Bir toplu taşıma aracında giren vakit namazını kılmak için neler yapabileceğimizi dünkü yazımızda bir nebze ele almıştık. Bugün kaldığımız yerden devam edelim:

Sağlıklı iletişim kurmak

4-Sağlıklı iletişim kurmak: Günümüzde firmalar için müşteri memnuniyeti esastır. Otobüsün kaptanı ve diğer görevlileri yol boyunca sergiledikleri sıcak yaklaşımla hiçbir müşteriyi dışarıda tutmadan memnun etmeyi hedeflemektedirler. Bu medeni anlayış güzeldir. Bizim aradığımız ortamı bize sağlar.

Müşteri eğer, verilen molada abdestini alır, yaklaşan vakit namazına hazırlanır, namaz kılma ihtiyacını mola bitmeden nazik bir üslup içinde kaptana bildirir ve kaptanın çözüm bulmasına yardımcı olunursa, büyük ekseriyetle kaptandan yardım alabilecektir.  

Ama işi kör döğüşüne getirmemek lazım. Namaz kılanlara yakışan üslup, medenî üsluptur.

Namazı Kısaltmak

5-Otobüse abdestli binmek ve namazı kısaltarak kılmak: Zaten sünnet ve vacip namazlar otobüste kılınabileceğinden, geriye sadece farz namaz kalmaktadır. Farz namaz için de kısaltma, yani sadece iki rekât kılma kolaylığı söz konusudur. Bu ise, abdestli olduğumuzda iki-üç dakikayı aşmadan yapabileceğimiz bir ibadettir.  

Yolcu indirme-bindirme gibi kısacık sürelere sığar. Yeter ki, kaptanla veya görevlilerle sağlıklı bir iletişim kurabilelim.  

Bu konuda bize düşen bir zorluk da, kaptanın önceden gelen algısını yenmektir. Yani kaptan bir namaz kılma süresini yarım saat olarak algılamışsa veya siz 2-3 dakikada kılacağınızı söyleseniz de size güvenmeyecek kadar zihni kirli bilgilerle dolu ise sizin yapacağınız tek şey kaptana güvence vermek ve kırıcı olmadan ikna etmek olacaktır. Önceki tecrübelerden kaptanımızı ikna etmek kolay olmayabilir. Kolayca size “kaza et” diyebilir. Buna hazır olmak lazım ve eğer müsaade ederlerse 2-3 dakikada kılacağınızı söylemeniz gerekli.

6-Kaptanla direksiyon başında tartışmayalım. 

Eğer aldığımız ön tedbirler yetersiz kalmış ve biz otobüste seyir halindeyken namaz vakti geçecek derecede daralmış ise, direksiyon başındaki kaptana ricâ ederiz. Fakat kaptanı zorlayamayız. Nezaketimizi de bozamayız. Kaptan münasip bir yerde bize bu fırsatı vermediğinde, eğer abdestli isek, farzı oturduğumuz koltukta kıyam ve kıble şartı aramadan ve yine iki rekât olarak kılarız. 

Çünkü başka çaremiz kalmamıştır. Ve neticede Resûlullah (asm) sünnet veya vacip de olsa, binekte namaz kılmıştır. Bu durumda, secde için, rükû için eğildiğimizden biraz fazla eğiliriz.   

7- Cem’-i takdim veya cem’-i te’hir yapabiliriz: 

Uzun yolculuklarda yukarıdaki önlemleri almakla beraber hala ihtiyaç varsa, eğer bir çözüm olacaksa, öğle ve ikindi namazını öğle veya ikindi vaktinde; akşam ve yatsı namazını da akşam veya yatsı vaktinde birleştirerek kılabiliriz. Bunun için, vakit girmezden önce, her iki namazı da öne veya sona alacağımıza niyet etmemiz yeterlidir. 

Bunu şöyle yaparız: Öğle namazı geçmeden önce, “Niyet ettim bugünkü öğle namazını cem-i tehirle kılmaya” diye niyet ederiz. Çünkü öğle namazını tehirle kılacağız. Bu niyetten sonra giren ikindi vaktinde önce öğle namazının sadece farzını cem-i tehir niyetiyle, sonra hemen ikindi namazının farzını kılarız.  Eğer ikindi namazını öne alarak kılmamız söz konusu ise, öğle namazını kıldıktan hemen sonra ikindi namazını “cem-i takdim” niyetiyle kılarız. 

Allah kabul etsin. Âmin