Aslında Anayasanın 138. maddesindeki “Hiçbir organ, makam, merci veya kişinin mahkemelere ve hâkimlere emir ve tâlimat veremeyeceği, tavsiye ve telkinde bulunamayacağı” hükmüne rağmen, hâlâ AYM ve AİHM kararlarının uygulanmaması siyasi iktidarın ciddi anlamda bir reform niyetinde olmadığını ele veriyor.
En son Anayasa Mahkemesi’nin Enis Berberoğlu ile ilgili ikinci kez verdiği “hak ihlâli kararı” sonrasında da değişen birşey yok.
Tutuklu gazetecilerin tahliye kararında “AYM’nin kararlarına uymuyorum, saygı da duymuyorum” diyen Cumhurbaşkanı’nın AYM kararlarını takmayan hâkimlere arka çıktığını herkes biliyor. (gazeteler, 28.2.16)
Dahası Saray’ın “tâlimat” ve “tensibi”yle AYM’yi takmayan yargıçlar Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nca (HSK) terfi ettirilip ödüllendiriliyor.
TÂLİMATLA YARGI “SİYASALLAŞTIRILDI”
Gerçek şu ki AKP iktidarında sürekli yargıya müdahale edildi. Milletvekili dokunulmazlıklarına dair dönemin Başbakanı Erdoğan 19 Mart 2011’de partisinin toplantısında “Yargıya zaten gerekenleri söyledik, yargı da gereğini yapıyor” ifşasında bulundu. Akabinde 4 Nisan 2014’te Twitter’a erişim yasağının kaldırılmasıyla ilgili “AYM kararına saygı duymak zorunda değilim” çıkışını yaptı.
15 Ocak 2016’da akademisyenler hakkında “Bütün yargı makamlarını göreve davet ettim” ifadesiyle de “yargıya tâlimatı” ikrar etti.
Keza 4 Mart 2016’da yeniden “Yerel mahkeme kararında diretirse AYM’nin verebileceği hiçbir karar yoktur!” restiyle aleni olarak yargı kararlarının dinlenilmemesini tekrarladı. Ardından 18 Ocak 2017’de önceki dönemlerde “yargıya müdahale edemedikleri”nden hayıflanıp, “adalet yürüyüşü” yapan anamuhalefet lideri için “Yargı yarın sizi de davet ederse şaşmayın!” tehdidini savurdu.
Bu arada 5 Mart 2017’de “Bu fakir bu görevde olduğu müddetçe o teröristi alamazsın!” dediği, casusluktan 35 yıl hapisle yargılanan Rahip Brunson Trump’ın “ekonomiyi tahrip tweetleri” üzerine iâde edildi. “Gazeteci değil terörist, bu makamda olduğum sürece asla iâde edilmeyecek!” restini çektiği Deniz Yücel, Merkel’in telefonuyla alelacele cezaevinden çıkarılıp Almanya’ya yollandı.
Yine bu vetirede 19 Ocak 2020’de istinaf mahkemesinin “beraat ve tahliye kararı”na sert çıkarak “Tabiî tâlimatlarını da verdik. Mahkeme böyle bir adımı nasıl atabiliyor? Sağolsun Adalet Bakanlığımız ve savcılarımız bir operasyonla yakalayıp tekrar cezaevine koydular” tepkisiyle “yargının tâlimatlandırıldığı”nı açıkça belirtti. (gazeteler, 14.1.21)
Ve haklarında hiçbir yargı kararı olmadan, Demirtaş’la tutuklu vekillerin tutuksuz yargılama yerine tutukluluklarını savunan iktidar ortakları, siyasi rakiplerine nefret diliyle ayrıştırıp kutuplaştıran “illet-zillet”, “haşerât”, “çöplük” tahkirleriyle yetinmeyip “terörist”, “terör destekçisi” hatta “hâin” isnadıyla yargıya telkinde bulundular.
Ve Saray danışmanı, “AİHM kararlarının bağlayıcılığı yoktur” diye “hukuk görüş!” bildirdi.
“YARGIYA PARMAK SALLANIYOR”
Ne yazık ki yargıya tâlimat devam ediyor; ve bu vartada, Bakan’ın “Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devletidir, kanunlar, kurallar, usuller, hukuk işler ama kimse yargıya parmak sallayamaz” sözlerinin aksine her gün bizzat iktidardakilerce “yargıya parmak sallanıyor.”
Bundandır ki, yüksek yargı başkanları ve üyeleriyle HSK’nın büyük bir bölümünün “partili Cumhurbaşkanı”nca atandığı “tek kişilik sistem”de yürütmeye bağlanan yargının vesâyetli vaziyeti, “yargı reformu” vaadini berhava ediyor.
Hulâsa, tepeden “tavsiye ve telkinleri”le, “emir ve tâlimatlar”la “siyasallaştırılarak” “siyasetin sopası” haline getirilen yargıyı “tek kişilik yönetim”in güdümünden kurtaracak hiç bir adım atılmazken, sözü edilen “yargı reformu” da siyasi kavgaların bir parçası olarak propagandadan ibâret kalıyor.