"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Riyad Anlaşması

Muhammet ÖRTLEK
12 Kasım 2019, Salı
Arap Yarımadası’nın istikrarsız ülkesi Yemen’de yıllardır devam eden iç savaşta yeni bir aşamaya gelindi.

Geçtiğimiz 5 Kasım 2019 Salı günü imzalanan Riyad Anlaşması yeni aşamanın başlangıcı olarak kabul ediliyor.

Riyad Anlaşması, Yemen Hükümeti Başbakan Yardımcısı Ahmed Saeed Al-Khanbashiur ile Güney Geçiş Konseyi Temsilcisi Nasser Al-Habci (Southern Transitional Council-STC-) arasında imzalanan Anlaşma, 2019 Ağustos ayında şiddetlenen çarpışmaların sonunu işaret etmektedir. Anlaşma, “1990’lardaki Yemen’in Kuzey-Güney ihtilâfına yani 30 yıl öncesine dayanan çok daha uzun bir dönemin sonu olarak da görülebilir.”

Riyad Anlaşması imzalanmadan önce 9 haftalık mekik diplomasisi süreci yaşandı. Anlaşma, iki taraf arasındaki ilişkileri düzenleyen maddeleri ile ilerleyen günlerde Arap Koalisyonu’nun alması gereken tedbirleri kapsamaktadır. Bununla birlikte Anlaşma çeşitli siyasî, askerî, güvenlik ve ekonomik konuları ele alan 3 adet eki de ihtiva etmektedir. Bir de Anlaşma giriş bölümünden itibaren 5 stratejik hedefi gerçekleştirmeyi hedefliyor.

Madde-1: Hadi hükümeti ile STC arasındaki çatışmayı sona erdirmek için yol haritası ve zaman çizelgesi belirlendi. Bu madde ile Güney meselesi ayrı ele alınmayıp, bir bütün olarak Yemen krizi bağlamında çözümlenmesi hedefleniyor.

Madde-2: Anlaşma, hükümet ile STC arasındaki ilişkiyi bir güç paylaşımı formülüne dayandırarak, eski hiyerarşinin sürmesini net bir şekilde belirtiyor.

Madde-3: Anlaşma Güney’deki ayrılıkçıların ve ülkenin diğer bölgelerindeki bölücü girişimleri engellemeyi amaçlıyor. Son yıllarda ayrılıkçı çağrılar belirgin bir şekilde yeniden canlanmıştı. Ancak Ulusal Diyalog Girişimi’nin çalışmalarına dayanan 6 bölgeden oluşan federal sistem kurulması hedeflenmesi ile ayrılıkçılığın önünün kesilmesi umuluyor. Özellikle 3. Madde’nin uzun vadeli istikrar göstergesi olacağı hususunda beklentiler mevcut.

Madde-4: Ordu ve güvenlik güçlerinin kapsamlı bir şekilde yeniden ülke geneline konuşlandırılması öngörülüyor. İki taraf arasındaki muhtemel çatışmaları etkisiz hale getirebilmek için, bütün orta ve ağır silâhlar Aden’den çıkartılacak, bu silâhlar Suudi Arabistan liderliğindeki Koalisyon tarafından belirlenen ve denetlenen kamplara yerleştirilecektir. 

Madde-5: Anlaşma, Yemen krizine ilişkin temel referans çerçeveyi, meşrû hükümetin ve güneydeki kurumların statüsünün faaliyetini arttırmayı planlıyor. Yine Anlaşma ile siyasî uyuşmazlık, dar bölgesel ve ideolojik tartışmaların büyük ölçüde aşılması hedefleniyor. Birde Anlaşma, STC’ye ve merkezi hükümete eşit hak – eşit yetki veriyor. Aynı zamanda özerk yetkiye sahip özerk bir güney oluşumunu da açıkça tanıyor.

Sonuçta imzalanan metin Yemen hükümeti ile BAE’nin desteklediği ayrılıkçı STC arasında yetki paylaşımı anlaşmasıdır. Suudi Arabistan’ın aracılık ettiği Anlaşma için Suud Veliaht Prensi Muhammed bin Selman “hayatî ve Yemen’de istikrar dönemini açacak” şeklinde ifade ederken, ABD Başkanı Donald Trump ise “çok iyi başlangıç” olarak yorumladı. Bölgenin önemli unsuru ve Husiler’i desteklediği iddia edilen İran ise, henüz herhangi bir açıklamada bulunmadı. Nihayetinde Anlaşma’nın başarısı, tarafların yükümlülüklerini yerine getirmelerindeki kararlılıklarına bağlı.

Okunma Sayısı: 1492
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı