Öldükten Sonra
Öldükten sonraki gerçek âleme kabir hayatı ya da berzah hayatı demekteyiz. Kabir hayatı veya berzah hayatı, âhiret hayatının ilk durağıdır. Risale-i Nur da berzah hayatından bahseder. Fakat esasta berzah hayatı esas bir hayat değildir. Esas hayat, berzah sonrası ahiret hayatıdır. Orada insan dirilmiştir ve hayata mahşerde hesap vererek başlar.
Berzah, adı üstünde bir ara dönemin adıdır. Öldükten sonra başlar ve mahşer öncesi dirilişe kadar sürer. Bu ara dönemde kişinin, ameline göre bir derecesi vardır. Kimisi ameli kötüdür, kış yaşar; kimisi ameli iyidir, yaz yaşar.
Bu ara dönem herkes için farklı tecelli eder. Dolayısıyla bu dönem için tekdüze bir şey söylemek zordur. Bu dönem için Kur’ân’da işaretler, hadislerde ise açık bilgiler bulmak mümkündür.
Hadislerde Berzah Hayatı
Bazı hadislere bakalım:
*“Kabir, âhiret konaklarından ilkidir. Eğer insan ondan kurtulursa, gerisi kolaydır! Şayet kurtulamazsa, gerisi daha ağırdır.”1
*“Ölen kişi defnedildiği zaman ona siyah ve mavi gözlü iki melek gelir. Bunlardan birine Münker, öbürüne de Nekir denir.
Melekler sorarlar: ‘Bu zât için ne demiştin?’ Adam, ölmeden önce söylediğini aynen söyler: ‘O, Allah’ın kulu ve Resûlüdür. Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm’ın O’nun kulu ve Resûlü olduğuna şehâdet ederim.’
Melekler: “Senin bunu söylediğini esasen biliyorduk!” derler. Sonra onun kabri yetmiş metre kare olarak genişletilir, içi onun için aydınlatılır. Sonra ona: ‘İstirahat et!’ denir.
O da: ‘Âileme dönüp onlara haber vereyim mi?’ der. Melekler: ‘Gelin-güvey gibi uyu” derler. “Onları âilesinden en çok sevdiği kişi uyandırır! O kişi, yatağından mahşerde kaldırılıncaya kadar, rahatça istirahat eder.
“Şâyet ölen münâfık ise, meleklerin sorusuna: ‘İnsanların ona Peygamber dediklerini işitirdim! Ve ben de aynı şeyi söylerdim! Fakat hakikat mıdır, bilemiyorum!’ der. Bunun üzerine melekler: ‘Senin böyle söylediğini esasen biliyorduk!’ derler. Sonra toprağa: ‘Onun üzerine eğil!’ denilir. Toprak onun üzerine eğilir. Yan kaburga kemikleri yerlerinden oynar. Ve mahşerde kaldırılıncaya kadar, böylece toprakta devamlı olarak azap içinde kalır.”2
Risale-i Nur’da Berzah
Risale-i Nur’da berzahtan bahseden bazı cümleler şöyledir:
“Nasıl ki bu yaz ve güzün âhiri kıştır; öyle de, gençlik yazı ve ihtiyarlık güzünün arkası kabir ve berzah kışıdır.”3
“Zaten mesleğimizde zaman, mekân sohbetimize mâni olamaz. Şarkta, garpta, hatta ahirette, berzahta olsa da beraberiz. Mesela, berzahta Hafız Ali (r.h.) her gün manen yanımızdadır. Bu hakikate binaen, suri ayrılmaya, hatta ölüme ehemmiyet vermemeliyiz.”4
“Hubb-u caha meftun ve şöhretperestliğe mübtela adam hadsiz bir cemaatin nazarında esfel-i safilîne düşer; ehemmiyetsiz ve müstehzî ve hezeyancı bazı serserilerin nazarında muvakkat ve menhus bir mevki kazanır;”El-ehıllâ’ü yevmeizin ba’duhum liba’dın aduvvun ille’l-muttakîn” (Zuhruf Suresi: 67) sırrına göre; dünyada zarar, berzahta azab, ahirette düşman bazı yalancı dostları bulur.”5
Denizli Kahramanı Hasan Feyzi ağabeyin ölümü için şu cümle vardır: “O, bir cihette, ölmemiş; belki vazifesini acele bitirmiş, alem-i berzaha istirahat için gitmiş, terhis edilmiş. Hafız Ali ile beraber, manen, şefaatleriyle ve bıraktıkları tesirli Nur hakkındaki eserleriyle yardım ediyorlar, yine manen Nura çalışıyorlar.”6
Allah şefaatlerinden mahrum eylemesin. Amin.
Dipnotlar:
1- Tirmizî, Zühd, 3
2- Tirmizî, Cenâiz, 70
3- Asa-yı Musa,, 3. Mesele, s. 17
4- Emirdağ Lahikası, s. 83
5- Beyanat ve Tenvirler, s. 135
6- Emirdağ Lahikası, s.164