Hz. Hubeyb bin Adiy birçok güzel hasleti, fedakârlığı, kahramanlığı ve üstün vasıflarıyla bilinir. Miladi 625 yılında Mekke’de müşrikler tarafından 28 yaşında şehit edilmiştir. 

Onun imanı, ihlâsı, kahramanlığı ve şecaati idam sehpasında kendisine yapılan teklifleri elinin tersiyle reddetmesi, imanından en küçük taviz vermeyişi, ölüme meydan okuyan vasfı, Peygamberimize (asm) sadakati ve muhabbeti ile üstün vasfı, asırlar sonra insanlara hâlâ heyecan vermektedir!

Ey Hubeyb, “Şimdi senin yerinde Muhammed’in olmasını ister miydin? Evet dersen bırakalım!” teklifine tereddütsüz, ölümü göze alarak: “Değil, Hz. Muhammed’in (asm) benim yerimde olmasını istemek, onun ayağına bir dikenin bile batmasına razı olamam!” Onun fütursuzca haykırdığı ve tarihe şerefle geçen sözü Peygamberimize (asm) sevgisi, sadakati orada toplanmış kalabalığı hayrete düşürmüş ve düşünceye sevk etmiştir. 

Hz. Hubeyb bin Adiy (ra) Medinelilerden İslâmiyet’i ilk kabul eden Es‘ad b. Zürâre ile tanışmış, hicretten bir yıl önce Medine’ye İslam’ı tebliğ etmeye görevlendirilen Mus’ab bin Umeyr’den (ra) İslam’ın bütün hakikatlerini öğrenmiş, iman etmiştir. 

Peygamberimiz (asm) Medine’ye hicret edince sahabe olmuş. Mescid-i Nebevi’nin inşaatında bulunmuştur. Peygamberimiz (asm) 25 yaşındaki Ensar Hz. Hubeyb Bin Adiy (ra) ile muhacirlerden 14 yaşındaki Umeyr bin Ebî Vakkas’ı (ra) kardeş yapmıştır.

Tahkiki imanı, ihlâsı, tevazu sahibi, ibadette muttaki olan Hz. Hubeyb (ra) savaşta cesur ve yiğit bir cengâverdi. Bedir ve Uhud savaşlarına katılmış, büyük kahramanlıklar göstermiştir. Mekkeli meşhur müşriklerden Haris bin Amir bin Nevfel’i Bedir’de katletmiştir.

Adal ve Kare kabilelerinden Medine’ye Resul-i Ekrem’e gelerek kabilelerinde İslâmiyet’i anlatacak, Kur’anı öğretecek kimseler istediler. Mekke’ye doğru yola çıkan on kişi yolda Reci denilen yere varınca saldırıya uğradılar ve sekiz kişi çarpışarak şehit düştü. Hubeyb bin Adiy (ra) ve Zeyd b. Desine (ra) Reci Vaka’sında Mekkeli müşriklere esir düştüler. 

Sonradan Müslüman olan cariye Maviye, Hubeyb bin Adiy (ra)demir prangalarla evinde hapiste iken elinde üzüm ile görmüş: “Vallahi onu, elindeki büyük bir salkımdan üzüm yerken gördüm. Hâlbuki o zincirle bağlı. Ve bu mevsimde Mekke’de bir üzüm tanesi bile yok...” diye anlatmış.

Hubeyb Bin Adiy (ra) ile Zeyd b. Desine (ra) bir ay hapisten sonra haram aylar çıkınca Mekke dışına Ten’im mevkiine götürüldüler. Bütün ahaliyi panayır gibi orada topladılar. Amaçları intikam ve İslam’a alaka duyan gençlere gözdağı vermek adına iki sahabeyi idam sehpasında şehit ettiler. 

Dininden taviz vermeyen Hubeyb bin Adiy (ra) iki rekât namaz kıldı. Peygamberimize (asm) selamının ulaşması için Allah’a (cc) dualar etti. İdam sehpasına bağlı masum bir iman abidesi Hubeyb b. Adiy (ra) intikam hırsı taşıyan kalabalığın mızrak darbeleriyle şehit oldu. Resulullah (asm) Hubeyb b. Adiy’in (ra) selamını almış ve ashabına olup bitenleri haber vermiştir. 

Not: İstifade edilen kaynaklar: TDV İslam Ansiklopedisi, M. Emin Yıldırım’ın sohbetleri ve diğer İslam siyer kaynakları.