Hem komisyonda hem de genel kurul görüşmelerinde bütçenin hazırlanış şekli hep tartışma konusu yapıldı.

Bütçe muhalefet tarafından “Saray bütçesi” olarak isimlendirilirken, Meclis’in ve milletvekillerinin etkinliğinin azaldığı söylendi. Haksız da değillerdi. Sistem getirilirken ve milletin onayına sunulurken, “Parlamento güçlenecek, daha güçlü bir parlamento olacak” denilmişti. Ama geçen sürede görüldü ki, parlamento güçlenmedi ve ülkenin bütçesinin sadece “onay” makamına dönüştü.

Bakanlar bile milletvekilleri arasından seçilmeyip, cumhurbaşkanı tarafından atandığından Meclis Genel Kurulu’na giremez duruma düştü. Bu da “milletin vekili” olan milletvekillerinin milletin sorunlarını bakanlara aktaramamasına yol açtı. Bu eksiklik görülünce “nöbetçi bakan” uygulamasına geçilse de, vekiller bakanla görüşmek için kuyruğa girmek zorunda kaldılar. Kaldı ki, nöbetçi bakanlarla sadece iktidar ve ortağının vekilleri görüşebilir hâle geldi. İktidar milletvekilleri dahi bakanlara ulaşamadığından şikâyetçi.

Cumhurbaşkanlığı bütçesinin görüşmeleri sırasında da sistemin aksayan ve işlemeyen yönleri sık sık tartışma konusu oldu. CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan’ın, “nöbetçi bakanlık” uygulamasını eleştirirken, “Nöbetçi çavuş, nöbetçi onbaşı” yakıştırmasına AKP’li vekillerin “Güzel bir uygulama” diyerek cevap vermesi düşündürücüydü. Zira, bir taraftan eksiklik kabul edilip, nöbetçi bakanlık uygulamasından şikâyet edip bir tarafından “güzel bir uygulama” deniliyordu. Tezcan’ın, “Kuyruk; hani domates, biber, patlıcan kuyruğu oluşturttunuz ya şimdi de bakanın kapısında milletvekili kuyruğu oluşturacaksınız, itibarlı parlamentodan anladığınız bu” diyerek eleştirisini sürdürmesine AKP’ Grup başvekillerinin “en çok sizde vardı o dönem” demesine ise bir anlam verilemedi.

Yeme ayrılan ödenek

Yine 3 milyar 153 milyon liralık Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşürken muhalefetin Sayıştay raporlarına dayanarak bir önceki dönemle ilgili paylaştığı rakamlar ve bilgiler milletin dikkatine sunuldu. 

Meselâ, Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, Cumhurbaşkanlığı’nın 10 milyon lira giyecek ve tuhafiye gideri olduğunu bu parayla 20 bin tane takım, 60 bin kravat, 50 bin tane gömlek alınabileceği hesabını çıkarttı. 

Başarır’ın Sayıştay raporlarına dayanak olarak paylaştığı en ilginç ayrıntı ise Cumhurbaşkanlığı’nın 145 bin lira yem gideri olması… “Ya, çok merak ettim, bu Cumhurbaşkanı ne besliyor?” diye soran Başarır’a iktidar kanadından “Bu kadar seviye düştü. Tavuğa kadar düştü, tavuğa” gelen eleştiriye “Aslan? Timsah? Sırtlan? Ne besleniyor? Sonra aklıma geldi, beyefendi organik besleniyor, organik. Yani yumurtası, tavuğu, eti, koyunu, sütü, peyniri; organik beslenmesinin yem parasını halkın vergisinden alıyor” demesi de bütçenin enteresan ayrıntılarından oldu” karşılığını verdi.

Sayın vekilin Sayıştay raporlarından aktardığı şeyler millete pek çok şeyi gösteriyor…

“Atanmamış” memur olur mu?

Bütçenin Genel Kurul’daki görüşmelerinde en çok tartışması yapılan konu başta Cumhurbaşkanı Yardımcısı olmak üzere bakanların “atanmış” olmaları oldu.

Bütçenin sunumunun başladığı ilk gün başlayan bu tartışma 12 gün boyunca sürüp gitti…

İlk gün sunumu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay yaptı. AKP’nin Genel Başkanı’nın aynı zamanda Cumhurbaşkanı olması, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin genel kurulda olmasına rağmen rahatsızlığının olması ve İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in milletvekili olmaması dolayısıyla bu partilerin adına konuşmaları grup başkanvekilleri yapmıştı. Bir tek HDP eş Başkanları ve CHP’nin Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bütçe üzerinde eleştirilerini doğrudan yöneltebildiler. Bu yüzden de alışageldiğimiz heyecanlı konuşmalar olmadı, olamadı. Geçmişte bütçe konuşmalarının hararetini ve hareketliliğini bilen birisi olarak hayli sessiz-sedasız geçen görüşmelerin pek heyecanlı olmadığını söyleyebiliriz.

Bütçenin ilk günkü toplantısında, Fuat Oktay sunum yaparken salona giren Kılıçdaroğlu’nun alkışlanması dolayısıyla konuşma bölünmüştü. Kılıçdaroğlu konuşmasında, “Buraya gelip bütçeyi sunan kişi bir devlet memuru. Sizin vicdanınız kabul ediyor mu? Bu kürsü tarihinde hiçbir zaman bütçeyi devlet memurları sunmamıştır” diyerek 12 gün boyunca “devlet memuru” ve “atanmış” tepkisiyle tartışmanın fitilini ateşlemişti. 

CHS’nin yeni uygulamalarından birisi de bu oldu. Sistem devam ettiği sürece de bu böyle devam edip gidecek… Bu tepkilerin haklı olup olmadığına millet karar verecektir…

Sistemin “fikir babası” olduğu söyleyen Burhan Kuzu bakanlara “memur” denmesinden rahatsızlığını dile getiriyor ve yeni sistemin bazıları tarafından anlaşılmadığını ifade ediyor.

Unutmamak gerekir ki, atama ile göreve gelen bakanların hesabını seçimde atayan yani Cumhurbaşkanı verecek…

Danışmanı geçti kendisi alamadı

Adalet Bakanlığı’nın yaptığı arabuluculuk sınavına giren 200 civarındaki milletvekilinden hiçbirisinin 91 barajını geçememesi günlerce konuşulmuştu.  

Aralarında Adalet eski Bakanı ve AKP’nin ve CHP’nin hukukçu milletvekillerinin de bulunduğu vekiller arasında en dikkat çeken ise, Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı’nın bağlı bulunduğu Hukuk İşleri Genel Müdürü Hakan Öztatar’ın 88 puan alarak barajı geçememesi olmuştu.

Burada dikkati çeken başka bir husus ise eski bakan barajı geçemezken danışmanının yıllar önce arabuluculuk sınavını geçip, bu görevini sürdürmesi oldu. Kayıtlara geçmesi açısından not düşelim…