Kur’ân Köleliği de Cariyeliği de Karşıdır  

Kur’ân köleliğe de, cariyeliğe de karşıdır. Çünkü insanın yaratılış gayesi insanın sadece Allah’a karşı kul, Allah’tan başkasına karşı ise hür olarak yaşamasıdır.1  

Fakat İslâmiyet geldiğinde dünya kölelerden ve cariyelerden geçilmiyordu. Kölelerin ve cariyelerin hiçbir hakları yoktu. En zor işlerde çalıştırılırlar, horlanırlar, aç ve susuz bırakılırlardı. 

Her tarafta böyleydi. Kur’ân öyle dinamik emirler getirdi ki, zaman içinde köleliği de, cariyeliği de kaldırdı. Bu işin suçunu Kur’ân’a yıkmakta ya kasıt var, ya da Kur’ân’ı bilmemek var.  

Köleliği ve Cariyeliği Kaldıran Kur’ân’dır

Kur’ân, köleliğe ve cariyeliğe karşı hükümler getirmiş; bunu bizzat ibadet dilinin içine koymuş ve bu tasarruf belirli bir süreç içinde köleliğin de, cariyeliğin de kaldırılmasını netice vermiştir. (Birden kaldıramazdınız. Çünkü o günkü ekonomik sistemde sokağa atmış olurdunuz. Sokağa atmak çare değildir.)

Bazı örnekler:

*Hata yoluyla adam öldüren veya karısına zıhar yapan kişi, günahına kefaret olarak bir köle veya cariye azad edecektir.2 *Zekât gelirinin sekizde biri köle ve cariyelerin hürriyetlerine kavuşturulması için verilecektir.3 *Çocuk doğuran cariyeler derhal hürriyetlerine kavuşturulacaktır.4 *Ramazan orucunu bilerek bozan kişi veya yeminini bilerek bozan kişi bir köle veya cariye azad edecektir.5 

*Kölesini veya cariyesini döven kişi, ceza olarak dövdüğü kölesini veya cariyesini azad edecek, hürriyetine kavuşturacaktır.6 *Kölesine veya cariyesine zulmeden kişiye Allah azap eder.7

Kur’ân’ın Mucizevî Başarısı

Örnekler artırılabilir. Kur’ân, köle ve cariyelerin kaldırılmasını hedefine koymuş, ancak bu hedefe giderken hukuku çiğnenmesin ve hakkı yenmesin diye, köle ve cariyeler için hukuki düzenlemeler getirmiştir.   

İslâm Tarihi ortadadır. İslam Tarihi boyunca alınan esirlere, köle ve cariyelere sırayla şu muameleler uygulanmıştır:

1- Devlet elindeki esirleri, düşman tarafta bulunan esirlerle mübadele etmiştir. Böylece önce kendi vatandaşını kurtarma fırsatı elde etmiştir. Esir Müslümanları kurtarmak için elindeki esirleri fidye olarak kullanmıştır.  

2- Devlet bu esirleri düşman tarafın kabul edilmez isteklerini ve anlaşma şartlarını reddetmek ve düşmanı barışa zorlamak için bir üstünlük gücü olarak kullanmıştır. 

3- Devlet esirler içindeki ilim adamlarını, sanatkârları, meslek erbabını ve sair işe yarayan vasıflı insanları ülkenin imarında, eğitim ve öğretim işlerinde ve sair faydalı mesleklerde çalıştırmış ve azad etmiştir. 

4- Eğer bu ön tedbirlerle düşman esirleri dağıtılmamış ise, son çare olarak bu köle ve cariyeler, birer insan olarak sosyal hukuku gözetilmek şartıyla –yediklerinden yedirmek, giydiklerinden giydirmek, çalıştıklarında ücretleri eksiksiz verilmek, cariyelerle evlenildiğinde hürriyetlerine kavuşturmak gibi önemli insani şartlara riayet etmek kaydıyla- savaşanlara dağıtılmıştır.  

Kur’ân cariyelerle ilgili hukuki düzenlemeler neticesinde bütün dünyada cariyeliği kaldırmıştır. Bugün dünyada kölelik ve cariyelik yoksa bu, Kur’ân’ın mucizevî başarısıdır.

Dipnotlar:

1- Eski Said Eserleri, Hakikat, s. 45.,

2- Nisâ Sûresi: 92; Mücâdele Sûresi: 3.,

3- Tevbe Sûresi: 60.,

4- İbn-i Mâce, Itk, 2515/6.,

5- Mâide Sûresi: 89; Tâc: 2/67.,

6- Müslim, Eyman, 1657.,

7- İbn-i Mâce, Diyât, 2663; Müslim, Eyman, 8.