Konferans 17 ülkenin temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Konferans, liderlerin silâh ambargosuna saygı göstermeyi ve Libya’nın savaşan taraflarını tam bir ateşkese ulaşmayı zorlamayı kabul ettiği, Cenevre’de 13 Ocak 2021 tarihinde düzenlenen Libya Siyasî Diyalog Forumu’nun devamı niteliğinde (Yeni Asya, 13.02.2021, Cenevre Görüşmelerinin Ardından Libya).

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Berlin Konferansı’nın “yeni bir aşamaya işaret ettiğini ve artık sadece Libya’yı değil, her şeyden önce Libya’yı konuştuklarını” belirtiyor. Bu anlamda Konferansta “yabancı savaşçıların ve paralı askerlerin 90 gün içinde Libya’dan ayrılmasını içeren Ekim ayındaki ateşkes anlaşması ve 24 Aralık 2021’de seçimlerin yapılması” teyit ediliyor.

Libya Dışişleri Bakanı Najla Mangoush, Geçiş Hükümeti’nin “ülkemizde istikrarı en iyi nasıl yeniden kurabileceğimize ve 24 Aralık’ta hür, kapsayıcı ve güvenli seçimlerin yolunu açacağına dair bir vizyonla geldiğini” kaydediyor.

Diğer taraftan Maas’a, Konferansa katılan ülkelerin, ülkede izinsiz bulunan yabancı savaşçıları geri çekmek için ne gibi garantiler verdiği sorulduğunda, Alman Dışişleri Bakanı’nın “Konferans için bir araya geldiklerini belirterek, son yabancı güçlerin Libya’yı terk edene kadar pes etmeyeceklerini” ifade etmesi dikkat çekiyor.

Mangoush ise “önümüzdeki günlerde paralı askerlerin geri çekileceğini ümit ederek, daha fazla güven adımına ve konu hakkında ilerle olduğuna” işaret ediyor. Buna bir de Libya’daki bütün silâhlı grupların ortak bir askerî komuta altına almanın zorluğunu da eklemek gerekiyor.

ABD Dışişleri Bakanı Antony John Blinken de “dış müdahalelerden arınmış, egemen, istikrarlı, birleşik, güvenli bir Libya hedefini paylaşıyoruz. Libya halkının hakkı ettiği budur. Bu bölgesel güvenlik için de kritik” diyerek Konferansın ana temasına atıf yapıyor. Blinken “Libya halkının hak ettiğinin gerçekleşmesi için önce 23 Ekimde ateşkes anlaşmasının yapılması ve ardından da 24 Aralık seçimlerinin gerçekleştirilmesinin” gerekliliğini vurguluyor. Elbette bütün bunlar için Anayasal ve yasal konularda bir anlaşmaya varılmasına da ihtiyaç var.

Libya Geçiş Hükümeti Başbakanı Abdul Hamid Dbeibah da, Konferans için 4 önemli madde sıralıyor. Bunlar “güvenlik, seçimler, ulusal uzlaşma ve devlet gelirlerinin adil bir şekilde dağıtılması.” Dbeibah, zikredilen 4 maddenin bir plan çerçevesinde olduğunu ve bunun için gerekli finansmanın Libya partilerinin taahhütlerini yerine getirerek sağlayacaklarını aktarıyor.

Konferansta, Libya makamlarına göç konusunda kapsamlı bir yaklaşım geliştirmede yardım edilmesi taahhüt edildi. Libya’da 2011 yılında eski Devlet Başkanı Muammer Kaddafi’nin öldürülmesi sonrasında devlet düzeni çökmüş ve Libya, Afrika’dan Avrupa’ya gitmeye çalışan göçmenlerin geçiş güzergâhı olmuştur. Dolayısıyla Libya’da ihtiyaç duyulan güvenlik, siyasi, ekonomik, toplumsal istikrara ek olarak bir de göçmen ve mülteci sorununa çözüm gerekmektedir. Göçmen geçişi hızlandıkça ve mülteci sayısı arttıkça, Avrupalı ülkelerin konu hakkındaki hassasiyetinde artış görülüyor.

Konferansta, gözaltı merkezleri de gündeme getirildi. Sınır Tanımayan Doktorlar Yardım Grubu “Trablus’ta 2 gözaltı merkezindeki mültecilere ve göçmenlere yönelik tekrarlanan şiddet olaylarının” ardından faaliyetlerini bir süre durdurduğunu açıklaması önem arz ediyor.

Sonuçta Berlin Konferansı’ndan somut bir sonuç çıkmamakla birlikte, Konferans, 13 Ocak 2021’deki Cenevre Görüşmeleri’nin teyiti niteliğinde. Şimdi hedef 23 Ekimde yapılması planlanan ateşkes anlaşması ve 24 Aralıkta gerçekleştirilecek seçimler. Bu tarihlere kadar herhangi bir sorun yaşanmaması temenni ediliyor.