Bu gaye ile, Besmele ile başlayarak “Şânının yüceliğine ve kapsamlı iyiliğine layık olan Allah’a (cc) şükrederim ve Efendim Peygamberimiz Hz. Muhammed’e (asm) ve ailesine dua ve selâm olsun.” duasıyla yazmaya başladığı El-Kanûn Fî’t-Tıbb adlı eserinden seçeceğimiz prensipleri, maddeler halinde takdim edeceğiz. Bu eser Avrupa Üniversitelerinde 700 yıl ders kitabı olarak okutulmuştur.

1) Tıbbın pratik yönü, sağlıklı vücudun yönetimi ve sağlığı koruma yöntemlerinin bilgisidir. Yani sağlığın korunmasının bilgisi (hıfzıssıhha) olarak adlandırılır. İkincisi, hasta vücudun yönlendirilmesi ve sağlığı kazanmak üzere yenileme, iyileştirme yöntemlerinin bilgisidir.

2) Sağlığın korunması için çeşitli temel faktörler arasında, özel dengenin sağlanması gerekir. Bunlar, değişen hayat şartları altında dengeli mizacın sağlanması, uygun yiyecek ve içecek alınması, gereksiz maddelerin uygun şekilde dışarı atılması, organların yeterli bakımı ve korunması, temiz hava alma, sağlıklı çevre ile uyku ve uyanıklık dahil fiziksel ve zihinsel faaliyette dengedir. Hiçbir mizaç ve sağlıklı durum, daima aynı kalmaz. Sağlıklı durum ve mizaç zaman zaman değişiklik gösterir.

3) Bebek mümkün oldukça, anne sütüyle beslenmelidir. Çünkü o, fetüs olarak bebeği büyüten kana en yakın ve fıtrî olarak gelişip, büyüme için en uygun olan besindir. Annenin göğsünde, kan süte dönüşür. Bu bebek için yararlıdır ve onun yapısı için cazip ve kabul edilebilir özelliktedir. Çünkü, anne bebeği göğsüne aldıktan sonra, sakinleştiği sık sık gözlenmez mi?

4) Her canlı organizmanın, besine ihtiyacı vardır ve sağlığı korumak için özellikle, nitelik ve niceliği dengeleyen besini alması gerekir. Hiçbir besin maddesi, hatta bir hayli besleyici olsalar bile, vücut tarafından tamamen emilmezler. Çünkü o, sindirimin her safhasında gereksiz şeyler meydana getirir. Şüphesiz ki, sistem işe yaramayan maddeyi atmaya çalışır. Fakat onun tamamını temizlemeyi başaramaz. Bundan dolayı fazlalıkları dışarı atmak için, gerekli adımlar atılmalıdır. Egzersiz, başlangıçtan itibaren vücudun daha hafif hissedilmesini sağlar ve zehirli fazlalıkların birikmesini önler. Egzersiz vücudun kas ve eklemlerini güçlendirir. Zararlı şeylere ve hastalıklara karşı direnci arttırır. Fazlalıkları atarak, besinin dokular tarafından emilmesini hızlandırır; organları geliştirip açar, salgıları sulandırır. Egzersiz noksanlığı, bütün organlar için temel teşkil eden fıtrî güç, yapılması gerektiği şekilde tam olarak, onlara doğru yönelemez ve böylece organlar zayıf düşer.

5) Kışın yemekler sıcak, yazın soğuk veya ılık yenmelidir. Herhangi bir durumda, yiyecek ne çok sıcak, ne çok soğuk olmalıdır.

6) İyileşme döneminde ve tamamen açken, çok fazla yemek kadar rahatsız edici hiçbir şey yoktur. Çünkü ben kişisel olarak rahatlık devrinde, fazla yemekten dolayı kan fazlalığından ölmüş birçok insan gördüm. Buna ilave olarak, midenin yiyecekle ya da içecekle çok doldurulması, kötü sonuç verir ve birçok insanın fazla yemek yemeden boğularak ölmüş oldukları da bilinir.

7) Gerçek iştiha olmadan, asla besin alınmaması önemlidir. Aynı şekilde gerçek açlık olduğunda, yemek geciktirilmemelidir. Eğer, iştiha tatminkâr değilse, mide bozulur.

SAĞLICAKLA KALIN.