İlâhî Adalet Hâkimdir 

İnsanlar zoru gördüklerinde hep mazeretçidirler. Sığınabilecekleri küçük bir ışık, kırık bir dal varsa ondan imdat beklerler, ona sığınmaya çalışırlar.  

Allah’ın celâlinin Peygamberleri bile kaygılandıran, hatta Peygamberlerin, “Rabbim bu gün gazaplıdır” dedikleri ve Hazret-i Muhammed’in (asm) dışında hepsinin “nefsim nefsim!” dediği, Hazret-i Muhammed’in (asm) ise “Ümmetim!” diye yalvardığı2 mahşerden bahsediyoruz.

İlâhî adaletin hâkim olacağı, kişinin kardeşinden, annesinden, babasından, eşinden ve çocuklarından kaçacağı3 bir dehşetli günden bahsediyoruz. Ağızların mühürleneceği, ellerin konuşacağı, ayakların şahitlik edeceği hesap gününden4 bahsediyoruz.

Böyle bir günün dehşetini aşmak için, dünyada bir ömür yaşamak önemli bir sermaye olarak yeterlidir. Bu sermayeyi kullanıp o zor günleri aşamayan insanın, geçerli başka bir mazereti olmayacağı anlaşılıyor.  

Bu Gün Kaçacak Yer Neresi? 

Hesap Gününün çetinliği konusunda âyetler ve hadisler ne diyor, bakalım:

* Rabbin vahyetmesiyle yeryüzünün konuşarak üzerinde olup bitenlerden haber verdiği5, insanların kabirlerinden fırlayıp amellerinin kendilerine gösterildiği6, kâfirin “ne olaydı toprak olsaydım!”7 Diye çığlık attığı, “Gözlerin kamaşıp kaydığı, ayın tutulduğu, güneşin ve ayın dürülüp toplandığı, insanın ‘bu gün kaçacak yer neresi?’8 dediği bir mahkeme-i kübra!

* Hesabı kolay olanın kitabı sağ elinden verilip, bunlar sevinçli olarak ailelerine dönerken9, kitabı arkasından verilenin “helâk oldum!” diye bağıracağı ve alevli bir ateşe yaslanacağı10, insanın amelinin boynuna yüklendiği, kendisi için amel defterinin ortaya çıkarılacağı ve “Oku kitabını! Bugün hesap sorucu olarak nefsin yeter!”11 Denileceği dehşetli bir gün!

Cihan Dolu Belâ Başında Varken 

* İnsanın Rabbi ile yüz yüze tercümansız olarak konuştuğu, sağına ve soluna baktığında ancak kendi eliyle gönderdiği şeylerin bulunduğu, yüzünün doğrultusuna baktığında ise ancak ateşi gördüğü, ateşten kendisini koruyan yarım hurmalık bir hayrının olmasını istediği hesap günü!12

* İnsana ömrünü nerede tükettiğinden, gençliğini nerede yıprattığından, malını nerede kazandığından ve nerede harcadığından ve ilmi ile nasıl amel ettiğinden sorulmadıkça Rabbinin katından ayaklarının ayrılmayacağı13, ne dinarın, ne dirhemin fayda etmediği14, boynuzsuz koyunun boynuzlu koyundan hakkını alacağı15 hak divanı!

İnsanı zor günler bekliyor. Öyle ki dünyada çektiği belâlar çok hafif kalıyor. Bu sebeple Bediüzzaman (ra) diyor ki: “Cihan dolu belâ başında varken, ne bağırırsın küçük bir belâdan, gel tevekkül kıl!”16

Hadiste yetmiş sene, insanın ortalama ömründen kinayedir. İnsan zoru görünce mazeretlere sığınmak isteyecek; fakat yetmiş yıl gibi bir ömür yaşadığından mazereti kalmayacaktır. Dünya hayatı ahretin bütün zorluklarını aşmaya kâfidir. Ama anlayıp değerlendirene… 

Dipnotlar:

1- Camiü’s-Sağir, 3700. 2- Nevevî, R. Sâlihîn, 1863; Tirmizî, Kıyamet, 10 (2551). 3- Abese Sûresi: 33-37. 4- Yasin Sûresi: 65. 5- Zilzal Sûresi: 4,5. 6- Zilzal Sûresi: 6. 7- Nebe Sûresi: 40. 8- Kıyamet Sûresi: 7, 8, 9, 10. 9- İnşikak Sûresi: 7, 8, 9. 10- İnşikak Sûresi: 10, 11, 12. 11- İsra Sûresi: 13, 14. 12- Tirmizî, Kıyamet, 1 (2529). 13- Tirmizî, Kıyamet, 1 (2531, 2532). 14- Tirmizî, Kıyamet, 1 (2534). 15- Tirmizî, Kıyamet, 1 (2535). 16- Sözler, s. 236.