Kronolojik tarih, yahut “günün tarihi” çerçevesinde ele alıp yazıya döktüğümüz konuların çoğu, yine tarih boyunca insanların hayatını ciddî mânada etkileyen şahıs, hadise, fikir ve alışkanlıklarla ilgilidir. 

Bu konuları da başlıklar hâlinde şöylece sıralayabiliriz: Genel tarih, yakın tarih, İslâm tarihi, siyasî tarih, aktüel siyaset, diplomasi, biyografi, eğitim-terbiye, sağlık-sıhhat, iktisat-ekonomi, beslenme alışkanlıkları ile Bediüzzaman Said Nursî ve Risale-i Nur’la alâkalı orijinal tesbitler, saldırıya karşı müdafaalar ve ihtiyaç duyulan sual-cevap fasılları…

Bu hatırlatmalardan sonra gelelim şimdi asıl konuya: Bu yazının ana konusu, hem sağlığı, hem iktisadî hayatı, hem de (hava dahil) çevre temizliğini doğrudan etkileyen sigara âfetine dairdir.

«

Tiryakiler, ortalama olarak günde bir paket (20 adet) sigara tüketiyor. Şüphesiz, bu miktardan daha az ve daha çok tüketenler de var. Ortalamasını baz aldığımızda,  bu “saatte bir sigara”ya tekabül ediyor. 

Tiryakiler, hele ki bağımlı olanlar, rahat bir uyku dahi çekemiyorlar. Gece geç saate kadar içtikleri gibi, bazen de gece yarısı bir vakitte “teheccüde kalkar gibi” uykusunu böler ve bir-iki sigara daha tüttürdükten sonra yatmaya devam eder. Toplam uykuları 4-6 saat arasında değişiyor. Bu hesaba göre, günün geri kalan 20 saatinde 20 sigaranın dumanını solumuş oluyor.

«

Saf tütün tiryakilik, fabrikasyon sigaralar ise bağımlılık yapar. Fabrikasyon olanlarda, hem filtrenin içine, hem de sarılı tütünün içine bağımlılık yapan esanslar enjekte ediliyor.

Sigara tiryakisi, yahut bağımlısı olanlara “Lütfen bırakın, içmeyin artık şu mereti” demenin hemen hiçbir faydası yoktur. 

Özenti ile yeni başlayan çocuklar hariç, yıllardır nikotinli dumanı ciğerlerine çeken kimseleri “İçmeyin artık” diye uyarmak, bazen tam aksi yönde sonuçlar da verebiliyor. Sigaranın zararlı olduğunu herkes kadar bilen kişi, yapılan ikazlara da sinir olup, bu kez inadına daha çok içmeye devam edebilir.

Bu sebeple, kişiyi sigaradan vazgeçirmek için gayet sakin ve dikkatli davranmalı. Dahası, tutarlı, rasyonel ve mantıklı izahlarla ikna yolunu tercih etmeli.

Tabiî, bütün bunların üstesinden gelebilmek için, kişide kuvvetli bir irade terbiyesinin de bulunması icap ediyor. İrade kuvveti yoksa, kişi hiçbir alışkanlığını bırakmaz, bırakamaz.

«

Toplumda giderek yaygınlaşan ve artık müzminleşir hale gelen sigara, şüphesiz her yönüyle zararlı bir adet ve alışkanlıktır. Yapılan ilmî araştırmalar neticesinde, pekçok hastalığın üzerinde tetikleyici ve hatta azdırıcı etkisi olduğu tesbit edilmiş. Bu sebeple, medenî bazı ülkelerde, kanunî olarak doktorlara sigara içmeyi terk etmeyen hastalara bakmama, onları tedavi etmeme yetkisi verilmiş. 

Sigaranın insan sağlığı üzerinde böylesine ölümcül etkisi olduğu gibi, fert ve ailenin bütçesi üzerinde de hiç tereddütsüz menfî tesiri vardır. Fert başına, bugünkü fiyatlara göre ayda 3-5 bin lira duman olup havaya gidiyor. Tabiî, havayı da kirleterek. Evet, havayı da kirlettiği için, kapalı mekânlarda içilmesi yasaklanmıştır.

Sigaranın en büyük bir zararı da çevreyi kirletme noktasında görülüyor. Yolcu durakları gibi bazı noktalarda sigara izmaritinden geçilmiyor. Çöpçüler, temizlik işçileri, özensiz ve gayet kabaca yere atılan, sağa-sola fırlatılan izmaritlerle baş edemiyor. Bazen söndürülmeden atıldığı için, maalesef türlü yangınlara da sebebiyet verebiliyor. Dümdüz yolda seyrederken aniden tutuşan ve alevlere teslim olan arabalardaki yangınların bir sebebi de söndürülmeden atılan izmaritlerden saçılan kıvılcımlardır.

(Devamı yarın)