Market bir Tarım Kredi Kooperatifi marketi. 

Ayarlanmış ortamda usûlen yapıldığı belli olan bir alış veriş tiyatrosundan sonra çıkışta Erdoğan bir de “şöyle ucuz, böyle kaliteli” diyerek bu marketin reklâmını yapmış. 

Bu reklâmın bir haksız rekabet olduğunda şüphe yok, ama bu çok da önemli değil. 

Erdoğan çıkışta bir de aynen şunları söylemiş: 

“Tabiî bunların (kooperatif marketlerinin) sür’atle çoğaltılması noktasında Tarım Kredi Kooperatifleri’ne verdiğimiz talimatlar var.”

Bu beyan dikkatimizi çekti. 

Meramımızı anlatabilmek için önce bu kooperatiflerle ilgili olarak Birliğin web sayfasındaki bilgileri paylaşalım:

***

Türk milletinin tarih boyunca başarı ile yaşatmış olduğu “Ahilik” ve “İmece” gibi yardımlaşma ve dayanışma esaslı sosyo-ekonomik örgütlenmeler; çağdaş anlamda kooperatifçiliğin gelişmesine zemin oluşturmuş, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri ile daha ileri noktalara taşınmıştır.

Türkiye’nin tarımsal kredi ve girdi lideri, çiftçilerin sosyoekonomik güvencesi durumunda olan Tarım Kredi Kooperatifleri bugün, Merkez Birliğine bağlı bölge birlikleri, kooperatifleri, hizmet büroları, şirketleri ve 800 binden fazla ortağı ile Türkiye’nin en büyük çiftçi kuruluşudur.

Ülkemiz ve dünya için tarımın, stratejik önemini kavramış ve sektörün en büyük öncü kuruluşu olan Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri, ülke tarımının iftihar kaynaklarından biri haline gelmiştir.

***

Bu bilgileri neden aktardık?

Kooperatifler bir tür şirkettir. Şirketler gibi onlar da “özel sektör”e aittir. 

Kooperatifler ve üst birlikleri Devlet tarafından kurulmaz, kurdurulmaz. Anayasa gereği Devlet bazı hallerde bazılarını sadece teşvik eder. 

Kooperatiflerin kamu yani devlet ile ilişkileri -muaf değillerse- vergi ödemek ve mümkünse devlet teşviklerinden faydalanabilmekten ibarettir. 

Kooperatifler iktisadî nitelikli sivil inisiyatiflerdir ve devletten emir ve talimat almaz. 

Her bir kooperatifin ortaklar kurulu (genel kurulu) ve kooperatif üst birliklerinin de üye kooperatiflerin temsilcilerinden oluşan genel kurulları vardır. 

Kooperatiflerin ve üst birliklerinin icracısı durumundaki yönetim kurulları emir ve talimatı sadece genel kuruldan alır ve genel kurula karşı sorumludur. 

Vali ya da kaymakamlar bu kooperatiflere emir ve talimat veremez. İşleyişlerini yönlendiremez. 

Devletin (Gümrük ve Ticaret Bakanlığının), sadece ortakların haklarını korumaya yönelik olarak sınırlı bir denetim yetkisi vardır. Bunun dışında bir yetkisi ve bilhassa yönlendirme ve talimat verme yetkisi yoktur. 

Bakanların sahip olmadığı yetkiye eski sistemdeki başbakanın ve şimdiki sistemsizlikteki cumhurbaşkanının sahip olduğunu düşünmek bile mümkün değil. 

Peki nasıl oluyor da cumhurbaşkanı bu kooperatif birliğine “talimat veriyor”? Gaza mı gelmiş? 

Acaba birileri “talimatınız ulaştı efendim, gereği en kısa zamanda yapılacak” diyerek koskoca cumhurbaşkanını kandırmaya mı çalışıyor? 

İnanmak zor, ama…

Neredeydin bunca yıldır?