"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Irak’la petrol anlaşması iptali…

Cevher İLHAN
31 Temmuz 2025, Perşembe
Saray iktidarının yarım asrı aşkındır devam eden Türkiye ile Irak arasındaki “petrol boru hattı anlaşması”nın sona erdirmesi fiyaskosu, yoğun gündem arasında kaynadı.

AKP iktidarında İsrail’in ayyuka çıkan soykırım ve zulmüne rağmen; enerji, savunma sanayi, tohumculuk, turizm ve diğer ekonomik alanlardaki ihale ve işbirliklerinden bir teki dahi iptal edilmez, askıya bile alınmazken, Irak’la petrol anlaşmasının feshi oldukça çarpıcı.

Zira Cumhurbaşkanı’nın imzasıyla 21 Temmuz’da Resmî Gazete’de çıkan karara göre, 1973 tarihli Türkiye - Irak Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattını kapsayan anlaşma, 27 Temmuz 2026 itibarıyla ek protokolleri ve belgeleriyle resmen yürürlükten kaldırılıyor.

İki ülkenin enerji ticareti açısından en kritik altyapı projelerinden biri haline gelen ve Irak ham petrolünün dünya pazarlarına ulaştırılmasında stratejik koridor oluşturmakla iki komşu ülkenin dış ticaretinde büyük önem taşıyan anlaşmanın iptali büyük zararlara sokacak.

1.5 MİLYAR DOLAR BAĞDAT’I BY PASS CEZASI

Bilindiği gibi daha ilk AKP iktidarında Irak’ı işgale giden 65 bin Amerikan askerinin ağır silâh ve mühimmatlarıyla, 255 uçak ve 65 helikopterin yer aldığı yabancı hava unsurlarının Türkiye topraklarındaki üslerinde konuşlanmasını öngören “1 Mart (2003) hükûmet tezkeresi”nin Meclis’te reddedilmesi üzerine 1 Eylül 2004’te Resmî Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla “Türkiye’nin yedi deniz ve altı havalimanın Amerikan askerlerine, gemi ve uçaklarının gizli mahiyetteki silâh, mühimmat ve askerî teçhizatın ithali, nakil ve tevzii ile ihracı”na açıldı. Millî Savunma Bakanı’nın ikrarıyla “tezkerenin açığı telâfi edildi.”

Bununla da kalınmadı; Ankara, her defasında Irak’ı işgalle etnik ve mezhebî iftiraklarla en az üçe bölüp parçalayan ABD-İngiltere’nin emperyal tefrika projelerinde yer aldı.

Coniler Süleymaniye’de Mehmetçiğin başına çuval geçirirken, Ankara’dakiler, Kuzey Irak Bölgesel Yönetiminin kontrolündeki Kandil’de ve terörist kamplarında yuvalanan terör örgütüne her türlü silah ve lojistik desteği veren emperyal ecnebilerin projelerine arka çıktı. Türkiye’nin başta “Irak’ın toprak bütünlüğü” ve “Kerkük’ün statüsü” olmak üzere bütün “kırmızı çizgileri” çiğnendi…

Gerçek şu ki Ankara’dakilerin merkezî Irak hükûmetinin onayı olmadan 2014-2018 arasında Irak anayasasına, BM kararlarına, uluslararası anlaşmalara ve Bağdat’la varılan bütün mutabakatlara aykırı olarak Erbil’le “petrol anlaşması”yla Kuzey Irak özerk Yönetiminin hortumladığı, aslında bütün Irak halkının ortak malı olan petrolün tankerlerle ve boru hatlarıyla Türkiye üzerinden başta İsrail olmak üzere uluslararası piyasalara sevki yasadışı işbirliğine gidilmesi Ankara-Bağdat ilişkilerini baltaladı.  

Buna karşı devre dışı bırakılan Irak merkezî hükûmetinin şikâyetiyle Uluslararası Tahkim Mahkemesi Türkiye’yi “izinsiz petrol taşımacılığı”ndan 1,5 milyar dolar cezaya çarptırdı. 500 milyon dolarlık boru hattı ücreti düşüldüğünde Türkiye 1 milyar dolar (40 milyar lira) cezaya mahkûm edildi.

YENİ CEZALARA VE ULUSLARARASI YAPTIRIMLARA TEŞNE!

Bundandır ki muhalefet sözcüleri, “Saray iktidarı, uluslararası tahkimin Türkiye kestiği 1 milyar dolarlık ceza ile Mart 2023’ten bu yana iki yılı aşkın süredir hattın kapanmasıyla günlük 400 bin varil petrol ihracatının durmasından yüz milyarlarca dolar gelir kaybını AKP’li beceriksiz yöneticiler ödesin!” tepkisini gösteriyorlar.

Bu arada Saray iktidarının Irak’la 52 yıllık anlaşmadan çekilerek güya “tahkime dayanak kalmayacağı” kurnazlığıyla yeniden Kuzey Irak’tan petrol taşımanın peşinde olduğu söyleniyor. Ancak konunun uzmanları, Ankara’dakilerin Kuzey Irak’tan petrol ithaline “izni” olmayan Bağdat’ın by pass edilmesinin “Türkiye’yi yeni tahkim davalarına ve cezalara teşne hale getireceğine” dair uyarıyorlar.

Bu arada Kuzey Irak yönetiminin kanun dışı çektiği Irak petrolünün hangi yerli ya da uluslararası şirketlerle hangi paralar karşılığı taşındığı, hangi rantların peşkeş çekildiği muammasının da Türkiye’nin başına yeni gaileler açabileceği belirtiliyor. 

Özetle, Dışişleri’nden ve diplomasiden yoksun günübirlik sığ ve kısır “politikalar”la Irak’la yarım asırlık petrol boru hattı anlaşmasının iptal edilmesi, Türkiye’yi milyarlarca maddî zararın yanısıra beynelmilel zeminlerde ciddi siyasî itibar kaybına uğratıyor.

Irak merkezî hükûmetini dışlayan, AKP iktidarı, “otoriter rejim”i, Türkiye’yi büyük zararlara duçar edip başını belâya sokacak yeni cezalarla ve uluslararası yaptırımlarla karşı karşıya bırakıyor.

Türkiye’ye ve Müslüman komşu Irak’a yazık ediliyor... 

Okunma Sayısı: 923
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
  • Savaş

    31.7.2025 18:02:37

    Cezayı kim yada kimler ödeyecek. Ticaretini kimler yaptı ise sıralı rücu edilmeli.

  • Ahmet Nuri

    31.7.2025 15:29:14

    3-Makalenin bağımsız-tarafsız-rasyonel okunması gerekiyor: Kimse niyet okumuyor; olup bitenler daha önce küresel işgalcilerle yapılan Irak’ı işgale giden küresel işgalciler için çıkarılmak istenen AKP hükûmetin “1 Mart tezkeresi” ve 1 Eylül 2024’te işgalci askerlerle silah, mühimmat ve savaş malzemesinin nakil ve tevziine dair Bakanlar Kurulu kararıyla ortada. Uyduruk tevillerle başka tarafa çekilmesi her haliyle sırıtıyor… İlgili Cumhurbaşkanı Kararı'na Resmi Gazete'nin "https://www.resmigazete.gov.tr/21.07.2025" linkinden ulaşılabilir.

  • Ahmet Nuri

    31.7.2025 15:28:18

    2-Makalenin tarafsız, bağımsız ve rasyonel okunması gerekiyor: Diyelim ki “50 yıllık anlaşma” idi; bu durumda Saray iktidarı, Irak’la olan anlaşmayı uzatmak yerine neden iki yıl bekledikten sonra sona erdiriyor? Belli ki ABD-İngiltere ve İsrail’in BOP ve “büyük İsrail projesi” tefrika fitnesi hesâbına Merkezi Irak hükûmeti devre dışı bırakılıyor. Ve emperyal işgalci ecnebilerin taşeronu ve işbirlikçisi, İsrail’in maşası Kuzey Irak Bölgesel Yönetimiyle BM kararları, uluslararası anlaşmalara ve kurallara açıkça aykırı olarak yasadışı korsan petrol hortumlanmasına kılıf hazırlanıyor. Anlaşma “ölü” değil, hayatta idi; “iktidara iliştirilmiş yandaş nadanlar”ın iddia ettikleri gibi faraza süresi dolmuş olsa bile neden süresi uzatılmadı da sona erdirildi?

  • Ahmet Nuri

    31.7.2025 15:27:42

    1-Makalenin tarafsız, bağımsız ve rasyonel okunması gerekiyor: 21 Temmuz 2025 Pazartesi günü -32962 sayılı- Resmi Gazete’de yayımlanan -10113 sayılı- 20 Temmuz 2025 tarihli “Cumhurbaşkanı kararı”yla sona erdirilen “Türkiye-Irak Ham Patrol Boru Hattı Anlaşması için birileri sırf iktidardakileri koruma amacıyla “zaten 50 yıllık anlaşma idi” diyor. Makaleyi bağımsız-tarafsız-rasyonel okumak gerekiyor: Anlaşma 50 yıllık ise neden 27.8.1973’te yapılan “anlaşma” 50 yılın sonunda 27.8.2023’te değil de iki yıl beklendikten sonra 20 Temmuz 2025’te iptal kararı çıkarıldı? Sonra neden aynı “Cumhurbaşkanı kararı”yla üç yıl sonrasına 27.7.2026 tarihi veriliyor?

  • Hüseyin ilhan

    31.7.2025 15:15:02

    Tabi Hasan efendi.Mesela ADANA MUTABAKATI ile ülkemizin 930'lik sınırı her türlü terörist saldırılarına karşı tek kurşun atmadan,operasyon yapmadan,iki taraftan da masumların can ve mal kaybı yaşamadan,din kardeşliğinin ve iyi komşuluk ilişkilerinin iktizası gereği devam ediyor,YAHUDI CESARET ÖDÜLÜ namlı da kardeşi Esad ile Istanbul'da saraylarda,Ege'de yatlarda ailecek tatil yapıyor,düğüne de şahit olarak sereflendiriyordu. Ta kii sen BOP Eşbaşkanısın,görevini savsaklayamazsin diye emir gelince birden aklına ŞAM'da Cuma namazı kılacağız diyerek,kardeşim Esad' ta katil ESED'e dönüşüm yaptı degilmi. Hasan efendi Müslüman aynı delikten iki kere yılana ısıttırmaz buyuruyor EFENDIMIZ SAV.

  • Doğukan

    31.7.2025 15:13:55

    Hasan efendi, pkk'yı aynül arapta (ışide karşı) korumak için yola çıkan peşmergeleri bir gece ansızın topraklarımızdan geçirip aynül araba geçmelerini sağlayanlara ne dersiniz? Cevabınızı bekliyorum.

  • Hasan

    31.7.2025 07:53:58

    Eksik bir bilgiyi tamamlayayım: 1973'te imzalanan anlaşma zaten 50 yıllıktı ve 2023'ten beri hatta petrol akışı yoktu. Türkiye boru hattını Irak'ın güneyine uzatıp yeniden canlandırmak istiyordu. Fakat Irak Kerkük-Baniyas Boru Hattı ile petrolünü Suriye üzerinden taşımak istiyor. Bu konuyu da Türkiye'ye baskı aracı olarak kullanıyor. Kısaca Türkiye bu anlaşmadan çıkmadı. Ölü bir anlaşmanın duyurusunu resmileştirdi. (Bu arada en ufak bir eleştiriyi başka yere çekmeyelim. Niyet okumaya gerek yok. Demokratlık sadece oy vermekle olmuyor.)

(*)

Namaz Vakitleri

  • İmsak

  • Güneş

  • Öğle

  • İkindi

  • Akşam

  • Yatsı