1) Bundan 80 sene önceki Dersim olaylarında masumlara da çok büyük zulümler edilmesi ve hatta birçok kişinin (şair Cemal Süreya da bunlardandır.) Anadolu’nun muhtelif yerlerine sürgün edilmesi. Bu hadiseden destan çıkarıldığı için ders çıkarılmamıştır. Ders çıkarılmadığı için de benzer bir hata bundan 10 sene evvel Uludere’de tekrarlanmıştır.

2) Yerleşim yerlerinin isimlerinin değiştirilmesi... ‘Dersim’ yerine “destanla” ‘Tunceli’ denilmesi yöre halklarının o ismi benimsemesini sağlamadıysa, daha yakın tarihte ismi değiştirilen yerleşim yerlerinin yeni isim(!)leri de halka mâl olamayacaktır.

3) Tek parti döneminde İslâm’a ve İslâm’ı yaşamaya çalışan insanlara yapılanlardan da destan çıkarıldığı için ders çıkarılmamıştır. Ders çıkarılmadığı şuradan bellidir ki; tek parti döneminde yapılan baskılar gibi 28 Şubat sürecinde yapılan baskıların da ters tepeceği hesap edilememiştir.

4) Yine tek parti döneminde milliyetçi bir anlayışla hareket edildiği için özellikle Kürtlere yapılan zulümlerin dayandığı felsefe destanlaştırılmıştır; bu yüzden ders çıkarılmamıştır. Üstad’ımızın da ifadesiyle “nakş-ı ale’l-hacer” (taşa işlenmiş nakış) gibi olan anadilde eğitim gibi tabiî gereklilikler bu yüzden bugün de yok sayılmaktadır.

5) Osmanlı’da Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması süreci ile 15 Temmuz hadisesi arasında çok şaşırtıcı benzerlikler vardır. Onlardan belki de en mühimi şudur ki; Yeniçeri Ocağı nasıl o zamanki devlet tarafından şımartılmış ve onun kanunsuzluklarına göz yumulmuş idiyse, o ocağın kaldırılmasıyla alâkalı sadece “Vak’a-yı Hayriye” denilip destan çıkarıldığından, ders çıkarılmadığından dolayı yine apaynı şekilde birilerinin kanunsuzluklarına göz yumulmuştur. Vaziyet, ortadadır.

6) Sarıkamış faciasından destan çıkarılmasının neticesinde ders çıkarılmamıştır ki, 26 Ekim 2018 tarihinde 2 asker de donarak vefat etmiştir.

Gelgelelim; bazı hadiseler destanlaştırılmadığı için bunlardan ders çıkarmak mümkün olmuştur. Bunlara 2 misal verecek olursak:

1) Osmanlı’da malûmunuz kardeş katli vardı. Emzikli erkek bebeklerin, hatta hamile kadınların bile bundan dolayı öldürüldüğü de düşünülerek I. Ahmed döneminde; padişah vefat edince padişahlığın direkt onun oğluna değil, o an için hanedandaki en yaşlı kişiye geçmesi uygulamasına geçilmiştir. Böylece taht için birilerinin öldürülmesi zorlaştırılmıştır.

2) 1970’li yıllardaki sağ-sol olaylarında işlenen cinayetler Elhamdülillah destanlaştırılmadığı için bundan ders çıkarmak mümkün olmuş, o tarihlerden sonra bu yönde bir sağduyu oluşmuştur.

Hülâsâ: Batılı ülkelerin maddî alandaki terakkisi şaşırtıcı değildir. Onların doğru-dürüst bir tarihleri yoktur. Onlar tarihlerinden destanlar çıkarmak yerine dersler çıkardıkları için maddî cihette peyderpey ilerlemişlerdir. Biz ise tarihi sadece, nefsimizi kabartmak için destan çıkartma cihetinde kullandığımız için dönüp dönüp aynı hataları yaptık, bir arpa boyu yol alamadık.