Bu kanunların bir kısmı zorunludur. Bazıları ise, nezaket ve görgü kurallarıdır. “Nisbi, göreceli” yerine ve zamanına göre farklılık gösterebilen bu kurallara uymamanın bir cezası yok. Ancak bunlara uygun davranmayanlar toplumda, “görgüsüzlük” veya “kabalık” olarak vasıflandırılır.  

Bir vatandaş, “Ben korona-morona anlamam. Fizikî mesafeyi de takmam, karantinaya da girmem!” diyebilir mi?  

Uçakla seyahat eden, “Ben bu uçağın ustasını kabul etmiyorum, pilotlarını da tanımıyorum, bana kimse karışamaz!” diye ilân edemez. Yolculuğu boyunca da bunu tekrar tekrar dile getiremez. Ederse, aklından zoru vardır ve gerekli işlem yapılır! 

Kimse başkasının koltuğuna oturamaz! (Dünya uçağında da, başkasının malı üzerinde oturamazsınız.) Pilot ve kabin ekibine teşekkür etmek, yolculuğun olduğu gibi, insanî, vicdanî bir gerekliliktir.  

Her yolcu seyahat ettiği vasıtanın kurallarına uymak zorundadır. Hayatın her alanında olduğu gibi uçak yolculuğu sırasında, kabin içindeyken de uymamız gereken kanunlar, görgü ve nezaket kuralları yok mudur? 

Seyahat ettiğimiz dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı saatte 1670, güneşin etrafındaki dönüşü ise 108.000 km olan dev bir uçaktır. Elbette bu seyahat için İslâm dininin, insanların saadet-i dareyn denen dünya ve âhiret mutluluğunu sağlamak üzere getirdiği kanun ve kurallar vardır. Bunlar şer‘î hükümler (ahkâm-ı şer‘îyye) veya İlâhî hükümler (ahkâm-ı İlâhiyye) tabir edilir.  

Şer’î hüküm denince, itikadî, ahlâkî ve amelî olmak üzere üç ana gruba ayrılabilir. Dinin itikadî hükümleri, iman esaslarıdır ve dinî ahkâmın temelini oluşturur. Bu kurallar farz/vacib (helâl-haram), sünnet, müstehap, mekruh, gibi diye de tasnif edilebilir.

İlk kural: Tevhid ve sair iman esaslarıdır. Sonra İslâmın şartları (ibadetler) ahlâk ve ukubat meseleleri gelir. Farz ve vacib kanunlarına herkes uymak zorundadır. Ahlâk ve adab da görgü ve nezahet kuralları, yani yönetmelik ve tüzüklerdir.  

Kanunları çiğneyenler hakkında gerekli işlem yapılır ve yapılacaktır! Nokta.