Bir süredir Konya'da ikamet etmekte olan Senûsiye tarikatı lideri Libya'lı Şeyh Ahmed Sünûsî (1873-1933), Ankara'ya gelerek 15 Kasım 1920’de Millet Meclisi'ni ziyaret etti ve Meclis kürsüsünden duâlar okudu. Hükûmet erkânı tarafından büyük bir ihtiramla karşılanan Şeyh Ahmed’in şerefine, Ankara'da özel toplantılar düzenlendi.

Şeyh Sünûsi Hazretleri’nin o dönemde Anadolu'da bulunmasının asıl sebebi, işgale karşı vatan savunması yapan Müslüman Türk kardeşlerine maddî-mânevî yardımlarda bulunmak içindi.

Yanında bulunan talebeleri millî kuvvetlerimizle birlikte Anadolu'yu bilfiil müdafaaya çalışırken, Sünûsî'nin kendisi de hiç boş durmuyordu. Etrafta konuşmalar yapıyor, Müslüman halka moral veriyor ve onları cihada teşvik ediyordu. Aynen, İstiklâl Şairi Mehmet Âkif gibi...

* * *

Bugün ismi Libya olan Trablusgarp, 1911 yılına kadar da Osmanlı'ya bağlıydı. İtalya ise, karşı kıyıda gördüğü bu topraklara uzun yıllardan beri gözünü dikmiş bekliyordu. Nihayet, beklediği gün geldi ve askerini buradan tahliye etmesi için Osmanlı Devleti’ne ültimatom verdi.

Karşılıklı nota ve ültimatomlardan sonra, bu topraklar kısa sürede savaş alanına döndü. İtalya, karaya asker çıkardı. Burada çok kan döktü, sivil halktan da pekçok insanı esir aldı. Ancak, kara savaşlarında yine de önemli bir varlık elde edemedi. Çünkü, yerli halk, bilhassa Senûsîye Tarikatı mensupları, Osmanlı’nın yanında yer aldı. Şeyh Sünûsî’nin bizzat kendisi de, Osmanlı askerlerini vargücüyle himayeye çalıştı.

Üstün ateş gücüne rağmen, kara muharebelerinde hedefine ulaşamayan İtalya, bu kez Ege Denizindeki "12 ada"yı ablukaya aldı. Osmanlı donanmasının zayıf düşmesi sonucu, 12 ada İtalyanların kontrolüne geçti. (Bilâhare, buraları kademeli şekilde Yunanistan'a devretti.)

* * *

Müslüman Türkleri yakından tanıdıkça onlara karşı muhabbeti artan Şeyh Ahmed Senûsî, İstiklâl Harbi’nin başladığı yıllarda Anadolu'nun yolunu tuttu.

Yanında getirdiği talebe ve müritleriyle birlikte harbe iştirak etti. "Umumî vaiz" sıfatıyla pekçok belde dolaşarak halkı uyandırmaya ve şuurlandırmaya çalıştı.

İstilâcı ecnebi kuvvetleri Anadolu'yu terk edinceye kadar da Türkiye'de kaldı. 1922 yılında ülkesine döndü. 1933'te Hakk'ın rahmetine kavuştu.

Şeyh Sünûsî'nin Türkiye'den ayrılması üzerine, onun deruhte ettiği mânevî hizmet, bizzat M. Kemal tarafından Üstad Bediüzzaman'a teklif edildi. Ancak, işgale karşı Kuva-yı Milliye saflarında canla başla çalışan Bediüzzaman, fikren uyuşmadığı M. Kemal ile çalışmayı tercih etmeyerek, 1923 baharında Van'a gitti.

Mustafa Kemal’den Şeyh Ahmed Senûsî’ye Övgüler

20 Kasım 1920 tarihli Hâkimiyet-i Milliye gatesinde yer alan habere göre, alabalık bir heyetle Ankara’ya gelen Şeyh Ahmed’e, M. Kemal’in heyet huzurunda şu övgüde bulundu: Şeyh Hazretleri’nin âlem-i İslâmda ifâ buyuracakları hizmetler, şimdiye kadar sebkat etmiş hizmetlerinden üstün olacak ve bu sâyede İslâmın yegâne ümidi olan TBMM hükûmeti, bütün dünya nazarında büyük bir mevki ihraz edecektir. Kendilerini ve necib milletlerini şahsım ve TBMM nâmına şükranla selâmlar ve teşekkürlerimi arz ederim.