Bilindiği gibi, istisare bahsi açıldığında, birçok derslerle dolu bir tatbikat örneği olarak Uhud Savaşı hep gündeme gelir.
Bu derslerin en çok bilineni ve tekrar edileni, savaş öncesi yapılan meşverette Peygamberimizin (asm) müşrik ordusuna Medine’de müdafaa konumunda kalınarak mukabele edilmesinden yana olduğu halde ekseriyet “Cephede savaşalım” deyince o karara tâbi olması ve sonra onların, “Resulullah’a muhalefet ederek yanlış yaptık, özür dileyelim ve kararımızı düzeltelim” demelerine rağmen bu talebi, “Hayır, bir Peygamber zırhını giydikten sonra çıkarmaz” diye reddetmesi.
Bu tavır, kendi şahsî fikrine uymasa, hattâ aykırı dahi olsa istişareden çıkan karara ne pahasına olursa olsun sonuna kadar sahip çıkma dirayet ve kararlılığının bir ifadesi.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli inceliklerden biri, kendi şahsî görüşünün rağmına çıkan meşveret kararına herkesten fazla sahiplenen kişinin, tartışmasız lider konumundaki Peygamberimiz (asm) olması.
Üstelik heyete teklif ettiği görüşün bir önceki gece gördüğü rüya ile de teyid edilmesi. Ve onun rüyası bizimkiler gibi değil, sadık.
Ancak buna rağmen, rüyasını bir hüccet olarak görmüyor, dayatmıyor ve istişare neticesinde verilen kararı ona tercih ediyor.
Çıkan kararı meşveretin diğer üyelerinin de sahiplenmesi önemli, ama özellikle liderin, üstelik kendi görüş ve teklifine aykırı olduğu halde, heyet iradesini kabul edip teslim olması daha anlamlı. Bu, hepimizin örnek almamız ve kendi hayatımızda da hassasiyetle tatbik etmemiz gereken bir tavır.
Ve “İman ne kadar mükemmel olursa o derece hürriyet parlar” diyen Bediüzzaman’ın, hemen ardından, “İşte Asr-ı Saadet!” diyerek gösterdiği adresteki muhteşem örneklerin en güzel ve manidar olanlarından biri.
Bir diğer dikkat çekici nokta da, cephede savaşılmasından yana olanların çoğunu, Bedir Harbine katılamamış tecrübesiz gençlerin oluşturması; onlara “Siz anlamazsınız” denilmeyip, söz ve oy hakkı verilmesi ve nihaî kararın, onların oyları ile şekillenmesi.
Uhud Savaşının sonraki safahatında yaşananlardan çıkarmamız gereken başka dersler de var. Onları ayrıca ele alalım inşaallah.