Üstad Bediüzzaman Hazretleri Ramazanı dört ayrı benzetmeyle şu şekilde tanımlıyor: “İşte, Ramazan-ı Şerif, âdeta bir ahiret ticareti için gayet kârlı bir meşher, bir pazardır. Ve uhrevî hâsılat için gayet münbit bir zemindir. Ve neşv ü nema-i a’mâl için, bahardaki mâ-i nisandır. Saltanat-ı rububiyet-i İlâhiyeye karşı ubudiyet-i beşeriyenin resmigeçit yapmasına en parlak, kudsî bir bayram hükmündedir…” (Mektubat, s. 474)

Daha önce Ramazan ayının dört cümlede ayrı ayrı benzetmeyle tanımlandığına şahit oldunuz mu? Ne kadar lâtif betimlemeler değil mi? Ramazanın ne kadar kıymetli bir ay olduğunu daha iyi idrak etmemize vesilen olan bu cümleleri sırasıyla anlamaya gayret gösterelim.

Ramazan ayı ahiret ticareti düşünüldüğünde en kârlı sergi veya pazar yeridir. Malûmunuz sergiler potansiyel müşterilerin en fazla olduğu zamanda açılır. Pazarların da aynı şekilde günleri vardır. Pazar günü en fazla müşteri gelir. Pazar günü dışında pazara gelindiğinde istenen müşteri gelmeyeceği için kârlı bir ticaret yapılamayacaktır. Ramazan ayı oniki ayla kıyaslandığında en fazla ahiret ticaretinin yapıldığı ve dolayısıyla en fazla kâr sağlanan aydır.

Ramazan ayı verimli bir zemindir. Çiftçilik yapanlar iyi bilir. Her toprak ve iklimde her bitki yetişemez. Bazı toprakların kimyevî yapısı tarım yapmaya çok daha elverişlidir. Daha az çabayla yüksek verim elde etmek mümkündür. Aynen öylede Ramazan ayıda bire bin vermesi cihetiyle yılın en verimli zeminidir.

Ramazan ayı Nisan yağmurlarına benzetilebilir. Nisan da yağdıran yağmurların ardından tohumlar artık toprağın altından çıkarak bir anda çiçek açmaya başlar. Aynen öylede Ramazanda yapılan bütün hasenat ahirette karşımıza çıkarak neşvünema bulacaktır.

Ramazan ayı Rabbimizin saltanatı karşısında âciz beşerin ubudiyetle resmigeçit benzeri teşekkürünü arz etmeye çalışması en kudsî ve parlak bayram hükmünde olduğunu gösterir. Bu resmigeçite bütün dünya Müslümanlarının katılması Rabbimizin azametini izhar eder. Ramazanın her günü bayramdır. Zira her gününde dünyaya gönderiliş gayemize azamî dikkat ederiz. Bu da sair zamanlara kıyasla bayram gibi parlamasına vesile olur. Rabbim iki cihanımızı da bayram etsin inşallah!...