Türkiye’de ve hatta dünyada yaşayan bütün insanların “Önce hürriyet” demesini ve ‘ekmek’ meselesini ikinci plana atmasını arzu ederiz. Ama bu hedef ve bu anlayış bir eğitim, kültür ve hayat meselesi olduğu için kolay ulaşılabilecek bir hedef değildir. Dolayısıyla hem ülkemizde hem de dünyada ekseriyetle ‘ekmek’ ya da ‘boş tencere’ daha fazla gündem olur ve insanları meşgul eder.
Bu sebeple son günlerde artan fiyatlar, ister istemez vatandaşın birinci gündem maddesi olmuş durumda. Nereye gidilse artan fiyatlardan, gelen yeni zamlardan ve önümüzdeki zorlu kış şartlarından bahis açılıyor. Keşke bu meselelerin konuşulduğu kadar ve daha fazlası, Türkiye’de yerle yeksan olmuş olan hak, hukuk ve adalet meselesi konuşulmuş olsaydı. Hak, hukuk ve adalet meselesi hak ettiği ölçüde konuşulmuş olsaydı belki de ekonomik durum da bu hal gelmezdi, tabiî ki doğrusunu Allah (cc) bilir.
İnkâr edilemez ölçüde bir hayat pahalılığı ile karşı karşıyayız. Dünkü Cuma vaazında bulunduğumuz caminin imam hatibi de dolaylı olarak buna dikkat çekti ve özetle bu neticenin insanların ihmalleri karşısında ortaya çıkan bir musîbet olduğunu feda etti.
Ciddî bir pahalılık var ve resmî kurumlar ve ‘resmî görevliler’ bu tabloyu milletin gözünden kaçırmak istiyorlar. Onlara göre zamların gizlenmesi ile işler daha iyi olacak. Pek çok ürüne yüzde 50 ya da daha fazla zam geldiği halde yıllık ortalama fiyat artışının yüzde 20 civarında olduğunu iddia ediyorlar. Halkı buna inandırmak için de her ay açıklanan rakamları kullanmak niyetindeler. Türkiye’yi idare edenler “Bir yıl boyunca fiyatlar sadece yüzde 20 arttı” dediğinde vatandaşın buna inanma ihtimali var mıdır? Nasıl inansın? Dün, pazar yerinden geçerek markete giden bir vatandaş ‘piyasa’daki fiyatları görmüş olmuyor mu? Geçen sene marketten ya da pazardan aldığı bir ürünü bu sene sadece yüzde 20 zamlı olarak mı alıyor? Gerçek zamlı fiyatları çarşıda, pazarda ve markette gören vatandaşın; Türkiye’yi idare edenlerce “Siz yanılıyorsunuz. Fiyatlar sadece yüzde 20 arttı” demesi karşısında idareciler nezdinde var olan bir gram güven de kaybedilmez mi?
Elbette zam nispetinin yüzde 20 civarında olan bazı ürünler de olabilir. Ama bu nispet genelleştirilip “enflasyon nispeti yüzde 20 nispetindedir” demek hangi anlayışın neticesidir? Rakamlarla oynanmak istendikten sonra, meselâ ‘toprak’ fiyatı belki düşmüştür. Bunu nazara verip, “Fiyatları ucuzlayan ürünler de var. O halde enflasyon düşmüştür” denilebilir mi?
Artan fiyatlar ciddî bir sosyal bozulmayı da tetiklemiş oluyor. Bu bakımdan mesele basite alınmamalı ve fiyat artışlarını azdırmayacak adımlar atılmalı. Elbette işler ehil ellere teslim edilmedikten sonra bu da mümkün değil.
Keşke enflasyon ve zamlardan daha fazla hak, hukuk ve adalet konuları gündemimizi meşgul edebilmiş olsa...
Duâ edelim öyle olsun.