Delikanlının biri damdan düşmüş; bacağı kırılmış; canı fenâ halde yanmıştı. Ziyarete gelenler; “Üzülme, bunda da bir hayır vardır!” diye teselli ediyordu. “Yâhû, bacağım kırıldı; bunun neresinde hayır vardır?” diye karşılık veriyordu. Bir müddet sonra seferberlik ilân edilmiş; bütün gençler çağırılmıştı. Gidenlerin bir kısmı geriye dönmemiş, dönenlerin bir kısmı da kolunu, bacağını kaybetmişti! Onları görünce: “Elhamdülillah, iyi ki bacağım kırılmış, bunda da büyük hayır varmış!” demiş. 

Aslında ve hakikatte kâinatta çirkin ve olumsuz bir şey yoktur: Yağmur için bulutların toplanıp havanın kararması, göğün gürlemesi, şimşeğin çakması gerekir ki, rahmet gelsin! Demir ve altın külçesinin bir işe yaramaları için akkor ateşte eritilmesi, başlarına çekiç yemeleri lâzım! Gübre, mahsulün yetişmesi için elzemdir! Sıcağın önemi, soğuğun müdahalesiyledir. 

Kaldı ki, bizim hayır gördüğümüz bir iş şer, şer gördüğümüz de hayır olabilir. Yâni, hâdisenin bir ciheti, dışı fenâ ve çirkin gibi gözükse de; öbür cephesi, içi, derûnu, arkası iyilik ve güzellik olabilir. İşte bu hakikati beyan eden İlâhî öğüt: “Sizin için daha hayırlı olduğu halde bir şeyi sevmemeniz mümkündür. Sizin için daha kötü olduğu halde bir şeyi sevmeniz de mümkündür. Allah bilir, siz bilmezsiniz.” (Bakara Sûresi, 216) 

Ne var ki, insanoğlu benmerkezci, egoist penceresinden bakarak olumsuz zanneder: 

“Hem insan hodgâmlık ve zahir-perestliğiyle beraber, her şeyi kendine bakan yüzüyle muhakeme ettiğinden pek çok mahz-ı edebî (tamamen edep ve ahlâkî) olan şeyleri hilâf-ı edep (edebe, ahlâka aykırı) zanneder.” (Bediüzzaman, Sözler, s. 211) 

Aslında olumsuz gibi görünen hadiselerde ve durumlarda bile hayır olabilir. Biz hazır kareye baktığımız için, o anda menfi gibi görünebilir. Oysa, her şeyde bir hayır veya hayır yönleri vardır. Ki, olumsuz olaylardan bile ders ve ibretin yanında mutluluk payı çıkarabiliriz. Bunu, başımıza ne gelirse gelsin, iç dünyamızı zenginleştirmeye yaradığını düşünerek yapabiliriz.