Dönem başkanı ülke AB Konseyi toplantılarına başkanlık ediyor. Bir de AB için öncelikli konuların belirlenmesini sağlıyor. AB Konseyi Dönem Başkanlığı’nı geçen 1 Temmuz’da Almanya üstlendi. Almanya’dan sonra 1 Ocak 2021’de bu görevi Portekiz devralacak.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, AB Konseyi Başkanlığı’nı “Birlikte Avrupa’yı yeniden güçlendireceğiz” açıklamasıyla Hırvatistan’dan devraldı. Dünyada olduğu gibi, AB’de de Covid-19’un etkileri ile mücadele etmek öncelikli.

AB, 17 Temmuz 2020’de 750 Milyar Euro’luk Teşvik Paketi’ni tartışmak üzere bir araya gelmeye hazırlanıyor. Korona öncesi popülaritesi düşen Merkel, salgına yönelik çalışmalarıyla en pragmatik liderlerden biri haline geldi. AB Konsey Başkanlığı görevi ve Teşvik Paketi’nin görüşülecek olması, Merkel için bir fırsat şeklinde değerlendiriliyor.

Teşvik Paketi, ekonomik toparlanma planı olarak niteleniyor. Almanya’nın da komşularını desteklemek için Paket’ten en büyük borcu alacağı tahmin ediliyor. Çünkü medya kuruluşu Deutcshe Welle’ye göre Almanya, ihracatının neredeyse % 70’ini AB ülkelerine yapıyor. Merkel’in, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un yanında “Avrupa’nın geleceği bizim geleceğimizdir” demesi boşuna değil.

Bununla birlikte, Almanya Savunma Bakanı Ursula Von Der Leyen tarafından hazırlanan borçlandırma planına AB içerisinden eleştiriler mevcut. Hollanda, Danimarka ve Avusturya’nın hibeleri ve kredileri kabul etmede isteksiz oldukları bildiriliyor. İsveç ise, daha iyi şartlarda anlaşma arayışında. Zaten Merkel de farklı düşünenleri biliyor. Bu sebeple de Konsey Başkanlığı’nın ilk gününde “Size üye ülkelerin konumlarının birbirinden uzak olduğunu söylemeliyim” demişti.

Merkel’e destek Macron’dan geldi. Macron, salgının etkilerinden kurtulma anlamına da gelen Plan hakkında “Bu bizim mutlak önceliğimizdir. Şansölye Merkel ve ben, bunu plana yazdık. Bu olmadan, Avrupa bu zorluğu aşamaz. Avrupa ekonomisinin etkilenmesi, bazı üyelerin yararına değil” diyerek Plan’ı eleştiren ülkelere göndermede bulundu.

Böylece Merkel, AB’yi Alman-Fransız kurtarma planına yönlendiren aktör olarak karşımıza çıkıyor. Ancak Plan’ın, Merkel’in siyasete vedası şeklinde değerlendirenler de var. 2000 yılından bu yana Parlamento’da bulunan Merkel, 2005’ten beri de Başbakanlık görevini yürütüyor. Hıristiyan Demokrat Birliği Partisi lideri Merkel, iktidarını koalisyonlarla sürdürüyor. Merkel ve Partisi’ni 2008’deki malî kriz, 11 Eylül 2001 terör olaylarından itibaren 20 yıllık Ortadoğu merkezli sorunlar, Brexit ve göçmen konularının zorladığı biliniyor.

Diğer taraftan Merkel’in, Korona ile mücadelede gösterdiği çalışmalar, 7 Mayıs 2020 tarihli Infratest Dimap/ARD tarafından yapılan ankette Alman’ların % 67’since başarılı bulundu. Salgındaki beğeni Hıristiyan Demokrat Birliği Partisi’ne olan desteği epeyce yükselttiği kaydediliyor. Buna ek olarak Korona sürecinin Alman’lara Merkel’in etkili bir AB lideri olduğunu hatırlattığı, Macron ile yaptığı ittifakın AB’yi güçlendirdiği, Avrupa’da ABD liderliğini zayıflattığı, Rusya ve Çin’den gelen sorunlarla yüzleştiği belirtiliyor.

Merkel, gelecek yıl başbakanlık görevinde son dönemi olduğunu, siyaseti ve parti liderliğini bırakacağını 29 Ekim 2018’de basınla paylaşmıştı. Merkel 2021’de siyaseti bırakırsa, Almanya eski Şansölyesi ve AB Konseyi Dönem Başkanı ünvanlarıyla ayrılacak. Teşvik Paketi/borç planlaması ile de Avrupa’nın kurtarıcısı olmaya çalışıyor. Ancak Merkel’in görevini bırakması ile muhtelif sorunları halefine bırakacağı da aşikâr. Bu sorunlar başlıca Korona, Brexit; Çin’in Hong Kong’daki anti-demokratik uygulamaları, Uygurlar hakkındaki etnik soykırım ve toplama kamplarına yönelik çözüm teklif etmemesi vd. olarak sıralanıyor. Diğer Avrupalı liderler gibi Merkel’in de Uygurlar için demokrasi, insan hakları, hürriyetler hususunda Çin’e karşı tepkisiz kalması unutulmayacaktır.