"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Cenevre görüşmelerinin ardından Libya

Muhammet ÖRTLEK
13 Şubat 2021, Cumartesi
Cenevre’de 13 Ocak 2021’de başlayan Libya Siyasî Diyalog Forumu (LSDF)’ndan geçici yönetim kararı çıktı.

BM himayesindeki görüşmelerde Libya’nın Geçici Yönetimi, Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed El-Menfy ve Başbakan Abdul Hamid Dbeibah’ın listesiyle belirlendi. Geçici Yönetim’in, ülkeyi 24 Aralık 2021’de yapılması planlanan Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimlerine kadar işbaşında olması kararlaştırıldı.

Libya’da birleşik bir yürütme otoritesinin seçilmesiyle ilgili muhtelif devletler, bölgesel ve uluslar arası kuruluşlar memnuiyetlerini beyan ettiler. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Barış arayışımızda çok iyi bir haber. Libyalı ve uluslar arası paydaşları oylamanın sonucuna saygı göstermeye” çağırdı. Bununla birlikte Türkiye, Katar, ABD, İngiltere, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ve Arap Ligi’nden konuyla ilgili olumlu görüşler bildirildi.

Yeni yürütme otoritesinin siyasî çoğulculuğu, coğrafi temsili, yüzde 30 oranında kadın temsili ve gençlerin katılımını sağlayarak hükümet taahhüdü dikkat çekiyor. Yine Cenevre görüşmelerinden önce yapılan Tunus Yol Haritası’nda belirtilen ilkelerin de sürdürülmesi bekleniyor.

Cenevre görüşmelerinde alınan kararlar Libya’daki unsurlar arasında bazı sorulara yol açtı. Devlet Konseyi’ndeki Adalet ve İnşaa Bloğu Başkanı Abdül Selam El-Sofrani “Kurumsal bölünmeleri ve savaşları sona erdirmek için yeni otoriteyi bekleyen kritik sorunların mevcudiyetine ve arayışlara” vurgu yapıyor. Buna karşılık Genel Ulusal Kongre’nin Eski Başkanı Nuri Busahmain ise “Yeni yürütme organının oluşumundan memnuniyetini” dile getiriyor. Libya Hükümeti Eski Başkan adayı Eman El-Kosher de “Bütün krizlerin uzlaşma yoluyla sona ermesi, başta güvenlik ve askerî birimler olmak üzere bütün kurumların yeniden birleştirilmesi gerektiğini” ifade ediyor. Anayasa Taslağı Hazırlama Meclisi üyesi Nadia Omran da “Güvenlik, ekonomik ve sınır konularının yeni otoritenin üzerinde durması ve en önemlisi Anayasa referandumuna zemin hazırlamanın zorunluluk” olduğunu belirtiyor. Tebu Kongresi Başkanı Issa Abdül Mecid, yeni otoriteyi “Libya’daki askerileştirme planları ve General Halife Hafter’in başşehre saldırısına karşı, devrimci ve vatansever” şeklinde nitelendiriyor. Tuareg Aktivisti Musa Tehu Sai de yeni Libya yönetimini “Ülkedeki aktörleri, unsurları, grupları ve figürleri dışlamaması gerektiğini” aktarıyor. Ancak bütün görüş bildirenlere ek olarak, Libya’da güvenlik ve ekonomik sorunları bitirmenin yanında bir de Covid-19 ile mücadele edilmesi ve aşılama işlemlerinin başlatılması zorunluluktur. Çünkü 24 Aralık 2021’deki seçimlere gidilmesinde sağlık tedbirlerinin alınması önem arz ediyor.

Libya’daki bölünmüşlük, ülkeyi dış müdahalelere açık hale getirmiştir. Mısır Cumhurbaşkanı Abdül Fettah El-Sisi, 20 Haziran 2020’de hem Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti hem de Hafter birlikleri arasındaki çatışmalarda, ülkesi için, Libya’nın “Sirte şehri ve El-Jufra Hava Üssü, bizim kırmızı çizgimizdir. Mısır’ın doğrudan müdahalesi artık meşrûiyet kazandı” açıklamasını yaptı. Yine El-Sisi’nin aşiretleri eğitmek ve silâhlandırmak fikri de, Libya’nın içişlerine müdahale biçiminde algılanıyor. Diğer taraftan Mısır resmî düzeyde, Cenevre’deki seçim sonuçlarından memnun. Ancak Mısır basınında bunun aksine söylemler de mevcut. 

Libya basınından Jamal Zubai, Cenevre’deki seçim ve kararların, “Fransa, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yönelik bir darbe ve Libya halkı için zafer” yorumunda bulundu. Mısır Devrim Konseyi Siyasî Büro Başkanı Amr Adel de “Libya meselesi, Mısır rejiminin en büyük başarısızlıklarındandır. Libya’daki yanlış siyaseti, askerî çözümün ve aşiretler arasındaki kaosa sebep olması, Mısır’ın düştüğü durumu gösteriyor. Mısır başlangıçta Hafter üzerinden darbe seçeneğini düşünmüş, ancak izlediği politikaların başarısız olması dolayısıyla siyasî çağrı yapmaya yönelmiştir.” Böylece Mısır’ın politika değişikliğine gittiği söylenebilir.

Libya’daki birçok unsurun Mısır ve BAE’nin siyasî ve askerî müdahalelerine karşı oldukları anlaşılıyor. Cenevre sonrası kurulan Geçici Yönetim’in bozulmaması ve seçimlere kadar ülkeyi iyi şartlarda idare etmesi beklenmektedir.

Okunma Sayısı: 1089
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı