Bir değil bin adım sonrasını düşünerek ilk adımı atmak icap ettiği halde ne hikmetse Türkiye’yi idare edenler ‘yarın’ı düşünmeden ezbere adımlar atıyorlar. İşler sarpa sarınca da hiç bir kabahatleri yokmuş gibi yeni yanlışlara kanat açı-yorlar.
Türkiye’yi idare edenler 10 yıl önce Kuzey Doğu Afrika ülkesi Sudan Cumhu-riyeti’nde 99 yılığına 780 bin hektar tarın arazisi karalamışlardı. Hesaba göre Türkiye burada tarım üretimi yapacak ve çok para kazanacaktı.
İlk bakışta böyle bir anlaşmanın millet menfaatine olduğu akla gelir. Fakat ara-dan 10 yıl geçince işlerin yolunda gitmediği anlaşıldı ve 1 Aralık 2023 tarihi itibarıyla iktidarın Sudan’da tarım yapma macerasını sona erdiği ‘Resmi Gaze-te’de ilan edilen belge ile anlaşılmış oldu.
Peki, ne oldu da bu proje hayata geçemedi? Ya da bu ‘deneme yanılma’ ile Türkiye ve milletimiz kaç lirasını ‘çöp’e atmış oldu?
Sudan macerası özetle şöyle anlatılmış: “2013 yılında Sudan’da tarımsal üretim yapmak üzere 99 yıllığına 780 bin 500 hektar tarım arazisi kiralanması gün-deme geldi. 2015 yılında ortak şirket kuruldu. Bu arazilerde hem devlet hem özel sektör tarımsal üretim yapacaktı.
“Resmi Gazete’de yayınlanan kararda şöyle deniliyor: ‘Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün bağlı ortaklığı olan Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvan-cılık Anonim Şirketinin tasfiyesi hakkındaki ekli Kararın yürürlüğe konulma-sına, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 22′nci ve 38′inci maddeleri ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 4 üncü maddesi gereğince ka-rar verilmiştir.’
“Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi 2015 yılında kuruldu. Şirket sermayesinin yüzde 80’i, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım İş-letmeleri Genel Müdürlüğüne, yüzde 20’si Sudan’a aitti. Sudan’da tarım arazisi kiralanması Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, bütçe görüşmelerinde hep eleş-tiri konusu oldu. Muhalefetin eleştirileri üzerine Mayıs 2017’de dönemin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı bunun vizyon meselesi olduğunu söylemişti.
“Anadolu Ajansı’nın 12 Eylül 2018 tarihli haberinde (dönemin Tarım bakanı) ‘Türkiye ile Sudan arasındaki tarım ve hayvancılığa dayalı iş birliğinin hayata geçirilmesinde önemli mesafeler kat ettik. En sonunda arazimize kavuşmuş ol-duk, şimdi içindeyiz. Bu araziyi Kasım ayından itibaren tamamen Sudan hü-kümetinden teslim almış olacağız.’” (Ali Ekber Yıldırım, tarimdunyasi.net, 1 Aralık 2023)
Bu kadar plansız ve başarısız adımlar atılmasına rağmen “hiçbir şey olmamış gibi” davranan, bu yolda ne kadar paranın ‘çöp’e atıldığını dahi açıklamayan idarecileri Allah’a havale ediyor ve soruyoruz: Elimizdeki imkânları GAP’a ve benzeri projelere harcasak tarımda çok daha iyi duruma gelmez miyiz? Niçin sonu meçhul ‘macera’lara atılıyorsunuz?