekser ehl-i tarikat gibi yalnız kalben harekete kanaat edemedi. Çünkü aklı, fikri hikmet-i felsefiye ile bir derece yaralıydı; tedavi lâzımdı. Sonra hem kalben, hem aklen hakikate giden bazı büyük ehl-i hakikatin arkasında gitmek istedi. Baktı, onların her birinin ayrı, cazibedar bir hassası var. Hangisinin arkasından gideceğine tahayyürde kaldı. İmam-ı Rabbânî de ona gaybî bir tarzda “Tevhid-i kıble et!” demiş. Yani, “Yalnız bir üstadın arkasından git!”
O çok yaralı Eski Said’in kalbine geldi ki: “Üstad-ı hakikî Kur’ân’dır. Tevhid-i kıble bu üstadla olur” diye, yalnız o üstad-ı kudsînin irşadıyla hem kalbi, hem ruhu gayet garip bir tarzda sülûka başladılar. Nefs-i emmaresi de şükuk ve şübehatıyla onu manevî ve ilmî mücahedeye mecbur etti. Gözü kapalı olarak değil, belki İmam-ı Gazalî (ra), Mevlânâ Celâleddin (ra) ve İmam-ı Rabbânî (ra) gibi kalp, ruh, akıl gözleri açık olarak, ehl-i istiğrakın akıl gözünü kapadığı yerlerde, o makamlarda gözü açık olarak gezmiş. Cenab-ı Hakk’a hadsiz şükür olsun ki, Kur’ân’ın dersiyle, irşadıyla hakikate bir yol bulmuş, girmiş.
Hatta [Arabî ibarenin meali: “Her şeyde O’nun birliğine delil olan bir alâmet vardır.”1] hakikatine mazhar olduğunu, Yeni Said’in Risale-i Nur’uyla göstermiş.
• İkinci Nokta: Mevlânâ Celâleddin (ra) ve İmam-ı Rabbânî (ra) ve İmam-ı Gazalî (ra) gibi akıl ve kalp ittifakıyla gittiği için, her şeyden evvel kalp ve ruhun yaralarını tedavi ve nefsin evhamdan kurtulmasını temine çalışıp, lillâhilhamd, Eski Said Yeni Said’e inkılâb etmiş. Aslı Farisî, sonra Türkçe olan Mesnevî-i Şerif gibi, o da Arapça, bir nevi Mesnevî hükmünde, Katre, Hubab, Habbe, Zühre, Zerre, Şemme, Şu’le, Lem’alar, Reşhalar, Lâsiyyemalar ve sair dersleri; ve Türkçe’de o vakit Nokta ve Lemaat’ı gayet kısa bir surette yazmış, fırsat buldukça da tab etmiş. Yarım asra yakın, o mesleği Risale-i Nur suretinde, fakat dâhilî nefis ve şeytanla mücadeleye bedel, hariçte muhtaç mütehayyirlere ve dalâlete giden ehl-i felsefeye karşı, Risale-i Nur, geniş ve küllî mesnevîler hükmüne geçti.
Dipnot:
1- İbnü’l-Mu’tez isimli Arap şairine ait bir mısra)
Mesnevî-i Nuriye, Mukaddeme, s. 18
Lûgatçe:
dalâlet: Hak yoldan sapma.
ehl-i istiğrak: Manevî bir coşkunlukla kendinden geçmiş hâle giren zatlar.
evham: Vehimler, zanlar, kuruntular.
hakikatü’l-hakaik: Hakikatlerin hakikati; gerçeklerin aslı.
hassa: Bir kimseye has olan özellik, nitelik veya tesir.
Mesnevî-i Şerif: Mevlâna’nın her beyti kendi aralarında kafiyeli olan, içinde dinî ve ahlâkî nasihatler bulunan Farsça eseri.
mütehayyir: Hayrete düşen, şaşıran.
sülûk: Bir yola girme, bir yol tutup o yolda terakki mertebelerine devam etme.
şübehat: Şüpheler.
şükûk: Şekler, şüpheler.
tab etmek: Matbaada bastırmak.
tahayyür: Hayrete düşme, şaşa kalma.
tevhid-i kıble etmek: Tek bir yere yönelmek.
ulûm-u akliye ve felsefiye: Akla ve felsefeye dayanan ilimler.