Almanya’nın önde gelen düşünce kuruluşlarından Bilim ve Politika Vakfının (SWP) dünkü yazımıza konu ettiğimiz Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemiyle ilgili raporunda MİT için yaptığı tesbit çok önemli. Sistem gerçekten MİT’e yaradı.
Bu noktada OHAL KHK’larından biriyle üniversiteden ihraç edilen anayasa hukukçusu Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu’nun, milletvekili seçilmeden önce söylediği “KHK’ları MİT hazırlıyor” sözü de, bu süreçteki istihbarat vesayetinin yasamaya bakan yönünü vurgulayan önemli ve çarpıcı bir örnekti.
Oysa demokratik işleyişte kanun tasarıları siyasî otoritenin talimatıyla ve onun belirlediği çerçevede bürokratlar tarafından hazırlanır. Oluşturdukları metin önce Bakanlar Kurulunda, sonra Meclisin ilgili komisyonlarında ve ardından Genel Kurulda enine boyuna tartışılıp müzakere edilir. Toplumun ilgili kesimleri de bu sürece katılır ve gerekirse katkı sağlar. Böylece kanunlar, her aşamada aktif ve yoğun katılım ve katkılarla geliştirilerek olgunlaştırıldıkları ve olabildiğince geniş bir mutabakata dayandırılabildikleri ölçüde isabetli, sağlıklı ve uzun ömürlü olurlar.
Ancak emrivaki usulüyle hazırlanıp yürürlüğe konulan OHAL KHK’larında bu süreçler işlemediği için, uzun dönemlere yayılan çok yoğun bir problemler silsilesi biriktirildi.
Türkiye bu sıkıntıyı had safhada yaşıyor.
Mecliste yasalaştırılan KHK’lardan bazıları için AYM’nin vermeye başladığı iptal kararları bu hukuksuzluk düzenine karşı çok gecikmeli de olsa hukuk freninin galiba nihayet devreye girmekte olduğunu düşündürüyor.
Ama diğer tarafta, OHAL’in şeklen kalkmasının üzerinden bu kadar zaman geçmesine rağmen Meclis hâlâ yasa kılıfında sunulan KHK dayatmalarına maruz kalmaya devam ediyor. Son örnekleri STK’lara kayyım ve güvenlik soruşturması ile ilgili düzenlemeler.
Güvenlik soruşturması teklifinde yaşananlar, teklifin ilk etapta muhalefetin reyleriyle reddedilmesi ve müzakerelerde—suç ve cezanın şahsîliğini çiğnediği için—en çok tepki çeken maddelerden birinin metinden çıkarılması ise, kamuoyunun etkinlik ve gücünü hissettirmesi ölçüsünde dayatmaları etkisiz kılarak sonuç almanın mümkün olduğunu gösteren tecrübeler olarak kayıtlara geçti.
İstihbarat vesayeti de demokrasiyle aşılır.