Kuru dallar yeşerir, meyveye durur. Kuru ağaçlardan, dallardan ders alıp ümidini kaybetmeden sabırla, şükürle beklemek gerekir. 

Deniz yolcusu türlü türlü hâlleri bulunur. Deniz bazen güneşli, çarşaf gibi düzgün, bazen sisli, fırtınalı, dalgalı… Havadaki hâller kalbimizde de cereyan eder: Güneşli, bulutlu, açık, yağmurlu, fırtınalı. Ona “kalb” (dönen, halden hale giren) denmesinin sebebi de bu!

Kalbin halleri hayata akseder: İnişi, yokuşu, fırtınası, güneşi, bulutu, yağmuru... Ancak akıllı, tecrübeli tayfa ve yolcular, fırtınalara karşı sabır, sebat ve şükürle dinme zamanını bekler. 

Bazıları makam, mevki, para-pul peşinde koşabilir; ancak, “görevliler, doktorlar, dalgıçlar” ümitle işlerine devam eder, etmeliler değil mi?

Bunun şuurunda olan ehl-i hizmet de O’nun rahmetinden ümidini kesmeyerek, şiddetli fırtınalar karşısında ümidini yitirmeden daha bir aşk, şevk ve hizmetini sürdürür. Çünkü, şu mealdeki ayetin sırrını anlamışlardır:

“Andolsun ki sizi biraz korku ve açlıkla, bir de mallar, canlar ve ürünlerden eksilterek deneriz. Sabredenleri müjdele. Onlar; başlarına bir musibet gelince, “Biz şüphesiz (her şeyimizle) Allah’a aidiz ve şüphesiz O’na döneceğiz’ derler.”1

Sıkıntı ve zorluklarla karşılaşan asla ye’se kapılmaz. Zira, mealen, “Şüphesiz güçlükle beraber bir kolaylık vardır. Gerçekten, güçlükle beraber bir kolaylık vardır.”2

Bu müjdeyi alan el-emele sarılır: “Öyleyse, bir işi bitirince diğerine koyul. Ancak Rabbine yönel ve yalvar.”3

Akışı, dönüşü, geceden sonra Nehara (gündüze), kıştan sonra bahara olan dünya ye’si karanlığa gömüyor; ümid, aşk ve şevk aşılıyor:

“Zaman hatt-ı müstakîm üzerine hareket etmiyor ki, mebde ve müntehâsı birbirinden uzaklaşsın. Belki küre-i arzın hareketi gibi bir daire içinde dönüyor. Bazan terakki içinde yaz ve bahar mevsimi gösterir. Bazan tedennî içinde kış ve fırtına mevsimini gösterir. Her kıştan sonra bir bahar, her geceden sonra bir sabah olduğu gibi, nev-i beşerin dahi bir sabahı, bir baharı olacak inşaallah. Hakikat-i İslâmiyenin güneşiyle, sulh-u umumî dairesinde hakikî medeniyeti görmeyi rahmet-i İlâhiyeden bekleyebilirsiniz.”4

Dipnotlar:

1-Bakara Suresi: 155.; 2-İnşirah Suresi: 5-6.; 3-İnşirah Suresi: 7-8.; 4-Hutbe-i Şamiye, s. 43.