*“Namık Kemal’in hürriyeti destanlaştıran “Hürriyet Kasidesi” şiiriyLE “Rüya” başlıklı makalesi, Üstad Bediüzzaman’ın “Hürriyete Hitap” nutukları arasında da muazzam bir mana ve muhteva paralelliği bulunmaktadır.”
Vâsıta hâli (şiiriyLE) gereksiz kullanılmış sanarak cümleyi not etmiştim. Vasıta hâli sandığım bu “-le”nin bağlaç olduğunu son kontrolümde fark ettim.
Dilbilgisine âşinâ olmayanların kafalarını karıştırabileceğinden izahsız olarak düzeltiyorum:
“… ‘Hürriyet Kasidesi’ ŞİİRİ VE ‘Rüya’ başlıklı makalesiYLE, Üstad Bediüzzaman’ın ‘Hürriyete Hitap’ nutukları arasında da muazzam bir mânâ ve muhtevâ paralelliği bulunmaktadır.”
*“… gençliğin örf ve âdetinden uzaklaştığıNI ve kendi kültürüne karşı duyarsız kaldığına ve medya aracılığıyla batının kültürüne ve yaşantısına özenti duyduğuna şahit oluyoruz.”
Yönelme hâli yerine hatêen belirtme hâli kullanılmış.
“… gençliğin örf ve âdetinden uzaklaştığıNA ve … özenti duyduğuna şahit oluyoruz.”
*“Bahçeli’YE günler sonra “taşın altına elini değil gövdesini koydu” diye hararetle öven … Cumhurbaşkanı,…”
Yönelme hâli yerine hatâen belirtme hâli kullanılmış.
“Bahçeli’Yi günler sonra ‘taşın altına elini değil gövdesini koydu.’ diye hararetle öven, … Cumhurbaşkanı…”
* “Yarım küsur asırdır, cemaati, bütün faaliyetlere iştirak etmeye gayret ettik. [Yarım küsur asırdır, CEMAATÎ bütün faaliyetlere iştirak etmeye gayret ettik.] Bunların da ilkini, İzmir Yeni Asya’nın ‘Ödemiş mesiresiNE’ teşkil etti.”
Şapka sehvi dışında, yönelme hâli gereksiz.
“…Bunların da ilkini, İzmir Yeni Asya’nın ‘Ödemiş MESÎRESİ’ teşkil etti.”
*“…Suriye’de ‘yeni yönetimDEN talep ederse desteğe hazırız’ diyen Millî Savunma Bakanı, …”
Ayrılma hâli (-den) gereksiz.
“…Suriye’de ‘yeni YÖNETİM talep ederse desteğe hazırız’ diyen…”
*“Medya sarhoşluğuna kapılan sözüm ona bir kısım dindarlar, dine de dindarlık algısını da bu şekilde çok ciddî zararlar veriyorlar.”
Yönelme hâli yerine belirtme hâli kullanılmış.
“… bir kısım dindarlar, dine de dindarlık ALGISINA da bu şekilde çok ciddî zararlar veriyorlar.”
*“İsrail Golan tepelerinE ilhak etti ve yayılmaya devam ediyor.”
Belirtme hâli yerine yönelme hâli kullanılmış.
“İsrail Golan TEPELERİNİ ilhak etti…”
*”1921 Anayasası da gerçek mânâda bir Cumhuriyet Anayasası niteliğinE hâiz idi!” Belirtme hâli (-i) yerine yönelme hâli (-e) kullanılmış.
“…NİTELİĞİNİ hâiz idi.”
*“Yeni sayılar çıkıp istenen yerlere ulaştıkça iman hizmetini hareketlendirdi.”
Çatı hatâsı, dolyısıyla gereksiz belirtme hali kullanımı.
“…istenen yerlere ulaştıkça iman HİZMETİ HAREKETLENdi.”
“Modernitenin belki de en büyük handikaplarından biri ‘ölümü inkâr’ üzerine kurulmasınDANdır.”
“… handikaplarından biri ‘ölümü inkâr’ üzerine kurulmasıdır.”
*”İslâmilik Endeksi Projesinin temel model amacı: Kalkınma, İslâmî öğretilere yakın bir idare sürdürme, bir ülkenin İslâmî algısını geliştirmek için bir yol haritası sağlama, değişik kıstaslarA puanlayıp sıralama...”
“…bir ülkenin İslâmî algısını geliştirmek için bir yol haritası sağlama, değişik kıstaslarLA puanlayıp sıralama...”
***
Sıra, şapka hatâsıyla hitamda:
Şapka ile hitam örnekleri –biri müstenâ- şapka ihmâlinden kaynaklanan misallerdi. Bu kez, ihmal değil, gereksiz şapka kullanımı:
*Ben de gazetelerde onları reddeden makaleler neşrettim. Dedim ki, “Edipler edepli olmalı, hem de EDEBÎ İslâmiyye ile müteeddib olmalı.”
“… “Edipler edepli olmalı, hem de EDEB-i İSLÂMİYE ile müteeddib olmalı.”
“Şapka deyip geçmeyin.” ama gereksiz ise de kullanmayın!