Bugün tamamlayalım: “Üçüncü ilkemiz: Kuvvetler Ayrılığı ve Güçlü Denetim. Bizim için hiçbir gücün vesayeti kabul edilemez. Çünkü askerî ya da sivil vesayetin olduğu yerde, milletin iradesine saygı olmaz, demokrasi olmaz, Anayasal denetim olmaz. Nitekim Kuvvetler Ayrılığı, her türlü vesayetin önüne geçebilecek en büyük bariyerdir.”

1- Gerçekten, kuvvetler ayrılığını yeniden tesis etmek en önemli iş. Ama unutmayalım ki en zor iş.

2- Yargının bağımsızlığı için Anayasa ve kanun yetmez. Yargıya yeni bir ruh üflemek gerekir.

3- Yasamanın yürütmenin hegemonyasından çıkarılabilmesi için de parti içi demokrasinin önseçim ve benzeri mekanizmalarla güçlendirilmesi ve devlet hiyerarşisi için mantıklı olan piramit yapılaşmasından partilerin kurtarılması şarttır. Bir partinin gerçek bir kitle hareketi ve demokrasi hizmetkârı olabilmesi için, partinin sistem şemasında “delege üstte, genel merkez ve kurullar ise aşağıda” olmalıdır.

“Sistemin dördüncü ilkesi: Hukukun üstünlüğü ve tam bağımsız, tarafsız yargı’dır. Çünkü bize göre, bağımsız ve tarafsız yargı Türkiye Cumhuriyeti’nin her vatandaşının sahip olduğu en büyük teminattır. … bu ülkenin hiçbir vatandaşı da sahte delillerle, kişiye özel suç icat edilip, cezalandırılamayacak. ‘Geç gelen adalet, adalet değildir’ prensibi ışığında, ceza yargılamasında, soruşturma evresinin daha etkin, güvenilir ve hızlı olmasını sağlamak adına, yalnızca soruşturma evresinde görevli olmak üzere, Adli Kolluk Sistemi kurulacak.”

1- “Kişiye özel suç” meselesi ile ilgili olarak gelecek iktidardan ümitli olmak istiyoruz ve buna hakkımız var. Ama önce adalet uzmanı ve partiler karşısında tarafsız nasihatçi durumundaki Yeni Asya’nın “cemaat eşittir terör örgütü” formülünün yanlışlığına dair beş senedir yazıp söyledikleri kabul görmeli. Genel Başkanlara ulaştırılan “Hürriyet ve Adalet” kitabımızın “teslim alındığını” bilmek yetmez. Okunduğunu da bilmek isteriz.

2- Yargıyı yürütmenin hegemonyasından kurtarabilmek için Adlî Kolluk Sisteminin kurulmasının gerekli görülmesi önemli.

“Beşinci İlke: Devletin idaresinde liyakat vazgeçilmezdir. Bir ülkeyi huzur ve refaha erdirecek olan, liyakatli kadroların yönetimidir. … KPSS’den yüksek not aldığı halde, mülâkatta elenen gençlerimizin hakkı teslim edilecek. Devletin her kademesinde liyakat esas alınacak, torpilin yeni adı haline gelen mülâkat kaldırılacak. … Öğretim üyeleri, kendi üniversitelerinin rektörünü, aday olan öğretim üyeleri arasından kendileri seçecek. … Fakültelereyse o fakültenin uzmanlığı dışından dekanlar atanmayacak. Dekan, fakültenin öğretim üyelerinin oylarıyla belirlenecek ve rektör tarafından atanacak.”

1- Mülâkatı kaldırmak önemli bir adım olur. Ancak “mülâkat” ile “sözlü sınav” arasındaki farkı bilmek ve sözlü sınavı yargı denetimine açık ve olabildiğince objektif yapmak kaydıyla.

2- Memuriyete girişte hak arama kapısını açık tutmak ve bu amaçla yargısal denetimi kolaylaştırmak ve güçlendirmek de önemlidir.

3- Günümüzde, sınavların sonuçları, “alenileştirme” anlamında “ilân” edilmemekte, sadece ilgilisine “duyurulmakta”dır. E-devlet uygulamaları ve “kişisel verilerin gizliliği” ilkesinin yanlış uygulanması da bu sonuca katkı yapmıştır. Bütün sınavların sonuçlarının “ilân edilmesi” ve rakiplerin denetimine açılması gereklidir.

4- Rektör ve dekan seçimleri demokrasi eğitiminin ve dolayısıyla demokrasinin özünü temsil eder. Çok gerekli ve değerlidir. Yeter ki yönetecekleri kurumda “başkan” değil “mümessil” olduklarının bilincinde olsunlar.

Yeni Meclis ve yeni iktidar inşallah bunlara ve daha fazlasına muvaffak olur. O zaman biz de destekler ve tebrik ederiz.