Sistem; “taksim’ul amal, teşriki mesai ve teavündür.” “Kâinatı dengede tutan bir mizan, nebatattan İnsaniyete kadar bütün canlıları hayatta tutan bir intizam, aileden devlete kadar bütün müesseseleri ayakta tutan bir düzendir!”
Sistem bir üretim esnasında kullanılan işlemler bütünü olabildiği gibi, iman ve Kur’ân hizmetinde uygulanan meslek ve meşrep farklılıkları olabilir.
Sözlükte sistem: Mantıkî bütünlüğü ve tutarlılığı olan fikir ve prensipler topluluğu. Bir sonuç elde etmeye yarayan metotlar düzeni. Yol, metot, usûl, tarz, model ve tip anlamlarına gelmektedir.
Risale-i Nur’un ve özellikle lâhikalarda birçok yerde sistem kelimesini Üstad Said Nursî Hazretleri talebeleri ve bazı yerler için kullanmıştır.
Bediüzzaman, ilk defa 8 yıl kaldığı Barla’da, Nur hizmeti, Nur Talebelerinin, Risalelerin elle çoğaltılması, yazılanların tashih edilmesi, ciltlenmesi gibi hizmetler yanında, Barla, Isparta, Sav, İslamköy, Bedre, Atabey gibi birçok küçük-büyük yerleşim merkezleri arasında haberleşme, posta ve dağıtım hizmetlerini bir “sistem” dâhilinde büyük bir ciddiyet ve fedakârlıkla yapmıştır. Bütün cemaat bir sistem içinde ve her bir Nur Talebesi de kendine özgü bir sistemde öne çıkmıştır.
Misal olarak belirtmek gerekirse; “Mübarek kardeşlerimin hâlis duâlarıyla zehirin tehlikesi geçmiş ve o merhum şehidin, kuvvetli emârelerle, kabrinde Nurlar’la meşgul olması ve sual meleklerine Nurlar’la cevap vermesi ve onun bedeline ve onun sisteminde Nurlar’a çalışacak Denizli kahramanı Hasan Feyzi (rahmetullahi aleyh) ve arkadaşları “ (Lem’alar. 264)
“ Yalnız, merhum Hasan Feyzi ve merhum Hâfız Ali’yi ve o iki mübarek şehidin sisteminde ve vârislerinden iki üç zâtı benim suçuma şerik etmişler. “ (Şuâlar. 347)
“Saniyen: Hoca Hasan’ın haddimden yüz derece ziyade bir hüsn-ü zanla yazdığı bir mektubundan bildim ki, aynen Denizli kahramanı merhum Hasan Feyzi sisteminde bir Nur nâşiri olacak” (Şuâlar. 454)
“Evlâtlarım, ehemmiyetli bir hadise size bu uzun meseleyi kısaca beyan etmeye sebep oldu. Şimdilik sizlere Risale-i Nur’un ehemmiyetli şakirtleri nazarıyla bakıyorum. Mustafa Oruç, çok talihlidir ki, kendi sisteminde ve ruhunda ve ciddiyetinde, az bir zamanda sizleri buldu. Bir iken on Mustafa oldu. (Emirdağ Lâhikası. 177)
“Alamescid imamı faal kardeşimiz İbrahim Edhem’in kendi sisteminde tam Nurcu olarak bulduğu vaiz Ali Şentürk’ün ve vaiz Osman Nuri’nin samimî ve fedakârane ve Nur hizmetinde azimkârane mektuplarında arzu ettikleri tarzda has şakirtler dairesinde kabul olmuşlar.“ (Emirdağ Lâhikası. 228)
Yukarıya aldığımız örneklerde görüldüğü gibi birçok talebesinin hizmetlerini kendilerine has sistemleri olduğunu belirterek o özelliklerini öne çıkarıyor. İşte bunun için, yıllar sonra bile, Bediüzzaman, 1935-1953 arasında Isparta’da olmadığı halde kurulan bu sistemle, Isparta, Nur hizmetlerinin merkezi olmaya devam etmişti.
Sistemin sahipleri olan Isparta Kahramanları, sistemin maddî ayağı yanında manevî ayağını da ihmal etmemişlerdi ki; yukarıdaki alıntılardan da görüldüğü gibi sistemin her mensubu, iman ve Kur’ân dâvâsına sahip çıkma, Üstad’larının meslek ve meşrebini muhafaza etme, sadâkat, metanet vb. hususlarda sembol isim olmuşlardı.
Bu alıntılara bir daha baktığımızda, bütün bunları, o zamanki talebelerine ve büyük bir ihtimalle de şimdiki talebelerine örnek olması açısından bahsediyor.
Sözün özü; sistem önemlidir, fakat sistemi uygulayacak kişiler daha da önemlidir. Sistem kurulmalı, fakat sistemi işletecek, uygulayacak kişileri seçmek ve eğitmek, onların arasındaki tesanüdü ve ihlâsı yerleştirmek en önemlisidir.