Keza, tasavvuf ilmi (tarikat), psikoloji literatüründe de geçen “imân-ı billah, mârifetullah, muhabbet, fütüvvet, isar, ilm-i ledün, ilham, tarikat, tasavvuf, velâyet makamları, keramet ve vartaları, vs, vs” gibi bütün kelime ve mefhumları da… 

Eski zaman metodunda “insanı kâmil” olmak, olgunlaşmak, manâ âleminde ilerlemek için tasavvuf ehli mağara­, uzlethane veya çilehanelere girerlerdi. Daima zikir, fikir, vird ve şükürde bulunarak tövbe-i istiğfar ederlerdi. “Esma-i Hüsna” talimiyle huzuru daimi, yani, her zaman O’nun huzurunda bulunmanın sırlarını yaşarlardı. 

Çağdaş bir tasavvuf yolu açan Risale-i Nur, “Seyr ü sülûk-i kalbînin (kalbin manevî gezi ile gözleminin) ve hareket-i ruhaniyenin miftahları ve vesileleri, zikr-i İlâhî ve tefekkürdür” diyerek (Mektubat, s. 429) evimizi, bağ-bahçemizi, işyerimizi, hatta dağ başlarını tekye, zâviye, tefekkürhâne, zikirhâne ve uzlethaneye çevirmiştir: Tevhid-i hakiki ile “Her şey üstünde sikke-i kudretini (kudret mühürlerini) ve hâtem-i rubûbiyetini (terbiye ediliş damgalarını) ve nakş-ı kalemini görmekle doğrudan doğruya her şeyden O’nun nuruna karşı bir pencere açıp O’nun birliğine ve her şey O’nun dest-i kudretinden çıktığına ve Ulûhiyetinde ve Rubûbiyetinde ve mülkünde hiçbir vech ile, hiçbir şeriki ve muîni olmadığına, şuhuda yakın bir yakîn ile tasdik edip imân getirmektir ve bir nevi huzur-u dâimî elde” etmenin formüllerini geliştirmiştir. (Sözler, s. 264)

Ehl-i tarik günde 5 bin kelime-i tevhid çekiyor. Bediüzzaman, bugünün astrofizik çağında “Bi’adedi evrakıl eşcar ve vemvacil bihar, vekataratil-Emtar” ağaçların yaprakları, denizlerin dalgaları, yağmurun damlaları sayısınca “vird, zikir” çektirir her beş vakitte tesbihat ile.  

Risale-i Nur, astrofizik çağa uygun tasavvuf ve tarikat geliştirir: “Sünnet-i Peygamberî dairesinde, bütün on iki büyük tarikatın hülâsası olan ve tariklerin en büyük dairesi bulunan Risale-i Nur dairesi içine, her tarikat ehli kendi tarikatı dairesi gibi görüp girmek lâzım ve elzem olduğunu bu zaman gösterdi… Onun için onlar tam sarsılmaz, hakikî Nurcu olabilirler.” (Emirdağ Lâhikası, s. 297)  

Ehl-i tarik Risale-i Nur’a girerse, kâinat çapında tefekkürüne tefekkür, virdine vird, zikrine zikir katar!