"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Asya’nın bahtının miftahı nedir?

Süleyman KÖSMENE
20 Eylül 2021, Pazartesi
İstanbul’dan Hamdi Gocek: “Yeni Asya’nın şiarı olan “Asya’nın bahtının miftahı meşveret ve şûrâdır” ifadesindeki aynı kökten gelen meşveret ve şûrâ kelimelerinin manaları arasında nüans var mıdır? Varsa nedir?”

Mefhum Olarak Meşveret ve Şûrâ

İstişare, danışma işi; meşveret yapılan danışma işinin, görüş alış verişinin daha prensipli, daha organizeli yapılması halidir. Şûrâ ise, düzenli gündem ile yapılan danışma meclislerine denir. Konsey, Meclis, Heyet, Kurul, Toplantı gibi mefhumlar da şûrâ’yı ifade ederler. İstişare veya meşveret heyet olarak belirli bir gündem dâhilinde yapılırsa şûrâ yapılmış olur. 

Bir konu hakkında insanların görüşlerine başvurmak, insanlarla bir konuyu birlikte değerlendirmek, farklı görüş açılarını almak gibi manalar her üç mefhumun da ortak yanlarıdır. Bu yöntemle tek bir kişinin kararının yeterli olmadığı durumlarda, birden fazla kişinin görüşlerine başvurulur. 

Meşveret ve şûrâlardan istenen verimi almak için şûrânın, şûrâ üyelerini baskı altına almayan hür bir zeminde yapılması esastır. Bir kimsenin veya bir zümrenin baskısı altında yapılan şûrâlar gerçek manada şûrâ sayılmaz. Böyle şûrâlar söz konusu kişinin veya zümrenin onay makamından öteye geçemezler. 

Cenab-ı Allah –ihtiyacı olmadığı halde sırf müşavere yolunu öğretmek için- 1 yeryüzünde halife yaratacağını meleklerle -tabir caizse- istişare ettiğinde meleklerden red cevabı gelmişti. Bu durum, fikir beyan ederken meleklerin hür olduklarını ve müşaverenin önemli bir rüknünün hürriyet olduğunu gösteriyor. 2    

Meşveret Hürriyettir

Meşveret ve şûrâ Kur’ân’da önemli bir yer işgal eder. Resulullah’ın (asm) hayatında da önemli örnekler buluruz. Bediüzzaman Hazretleri bu meseleyi İslâm ümmetinin ve Asya’nın bahtını açacak önemli bir çıkış yolu olarak gösteriyor. Bunun aksi ister şeriat adına olsun, ister cumhuriyet adına olsun, istibdattır. İstibdat Üstad Hazretleri’nin ifadesiyle rey-i vahiddir, tahakkümdür, muamele-i keyfiyedir. 3 Ümmet için zulümden başka bir şey getirmez.  

Demokrasi sadece oylama ve oy çokluğunun kabulü değildir. Oylamadan önce konuyu etraflıca görüşmek, soruları cevaplamak, başka bakış açılarını ortaya koymak ve ortak akıl ile bir netice elde etmeye çalışmak demokrasinin yürüyen ayağıdır. Buradaki ortak akıl hiç şüphesiz teamüllere geçmiş şekliyle oy çokluğu sağlanarak elde edilir. Oy birliği olursa daha evlâdır. Ama her şekilde de oy veren meşveret üyelerinin şahane hür olması şarttır. 

Asya’yı ve İslâm’ı ayağa kaldıracak tek adam istibdatları değil; Hulefa-i Raşidîn dönemindeki gibi bütün işlerini ortak akla havale eden, meşveret ve şûrâ sistemi ile yürüyen yönetimlerdir.   

Senin Fikirlerine İhtiyacım Var

İster meşveret olsun, ister şûrâ; işin özünde danışma ve ortak akıl ile yürüme vardır. Meşveret ve şûrâya katılarak bir fikir müzakeresinde bulunmakla muhatabımıza şunları demek isteriz:

- Sana güveniyorum. Senin bu konuda fikir sahibi olduğundan şüphem yok! 

- Senin fikirlerine ihtiyacım var.

- Benim fikrimin isabetli olup olmayışına, senin de katılmanla veya katılmamanla; ve gerekçelerine de bakarak karar vereceğim. 

- Ben yanlış düşünüyor olabilirim. Eğer yanlışım varsa beni düzelt.    

- Ben benlik ve iddia peşinde değilim; çoğunluğun kararından yanayım. 

- Bizim fikir ayrılığımız olabilir. Ama çoğunluğun fikrini fikrim saymakta ve savunmaya değer bulmakta tereddüt etmem. 

- Fikir ayrılığımız sebebiyle seni kınayıcı değilim. Senin de –aykırı düşünsem de- beni kınayıcı olmadığından eminim!

- Benim bir reyim var. Ama ben sistem olarak meşverete bağlıyım. Meşveretle alınan karar benim de kararım olacaktır. Ayrı baş çekmeyeceğim!

- Bir elin nesi var, iki elin sesi var prensibiyle, birlikten kuvvet doğacağından şüphem yok. Bizim fikirlerimizi birleştirmemiz elzemdir.

- Ben haddimi ve sınırlarımı biliyorum. 

Dipnotlar:

1- İşaratü’l-İ’caz, s. 248. 2- Bakara Suresi: 30. 3- Eski Said Dönemi Eserleri, (Münâzarât), s. 159.

Okunma Sayısı: 1414
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı