Seçimler sonucunda 4 yıl boyunca görev yapacak Parlamento üyeleri de belirlenmiş oldu.

Irak, Temmuz 2021 itibariyle 39 milyon 650 bin 145 nüfusa sahip. Ülkede 10 Ekim’de oy verebilir durumda 24 milyon 900 bin seçmen mevcut. Seçmenler 21 Koalisyon / Blok, 109 Parti ve toplamda 3 bin 249 aday için tercihte bulundular. Sandalye sayısının 329 olduğu Parlamento’nun 83 temsilcisi kadınlara ve 9’u da azınlıklara ayrılmış.

Etnik, dinî / mezhebî fay hatlarının hareketliliği her daim gözlenebilen Irak’ta, seçimlerin en büyük kaybedeninin İran yanlısı adaylar olduğu belirtiliyor. Ülkede geniş bir tabana sahip Şiî lider Mukteda Es-Sadr’ın “Sadr Hareketi” 73 sandalye ile Parlamento’da birinciliği elde etti. Sadr Hareketi 2018 seçimlerinde kazandığı 54 sandalyeyi 73’e çıkardı. Bununla birlikte Takaddum Partisi 38, Kanun Devleti Koalisyonu 35, Kürdistan Demokratik Partisi 33, Kürdistan Vatanseverler Partisi 16, Yeni Kuşak Hareketi 9, Fetih Koalisyonu 16, Azim İttifakı 13, İmtidat Hareketi 9, Ulusal Devlet Güçleri Koalisyonu 4, Birleşik Irak Türkmenleri Cephesi 2, Hukuk Hareketi 1, Bağımsızlar 39 ve diğer gruplar 41 sandalye ile Parlamento’da temsil edilecekler.

Sonuçlara göre Sadr Hareketi’nin, İran destekli Şiî milislerden meydana gelen Halk Seferberlik Güçleri’ne bağlı Fetih Koalisyonu’nun favori adaylarını geride bıraktığı görülmektedir. Fetih Koalisyonu’nun, aşırı Sünnî IŞİD’e karşı silâhlı mücadele ile tanınsa da, Koalisyon içerisinde İran yanlısı Asaib Ehl-i Hak milisleri gibi en sert grupları da barındırdığı aktarılıyor. Koalisyon 2018 seçimlerinde 48 sandalye kazanırken, 10 Ekim seçimlerinde 32 sandalye kaybederek Parlamento’ya 16 temsilciye düştüler. Böylece İran taraftarı Koalisyon’un, Iraklı Şiî lider Sadr karşısında seçimlerin kaybedeni olduğu değerlendiriliyor.

İran destekli unsurların bir önceki seçime göre ciddî kayıplarından dolayı, Irak’ta çıkması muhtemel bir takım olaylara karışabilecekleri endişesi bulunuyor. Bununla ilgili olarak yeni kurulacak hükümetin mevcut ABD askerlerinin geri çekilmesini talep etme ihtimalini azaltabileceği üzerinde duruluyor.

Iraklı yetkililer ve din adamları vatandaşları seçimlere katılmaya teşvik etse de, bazı boykotlar ve Iraklıların değişim oluşturacağına dair güven eksikliğinden seçimlere katılım düşük oldu. Uzun yıllar savaşlara sahne olan ve başarısız hükümetlerin göreve geldiği Irak’ta, seçimlere katılım oranı yüzde 41 şeklinde belirlendi. Bu oran 2018 seçimlerinde yüzde 44’tü. Her seçimde, katılımın biraz daha düşüş gösterdiği Irak’ta, seçmenlerin siyasî unsurlara güveninin azaldığı yorumlanmaktadır. 

Ülkede Ekim 2019’da protestolar (Yeni Asya, 08-09-15 Ekim 2019 tarihli makaleler) ve Şubat 2020 olayları ve “Bir Milyon Adam Yürüyüşü” (Yeni Asya, 08.02.2020, Irak’ta Bir Milyon Adam Yürüyüşü) gibi toplumsal gösteriler hatırlardadır. Irak’taki yolsuzluk, yoksulluk, yoksunluk, gelir dağılımı adaletsizliği, işsizlik, altyapı sorunu vb. sosyo-ekonomik yetersizlikler ile başta ABD olmak üzere ülkedeki yabancı güçlerin varlığına ve İran’a karşı rahatsızlık muhtelif toplumsal kesimlerin tepkisine sebep olmuştu. Seçmenlerin 10 Ekim’de seçimlere katılımındaki düşüş, toplumun ülkesi adına gelecek kaygısı taşıdığına işaret ediyor.

ABD öncülüğünde 2003’te Irak’ın işgalinin ardından ve Saddam Hüseyin’in devrilmesinden bu yana, Irak’ta 5. Seçim gerçekleştirildi. Ancak Iraklılar, son seçimlerin de ülkede gerçek bir değişim yapabileceği hususunda şüpheyle yaklaşıyorlar. Çünkü 2018 ve 2019’daki sosyo-ekonomik taleplerin hâlen tam manasıyla karşılanmadığı vurgulanıyor. Irak’ta pek çok kişinin siyaset ve ekonomide kapsamlı bir reformun yapılmayacağında hem fikir olduğu aktarılıyor.

Parlamento’daki hiçbir siyasî grup, tek başına hükümeti kuramıyor. Dolayısıyla seçimin kazananı ve en büyük siyasî unsur Sadr Hareketi’nin, seçimlerin kesin sonucu açıklanmadan koalisyon görüşmelerine başladığı bildiriliyor. 

Aynı zamanda yeni Parlamento’nun yeni Irak Cumhurbaşkanı’nı da seçeceği için de son seçimlerin sonucu önem arz ediyor.

Irak’ta, bazı siyasî yapıların silâhlı kanatlarının eylem ihtimali göz önünde tutulmaktadır. 

Ancak her şeye rağmen yapılan seçimin neticesinde “Irak halkının iradesini yansıtan bir hükümet kurulması” bekleniyor.