İman ve salih amel erbabı bu mübarek ayların gelmesini sabırsızlıkla beklerler. Onları sevinçle karşılarlar. Çünki, bu feyizli günlerde yapılan ibadetler daha makbuldür. Allah’ın muhlis kullarına lütuf ve keremi, in’am ve ihsanı, rahmet ve gufranı bu aylarda daha boldur. Çünki; Bediüzzaman bu ayların Fazilet hakkında Kastamonu Lâhikası’nda şöyle ifade eder: “Bu şuhur-u selase (üç aylar-Receb, Şaban ve Ramazan), seksen küsur sene bir ömrü kazandırıyor. Elbette sizler gibi mücahidler onu kazanmaya çalışacaksınız. Cenâb-ı Hak her bir gecesini sizin hakkınızda leyle-i Mi’rac ve leyle-i Berat ve Leyle-i Kadir kadar kıymettar eylesin, âmin.” 1

Bediüzzaman, Barla Lâhikası’nda da üç aylarda ibadet için ağırlıklı olarak diğer aylara göre biraz daha fazla çalışılması gerektiğini şöyle ifade eder: “Fakat bu şuhur-u selase çok kıymettardır; leyle-i Kadrin sırrıyla seksen sene bir ömrü kazandıracak bir vakitte, en iyi, en efdal şeylerle meşgul olmak lâzım geliyor. İnşaallah, Kur’ân’a ait mesâille iştigal, bir nevi mânevî mütefekkirane Kur’ân okumak hükmündedir. Hem ibadet, hem ilim, hem marifet, hem tefekkür, hem kıraat-i Kur’ân mânâları risalelerin istinsah ve mütalâalarında vardır itikadındayız. Zaten bu ciheti siz takdir etmişsiniz.” 2

Bediüzzaman, “üç ay âhiret pazarı olmasından” 3 cümlesiyle üç ayların ahiret pazarı olarak vasıflandırmıştır.

Üç aylar ve bu aylardaki kandiller şuna benzer. Bir yolcu, gece karanlığında yaklaşmak istediği şehre yaklaştığında, ilk önce o şehre uzanan yolu aydınlatmakta olan ışıklarla karşılaşır. Bu ışıklar, ona şehre yaklaştığını ve hazırlanması gerektiğini kendisine ihtar eder.

Üç aylar ve bu aylardaki kandiller, yılın en mübarek ayı olan Ramazan ayına uzanan yolu aydınlatmakta ve mü’minlere bu aya yaklaştıklarını bildirmekte, maddeten ve manen hazırlanmalarını ihtar etmektedir.

Sevgili Peygamberimiz (asm), üç aylar girdiğinde şöyle duâ etmiştir:

“Recep ayı girdiği zaman (Peygamberimiz) şöyle duâ ederdi: “Allah’ım Receb ve Şaban aylarını bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a eriştir.” 4

Fazilet ışıklarının tamamen söndüğü, bütün dünyanın ilmi adalet ve içtimaî ahlâksızlık dalgaları içinde ıztırap hayatı sürdüğü bir ortamda ezeli irade-i İlâhiyenin fiilen zuhuru bu geceden başlamıştı.

Receb ayının ilk gecesi, yani ilk Cuma gecesi, Regaib Gecesi’dir. Hz. Peygamber’in (asm), her ne kadar çeşitli rivayetlerde bu gecede ana rahmine düştüğü rivayet edilmiş ise de, daha doğrusu yapılan hesapların ancak hamile kaldığını anlaması rivayeti daha doğru olsa gerektir.  

Regîbe, rağbet olunan şeye denir ki, çoğulu Regâib’tir.

Bu geceye bu adın verilmesi, Allah’ın ihsanlarının, bağış ve rahmetinin bol olduğu, Peygamber Efendimizin (asm) rağbet ettiği bir gece olması sebebiyledir.

Bu geceyi ibadetle geçirmek büyük sevaplıdır.

Rivayetlere göre Resûlüllah Efendimiz (asm) bu mübarek gecede 12 rekât nafile namaz kılmışlardır.

Regâip namazını cemaatle kılmak bidattır. Herkes kendi başına nafile namazlarını kılabilir. Zaten, teravihten başka hiçbir nafile namaz, cemaatle kılınamaz.

Regaib Gecesi duâların Allah katında makbul olduğu ve duâların reddedilmediği gecelerden birisi olduğu şu hadis-i şerifte şöyle nakledilmiştir:

“Beş gece vardır ki, onlarda yapılan duâlar geri çevrilmez. Receb ayının ilk gecesi, Şaban ayının yarısı yani 15. gece olan Berat Kandili, Cuma geceleri, Ramazan bayramı gecesi ve Kurban bayramı gecesi.” 5

Receb kelimesi Arabçada üç harften oluşur. Re, Cim ve Be harfleridir. Bu harflerden Re; Allah’ın rahmetine, Be harfi de; kulun iyiliğine ve birrine ve Cim; kulun cürmine delâlet eder. Bunun içindir ki; Cenab-ı Hak: “Ey kulum! Cürüm ve günah işledin. Rahmetimle seni onlardan beri kıldım. İsyanını ve cürmünü bu ay hürmetine bağışladım” buyuracaktır.

Dipnotlar:

1- Kastamonu Lâhikası, s. 58/110.

2- Barla Lâhikası, 176/451.

3- Şuâlar, 425/614.

4- Ramuzu’l-Ehadis, s. 532.

5- Muhtaru’l-Ehadis, s. 73.