En büyük düşmanlar arasında yer alan ‘cehalet, fakirlik ve ihtilâf’ları  bertaraf etmek için de iyi işleyen bir hukuk sistemine ve adalete ihtiyaç var. 

“Hukukun üstünlüğü, dürüstlük, şeffaflık ve hesap verebilirlik”i öncelikli değerler olarak ilân eden “Daha İyi Yargı Derneği” kamuoyunu sarsan intiharlar ile ilgili olarak bir değerlendirme yapıp kamuoyuna açık bir ‘mektup’ yayınlamış. İntiharları önlemek için de ‘adalet, hukuk ve kişisel iflâs gerekir’ denilen açıklama bilhassa idareciler nezdinde dikkate alınmalı. 

Açıklamada özetle şöyle denilmiş: “‘Komşu aç iken tok uyunmaz!’ sözünde övünen Türkiye, bugün kendini öldürmeyi seçen fakirlerine karşı vahşi işleyen bir düzene kendini kaptırmıştır. Emekli maaşı  haczedilen aç ve işsiz emeklinin Kızılay’ın göbeğinde kendini yakması, günde birkaç somun ekmek almaya yeten ‘üç kuruş’ maaş 21 icra dosyasından haczedilen Fatihli 4 kardeşin siyanür içerek intiharı ve hemen ardından Antalya’da 4 kişilik bir ailenin siyanür şüpheli toplu ölümünden geride kalanlarımızın hepsi, özellikle de bu sorunlara aklı eren, gücü yeten ve bugüne kadar çözüm üretmemiş olan herkes, suçludur!

“Başta devlet yetkilileri, meclis, siyasî partiler, fikir önderleri ve finans sektörü olmak üzere toplumun her kesimini insanî değerlerimize ve çağdaş ülkelerdeki standartlara uygun olarak bu soruna karşı çözüm üretmeye, topluma karşı görevlerini yerine getirmeye dâvet ediyor; aşağıdaki âcil tedbirlerin alınmasını talep ediyoruz.

Açlık sınırı altındaki gelirlerin haczedilmesi yasaklansın! Standart ve altı konutlarda, haciz işlemi yapılması tümden yasaklansın. Geri ödemeye yeterli geliri olmayanlara kredi verilmesi yasaklansın. Âciz hale düşen borçlular kişisel iflâs ettirilsin; icra takipleri düşürülsün. Belediyeler ve valilikler mahallerindeki âcizleri tesbit etsin; asgarî barınma ve idame ihtiyaçlarını kamu kurumları karşılasın. Elektrik, su, ulaşım ve haberleşme gibi medeniyet gereği hususlarda asgarî insanî standartlar belirlensin; bedelsiz olarak verilmesi sağlansın. STK’ların da katılımıyla oluşturulacak Fakirlik Örgütü; en düşük gelir grubunun sorunlarını belirlesin; asgarî medenî yaşama standardını elde etmeleri için çözüm önerileri geliştirsin.” (dahaiyiyargi.org, 11 Kasım 2019)

Bu ve benzeri çağrılar, teklifler ve tavsiyeler mutlak surette gündeme alınmalı ve takip edilmeli. Bunca yıl sonra ‘sürpriz fakirler’in ortaya çıkması, iyi bir araştırma ve inceleme yapılmadığına delil değil mi? Kısa, “Fak-Fuk-Fon” olarak bilinen kuruluş üzerine düşen görevi hakkıyla ve adaletli bir şekilde yapabiliyor mu? Yapabilmiş olsa maddî sıkıntılar intiharlara sebep olur muydu?

“Daha İyi Yargı”nın çağrısında dile getirilen fakirlerin “asgarî barınma ve idame ihtiyaçlarını kamu kurumları karşılasın” teklifi yabana atılabilir mi? “En düşük gelir grubunun sorunları” tam olarak belirlenmiş durumda mı? Bu iddia ile kurulan sivil toplum kuruluşları üzerlerine düşen görevleri hakkıyla yapabiliyor mu?

Yaşadığımız ve Türkiye’deki sistemi anlatmaya aday bir bilgiyi tekraren paylaşmakta fayda var: Geçen yıllarda muhtaç bir komşumuzun durumunun araştırılması ve yardım yapılması için bir tanıdık vasıtasıyla belediyeye ‘haber’ gönderdik. Şöyle bir cevap gelmişti: “Yardım almak isteyen kişi, aile hangi ilçe teşkilâtımıza kayıtlıdır, belgesiyle gelsin!”

Fakirlere yardım için dahi siyasî tarafgirlik belgesi isteyen bir sistemin dertlere çare olması mümkün mü?